Hàng hóa

Khó khăn trong quản lí nông sản nước ngoài đội lốt nông sản Việt Nam

Theo Bộ Công Thương, khi hàng nông sản nước ngoài tới chợ dân sinh sẽ được tháo bỏ bao bì, nhãn mác và bán trực tiếp cho người tiêu dùng. Điều này càng gây khó khăn cho các cơ quan quản lí.

Vì sao nông sản Việt chưa được quan tâm đăng ký bảo hộ?

Ba nguyên nhân của tình trạng nông sản nước ngoài đội lốt nông sản Việt Nam

Ngày 12/11, Bộ Công Thương có văn bản gửi Văn phòng Chính phủ về xử lí thông tin báo chí nêu về nông sản nhập khẩu đội lốt hàng Việt Nam.

Theo đó, thời gian qua xuất hiện tình trạng một số nông sản, thủy sản không rõ xuất xứ được bày bán trên thị trường dưới tên gọi của sản phẩm cùng loại Việt Nam như nho Ninh Thuận, khoai tây Đà Lạt, cà tầm Sa Pa…

Khó khăn trong quản lí nông sản nước ngoài đột lốt nông sản Việt Nam. Ảnh: Thanh Niên

Theo phản ánh của các phương tiện thông tin đại chúng, hành vi gian lận này tuy chưa phổ biến nhưng cũng đã phần nào làm giảm uy tín của sản phẩm Việt Nam và ảnh hưởng tới lòng tin của người tiêu dùng.

Việc đội lốt hàng Việt Nam chủ yếu diễn ra dưới hai hình thức là nhập khẩu rồi trộn cùng nông sản Việt Nam và nhập khẩu được quảng cáo là hàng Việt Nam.

Bộ Công Thương cho biết có ba nguyên nhân của tình trạng nông sản nước ngoài đội lốt nông sản Việt Nam.

Thứ nhất là các qui định của pháp luật về nhãn hàng hóa không yêu cầu thương nhân phải ghi nhãn hàng hóa đối với nông sản và thủy sản bán trực tiếp cho người tiêu dùng.

Thứ hai, các qui định của pháp luật về truy xuất nguồn gốc chưa được áp dụng một cách toàn diện và triệt để đối với nông sản, thủy sản.

Cuối cùng, pháp luật chưa có qui định về việc như thế nào thì một sản phẩm được coi là sản phẩm của Việt Nam.

Cơ quan chức năng không biết căn cứ vào đâu để xác định sản phẩm Việt Nam

Pháp luật đã có các qui định chi tiết về cách xác định một sản phẩm được coi là có xuất xứ Việt Nam. Tuy nhiên, các qui định này mới được áp dụng cho hàng xuất khẩu, không áp dụng đối với các loại hàng hóa lưu thông trên thị trường Việt Nam. Do vậy, trong rất nhiều trường hợp, các cơ quan chức năng không biết phải căn cứ vào đâu để xác định một sản phẩm có phải là sản phẩm “của Việt Nam” hay không.

Ví dụ như xoái Thái nhưng trồng ở Việt Nam thì quả xoài sau khi thu hoạch sẽ gọi là xoài Thái hay xoài Việt Nam?

Bộ Công Thương cho hay, do thương nhân có thể bán hàng mà không cần nhãn mác, không cần khai báo xuất xứ và cũng không phải truy xuất nguồn gốc nên các cơ quan chức năng hầu như không thể phát hiện và xử lí trường hợp nông sản nước ngoài “đội lốt” nông sản Việt Nam.

Thậm chí, ngay cả khi có lí do để nghi ngờ thì cũng không có căn cứ pháp lí để khẳng định một sản phẩm nào đó không phải là sản phẩm của Việt Nam.

Bộ Công Thương cho hay: “Do những hạn chế này nên việc phát hiện và xử lí rất khó khăn. Khi hàng đã tới chợ dân sinh sẽ được tháo bỏ bao bì, nhãn mác và bán trực tiếp cho người tiêu dùng”.

Để khắc phục tình trạng nông sản nước ngoài đột lốt nông sản Việt, Bộ Công Thương đề nghị Văn phòng Chính phủ báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét giao Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành rà soát các qui định về ghi nhãn hàng hóa đối với nông sản, thủy sản.

Bên cạnh đó, giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành xây dựng văn bản quy phạm pháp luật qui định như thế nào là sản phẩm của Việt Nam để áp dụng cho hàng hóa lưu thông trong nước nhằm chống gian lận xuất xứ Việt Nam và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Và giao Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành rà soát lại các qui định về truy xuất nguồn gốc thực phẩm.