Không phải ai bỏ Harvard ra lập nghiệp cũng vui, bằng chứng sống là tỷ phú Bill Gates

Bill Gates, nhà đồng sáng lập Microsoft, hiện là người giàu thứ 6 thế giới với khối tài sản ròng khoảng 168 tỷ USD, theo Bloomberg Billionaires Index. (Ảnh: Reuters).
Lúc còn là cậu sinh viên 20 tuổi của Đại học Harvard, Bill Gates từng có “khoảng thời gian tuyệt vời” trên giảng đường đến mức ông phải đấu tranh dữ dội với quyết định nghỉ học và thành lập một công ty phần mềm.
Sau khi bắt tay cùng người bạn thời trung học Paul Allen sáng lập Microsoft vào năm 1975, Bill Gates vẫn muốn quay lại Harvard để hoàn thành chương trình học, ông chia sẻ với trong một cuộc phỏng vấn mới đây với CNBC.
Nguyên nhân khiến Bill Gates bỏ học giữa chừng
Năm xưa, Gates đã phải đưa ra quyết định một cách gấp rút.
Khi còn học trung học, Gates và Allen dự đoán rằng các bộ vi xử lý - tức những con chip máy tính nhỏ - cuối cùng sẽ biến những chiếc máy tính cồng kềnh, đắt tiền thành những cỗ máy nhỏ, có giá phải chăng và mang tính cá nhân mà mọi người đều có thể tiếp cận.
Tuy nhiên, Gates không nghĩ công nghệ đã sẵn sàng, mãi cho đến năm 1974, khi Allen xông vào phòng ông và cầm theo số mới nhất của tạp chí Popular Electronics. Thông tin này được Gates tiết lộ trong cuốn hồi ký mới mang tên “Source code” (tạm dịch: Mã nguồn).
Trang bìa tạp chí có hình ảnh “bộ máy tính mini đầu tiên trên thế giới có thể sánh ngang với các mẫu máy tính thương mại”, một sản phẩm do Micro Instrumentation and Telemetry Systems (MITS) sản xuất có tên Altair 8800.
Một cách nhanh chóng, Gates và Allen tin rằng họ có thể đi đầu trong một ngành công nghiệp mới: tạo ra phần mềm cho các máy tính cá nhân mà sau này sẽ có mặt ở hầu hết mọi gia đình Mỹ.
Nếu cả hai không nhanh chóng hành động, người khác có thể sẽ vượt mặt họ.
Song, Gates thích môi trường học thuật của Harvard, nơi ông có thể tìm tòi sâu hơn về nhiều chủ đề. Gates chia sẻ ông đã dành phần lớn năm đầu tiên của Microsoft để di chuyển qua lại giữa thành phố Albuquerque (bang New Mexico), nơi đặt trụ sở ban đầu của công ty, và phòng ký túc xá của mình.
Gates cố gắng điều hành Microsoft từ xa, trở về Harvard để học thêm hai học kỳ nữa vào năm 1976. Ông thậm chí còn cố gắng thuyết phục lập trình viên Microsoft đầu tiên Ric Weiland, một người bạn trung học khác, “quản lý mọi thứ” để ông có thể hoàn thành chương trình học.
Thế nhưng, Weiland sau đó đã rời đi để học lên cao hơn. Nhà lập trình này trở lại Microsoft một thời gian, cuối cùng từ chức và chuyển đến Los Angeles, theo cuốn hồi ký của Gates. Weiland mất năm 2006, ở tuổi 53.
“Ngay cả Ric cũng không thể theo nổi cường độ mà tôi biết chúng tôi cần để luôn dẫn đầu”, Gates cho hay.
Về sau, Microsoft đã cách mạng hoá ngành công nghiệp máy tính và biến hai nhà đồng sáng lập thành tỷ phú. Ngày nay, Microsoft trị giá hơn 3.000 tỷ USD, là một trong số ít công ty đạt cột mốc này.

Bill Gates và Paul Allen vào năm 1979. (Ảnh: Seattle Times).
