Một số doanh nghiệp ô tô có thể rút khỏi VN
Nhiều doanh nghiệp ô tô Nhật có thể sẽ rút khỏi VN. Trong ảnh: Tại một cơ sở lắp ráp ô tô. Ảnh: Anh Đức
Với sự giẫm chân tại chỗ của ngành công nghiệp hỗ trợ VN trong nhiều năm qua, ông Takimoto Koji nhận xét về xu hướng đầu tư của một số doanh nghiệp Nhật Bản ở VN thời gian tới có thể thay đổi, như các doanh nghiệp đang sản xuất xe hơi tại VN có thể rút khỏi VN chuyển sang các nước lân cận trong khu vực như Indonesia hay Thái Lan, Malaysia...
Theo ông Koji, tại VN, hiện có 4 doanh nghiệp sản xuất ô tô của Nhật đang đầu tư là Toyota, Mazda, Honda, Suzuki... và có dấu hiệu cho thấy một số doanh nghiệp trong ngành sản xuất xe hơi đang có tâm lý muốn nhập xe hơi từ các nước trong khu vực thay cho nhập khẩu linh kiện về lắp ráp, sản xuất tại VN vì lợi nhuận cao hơn.
Theo cam kết FTA của VN trong ASEAN, kể từ năm 2018 thuế nhập khẩu xe hơi từ khu vực này sẽ giảm mạnh. Hiện nay, quy mô thị trường sản xuất xe hơi của VN chỉ khoảng 250.000 chiếc/năm, khá nhỏ so với các nước trong khu vực như Thái Lan với 2 triệu xe/năm... Trong khi đó, thông thường, một dây chuyền sản xuất ô tô phải trên 200.000 chiếc/năm thì mới đảm bảo lợi nhuận.
“Ngành công nghiệp hỗ trợ được xem như là nền móng cho các ngành sản xuất xe hơi ở VN lại không có tiến triển gì, tỷ lệ nội địa hóa vẫn còn thấp. Để phát triển được ngành công nghiệp xe hơi thì làm sao phải bán được nhiều xe hơi, trong khi xe hơi ở VN đang phải gánh rất nhiều phí, khiến giá còn cao”, ông Koji nói thêm.
Về đầu tư chung, năm 2016 Nhật Bản đã đầu tư vào VN hơn 2,1 tỉ USD với số dự án mới tăng kỷ lục 336 dự án mới, ông Koji cho rằng xu hướng này sẽ tiếp tục trong năm 2017 dù số vốn đăng ký không tăng đột biến so với các năm trước. Trong đó, mảng dịch vụ, sản xuất hàng hóa tiêu dùng gắn với lối sống… sẽ hấp dẫn các nhà đầu tư Nhật.
Theo ông Takimoto Koji, kết quả khảo sát sát về thực trạng hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam vừa được Jetro thực hiện cho thấy, một trong những yếu tố rủi ro cho nhà đầu tư Nhật Bản là chi phí nhân công VN tăng nhanh. Tuy nhiên, xét ở một khía cạnh, điều này cũng có nghĩa thu nhập của người dân tăng, kéo theo sức mua thị trường nội địa tăng lên. Đây là vấn đề của chính phủ VN, làm sao vừa đảm bảo sức cạnh tranh vừa tăng quy mô kinh tế.