Iran muốn trừng phạt Israel nhưng sẽ tránh một cuộc chiến toàn diện

Chạy đua ngăn xung đột leo thang

Iran vừa một lần nữa khẳng định nước này muốn tránh phát động một cuộc chiến toàn diện với Israel, dù vẫn đe dọa sẽ đáp trả vụ ám sát thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh tại Tehran hôm 31/7.

Tehran cho biết mục tiêu của họ là ngăn Israel thực hiện những hành động tương tự. Phía Israel không xác nhận hay phủ nhận trách nhiệm cho vụ việc trên.

Chia sẻ với các phóng viên vào ngày 5/8, ông Nasser Kanaani, phát ngôn viên của Bộ ngoại giao Iran, cho hay: “Chúng ta sẽ củng cố sự ổn định và an ninh trong khu vực Trung Đông bằng cách trừng phạt kẻ gây hấn, răn đe Israel”.

Vị này nói thêm rằng Iran không muốn leo thang xung đột nhưng có quyền trừng phạt Israel trong khuôn khổ luật pháp quốc tế.

Bình luận trên được đưa ra trong bối cảnh các quan chức khu vực Trung Đông và nhóm G-7 đang chạy đua để ngăn xung đột lan rộng.

Nguồn tin của Bloomberg cho biết G-7 đã liên hệ với Iran và cố gắng đảm bảo rằng đòn trả đũa của nước này sẽ không nghiêm trọng đến mức gây ra một cuộc chiến trên toàn lãnh thổ Trung Đông.

Bộ trưởng Ngoại giao Jordan vừa thực hiện chuyến thăm hiếm có tới Tehran vào cuối tuần trước. Qatar cũng đã liên lạc với Iran.

Ông Sergei Shoigu, Thư ký Hội đồng An ninh Nga, cũng đến thăm Iran để trò chuyện với tân Tổng thống Masoud Pezeshkian và các quan chức vào ngày 5/8.

Không rõ ông Shoigu, một trong những đồng minh thân cận nhất của Tổng thống Nga Vladimir Putin, có kêu gọi Tehran hành động kiềm chế hay không.

Phát ngôn viên Kanaani cảnh báo bất kỳ nước nào hỗ trợ Israel cũng sẽ đối mặt với “hậu quả”. Đây có vẻ là lời đe dọa tới Mỹ và các nước đồng minh đang nỗ lực phối hợp để bảo vệ Israel.  

Tướng Michael Kurilla, người đứng đầu cơ quan giám sát các lực lượng Mỹ ở Trung Đông, đã tới Israel vào cùng ngày để bàn bạc, một quan chức kể lại với Bloomberg.

Trước đó, vào ngày 4/8, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố: “Israel đang ở trong cuộc chiến đa mặt trận chống lại Iran và các lực lượng vũ trong mà nước này hậu thuẫn… Chúng ta đã chuẩn bị cho mọi tình huống - cả tấn công lẫn phòng thủ”.

Một mặt, Mỹ đang điều động một phi đội máy bay chiến đấu tới Trung Đông và giữ một tàu sân bay gần đó để giúp đỡ Israel.

Mặt khác, Mỹ cũng thúc giục ông Netanyahu nỗ lực để đạt được thỏa thuận ngừng bắn với Hamas. Mỹ và các quốc gia Arab tin rằng chấm dứt chiến sự ở Gaza sẽ giúp làm dịu căng thẳng tại Trung Đông.

Hôm 4/8, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã trao đổi với những người đồng cấp G-7 rằng họ cần “xuống thang căng thẳng khẩn cấp”. Tờ Axios cho biết ông cảnh báo Iran và nhóm vũ trang Hezbollah có thể bắt đầu tấn công Israel ngay ngày 5/8.

Cũng trong tuần trước, một cuộc không kích của Israel vào Beirut đã giết chết chỉ huy cấp cao của Hezbollah là ông Fuad Shuk. Israel nhận trách nhiệm cho vụ việc đó.

Hezbollah đe dọa sẽ trả đũa và có thể sẽ phối hợp với Iran để thực hiện hành động chống lại Israel. Hezbollah đã giao tranh với Israel dọc biên giới Lebanon kể từ khi cuộc chiến ở Gaza bắt đầu vào tháng 10 năm ngoái.

Các phương án của Iran

Hồi tháng 4, Iran cáo buộc Israel tấn công tòa lãnh sự quán của nước này tại Syria, sau đó phóng 300 máy bay không người lái và tên lửa vào Israel.

Tuy nhiên, Iran đã báo trước kế hoạch trên một cách hiệu quả, giúp Israel và các đồng minh - bao gồm Anh, Mỹ, Pháp và Jordan - đánh chặn được gần hết tên lửa và đảm bảo chúng không gây nhiều thiệt hại.

Israel đáp trả bằng một cuộc tấn công có chừng mực vào sân bay quân sự của Iran, do Mỹ và châu Âu đã gây áp lực yêu cầu nước này không phản ứng thái quá.

Lần này, Iran có thể sẽ trả đũa khốc liệt hơn do lo ngại danh tiếng bị tổn hại khi một quan chức nước ngoài bị ám sát ngay giữa thủ đô của họ.

Các lựa chọn của Iran bao gồm tấn công trực tiếp vào Israel, huy động các lực lượng ủy nhiệm tăng cường tấn công vào Israel hoặc nhắm vào các mục tiêu Israel trên khắp thế giới.