Trong cuộc phỏng vấn cùng CNBC, Gates đã chia sẻ lý do tại sao ông miễn cưỡng rời đại học và tại sao ông không khuyến khích người khác từ bỏ giảng đường dù bản thân đã thành công rực rỡ. Bên dưới là một vài chi tiết đáng chú ý:
CNBC: Tại sao trang bìa tạp chí đó lại thúc đẩy ông và Paul Allen thành lập Microsoft nhanh như vậy? Rời Harvard có phải là một rủi ro lớn hay không?
Bill Gates: Khoảnh khắc quan trọng là khi Altair xuất hiện. Trước lúc đó, chúng tôi cảm thấy như “Ừ, chuyện này sẽ xảy ra và chúng ta sẽ xác định thời điểm cũng như mô hình công ty [có thể hiện thực hoá giấc mơ]”.
Chúng tôi hoảng loạn khi Popular Electronics đăng hình bộ máy tính lên trang bìa. Chúng tôi không biết rằng, MITS về cơ bản không lắp ráp bất kỳ máy tính nào trong số đó.
Tôi không thực sự nghĩ đến rủi ro. Nếu rời Harvard và thất bại với Microsoft, tôi có thể quay lại trường. Và tôi không vay tiền. Tôi có tiền từ các sản phẩm mà chúng tôi lập trình hồi trung học và các công ty phần mềm không cần nhiều vốn lắm.
Nhưng tôi yêu thích Harvard. Tôi thích những lớp học, bao gồm cả một số môn học mà tôi chỉ ngồi nghe lỏm như tâm lý học, kinh tế học, lịch sử. Tôi thích có những người thông minh xung quanh mình. Chúng tôi có thể ngồi nói chuyện đến tận khuya về những điều thú vị.
Tôi không phải người quá hoà đồng, nhưng tôi có đủ bạn bè để cảm thấy rất thoải mái. Tôi trở thành một mọt sách thực thụ, học hỏi rất nhiều. Vì vậy, tôi đã do dự vào năm đó.
Tôi phải đầu hàng trước một quyết định không thể nào khước từ và bỏ học và tất nhiên là không bao giờ quay trở lại trường.
CNBC: Nếu ông hoàn thành bằng cấp trước khi thành lập Microsoft, ông có bỏ lỡ cơ hội của mình hay không?
Bill Gates: Có thể.
Chúng tôi đã đến các câu lạc bộ máy tính và ngay cả những người ở đó cũng không nghĩ rằng phát triển phần mềm sẽ trở thành ngành công nghiệp máy tính tương lai và nhu cầu về phần mềm sẽ rất lớn.
Ngay cả khi ấy, họ vẫn chỉ nhìn nhận một cách hạn hẹp, “Ồ, chúng ta có thể chơi trò chơi trên thứ này không?”
Thật tốt khi chúng tôi bắt đầu từ lúc mọi thứ còn sơ khai. Chúng tôi đã học được rất nhiều điều [về cách vận hành một doanh nghiệp] và chúng tôi đã chuyển đến Seattle, nơi chúng tôi dễ dàng thuê được những kỹ sư phần mềm giỏi nhất.
CNBC: Bây giờ ông có lời khuyên nào danh cho những người đang cân nhắc bỏ đại học để khởi nghiệp hay không?
Bill Gates: Bạn biết đấy, tôi không phải là người khuyến khích người khác bỏ học đại học. Tôi vô cùng ủng hộ người khác học hỏi thật nhiều kiến thức và tôi nghĩ rằng khi bạn phải gấp rút quyết định tạm dừng việc học để theo đuổi mục tiêu nào đó, đó là một trường học ngoại lệ.
Tôi đã sử dụng hầu hết kiến thức mà mình tiếp thu ở trường đại học. Tôi rất vui vì mình tò mò học tất cả các môn học khác nhau. Vì vậy, tôi luôn khuyến khích mọi người tìm tòi, học hỏi thật nhiều kiến thức.