Không cần xuất khẩu xe điện sang Mỹ, người Trung Quốc vẫn có thể kiếm bội tiền nhờ thứ vàng mười này

Các nhà sản xuất ô tô và pin của Trung Quốc đang vượt qua các đối thủ từ Nhật Bản và Mỹ về chất lượng bằng sáng chế liên quan đến xe điện. Điều này mở ra cơ hội để họ cấp phép công nghệ, nhằm đối phó với nguy cơ bị Mỹ áp thuế, theo một viện nghiên cứu tại Tokyo.

Theo Viện Nghiên cứu Chiến lược Toàn cầu của tập đoàn Mitsui (MGSSI), các công ty Trung Quốc như CATL và BYD không sở hữu nhiều bằng sáng chế. Tuy nhiên, các bằng sáng chế của họ có ảnh hưởng lớn về mặt công nghệ. Điều này được thể hiện qua số lần được trích dẫn và thời gian còn hiệu lực của bằng.

Ông Ryusuke Ishiguro, quản lý cấp cao tại bộ phận sở hữu trí tuệ của MGSSI, chia sẻ với Nikkei Asia rằng: “Các công ty Trung Quốc có ít bằng sáng chế hơn, nhưng họ chọn lọc rất kỹ những bằng nào sẽ đăng ký”.

Những kết quả này cho thấy các hãng xe có thể dùng hình thức cấp phép sở hữu trí tuệ để đối phó với thuế quan do Tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất. Đây là cách giúp họ không cần xây nhà máy mới tại Mỹ. Khi cấp phép công nghệ cho một nhà sản xuất nội địa, chủ bằng sáng chế vẫn có thể thu tiền bản quyền và tránh bị đánh thuế. Theo ông Ishiguro, khoản phí bản quyền thường được tính theo tỷ lệ phần trăm trên giá bán của sản phẩm.

MGSSI lấy CATL làm ví dụ cho một công ty Trung Quốc đang tìm cách thu lợi từ bản quyền trong bối cảnh Mỹ siết chặt hạn chế. Ông Ishiguro cho biết: “Hiện nay đã xuất hiện trường hợp công ty Trung Quốc không thể bán sản phẩm, nhưng vẫn thu được tiền từ việc cấp phép bằng sáng chế”.

CATL đang hợp tác với Ford để xây dựng một nhà máy pin xe điện tại Mỹ. Trong khi đó, General Motors được cho là đang đàm phán mua pin từ một nhà máy do hãng Nhật Bản TDK xây dựng tại Mỹ. Nhà máy này dự kiến sẽ sử dụng công nghệ của CATL.

Việc cấp phép bằng sáng chế cũng có thể giúp các hãng ô tô lớn của Nhật Bản đối phó với các mức thuế mới. Theo UBS Securities, thuế quan có thể khiến họ thiệt hại hơn 3.500 tỷ yên (khoảng 24 tỷ USD). Ông Ishiguro cho biết: “Các hãng xe Nhật Bản cần tìm một hướng đi khác… và cấp phép bằng sáng chế có thể là một giải pháp”.

Bằng sáng chế ngày càng có vai trò quan trọng. Các hãng xe đang phát triển công nghệ lái tự động, xe không phát thải và xe tích hợp phần mềm. Những công nghệ này không xuất phát từ ngành ô tô truyền thống. Chúng bao gồm công nghệ không dây, cảm biến và pin lithium-ion. Ông Ishiguro nói: “Nhiều sản phẩm và dịch vụ mới không thể ra đời nếu thiếu sự hợp tác với các công ty khác. Khi đó, bằng sáng chế trở nên rất cần thiết”.

MGSSI cho biết gần đây có sự gia tăng về số lượng bằng sáng chế liên quan đến việc giám sát, sạc và điều khiển pin. Các công ty đang cố gắng kéo dài tuổi thọ và cải thiện hiệu suất của pin. Đây là yếu tố quan trọng vì ảnh hưởng đến quãng đường di chuyển và độ an toàn của xe.

MGSSI đã thống kê số lượng bằng sáng chế xe điện của 20 công ty tại Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ, Hàn Quốc, Đức và Thụy Điển. Toyota đứng đầu với 6.135 bằng sáng chế liên quan đến xe điện. Hyundai xếp sau với 2.250 bằng, tính đến tháng 11 năm 2024. Các công ty Trung Quốc có số lượng ít hơn. CATL có 263 bằng, BYD có 828 và Huawei có 285.

Tuy nhiên, thứ hạng thay đổi rõ rệt nếu xét theo mức độ ảnh hưởng công nghệ. Chỉ số này dựa trên số lần bằng sáng chế được trích dẫn và một số yếu tố khác. CATL có điểm số cao nhất là 2,7, trong khi mức trung bình là 1,0. Huawei và Aulton New Energy cùng đạt 2,3 điểm. BYD đạt 2,0 điểm. Huawei, vốn nổi tiếng trong lĩnh vực viễn thông và điện thoại, hiện đang muốn ứng dụng công nghệ của mình vào ngành xe hơi, theo ông Ishiguro.

Diễn đàn Đầu Tư Việt Nam 2025 - Mid-Year Update do trang thông tin điện tử tổng hợp VietnamBiz, Việt Nam Mới tổ chức sẽ diễn ra vào lúc 13h30 ngày 03/06/2025 tại Khách sạn L7 West Lake Hanoi by LOTTE, TP Hà Nội.

Sự kiện quy tụ các nhà hoạch định chính sách, các chuyên gia tài chính, các định chế tài chính, đại diện từ các doanh nghiệp, ngân hàng, các cơ quan thông tấn báo chí và đông đảo nhà đầu tư có kinh nghiệm lâu năm trên thị trường.

Trong giai đoạn thị trường có nhiều thay đổi với những tác động chính sách, Diễn đàn hứa hẹn mang lại không gian để các chuyên gia bàn luận về các xu hướng đầu tư mới, các góc nhìn chiến lược, mở ra nhiều ý tưởng đầu tư phù hợp cho giai đoạn mới. Đồng thời tạo cơ hội gặp gỡ, kết nối giữa nhà đầu tư và các đối tác tiềm năng trên thị trường.

BTC dành số lượng vé hạn chế cho độc giả VietnamBiz. Vui lòng đăng ký và hoàn thành khảo sát tại đây để xác nhận tham dự.