Tài chính

'Huy động lãi suất vượt trần chỉ bị phạt cách chức 3 năm'

Theo nguyên Chủ tịch OceanBank Hà Văn Thắm, việc huy động lãi suất vượt trần đã vi phạm Thông tư 02. Tuy nhiên, theo quy định của NHNN thì chế tài xử phạt cho vi phạm này chỉ ở mức miễn nhiệm, cách thức trong thời hạn 3 năm chứ không bị truy tố trách nhiệm hình sự.

huy dong lai suat vuot tran chi bi phat cach chuc 3 nam

Bị cáo Hà Văn Thắm khai trước toà về việc huy động lãi suất vượt trần (Ảnh: Nhật Anh)

Trong phần phiên tòa xét xử Hà Văn Thắm sáng ngày 5/9, về sai phạm chi lãi ngoài hợp đồng của OceanBank, Nguyên Chủ tịch HĐQT OceanBank Hà Văn Thắm cho rằng Thông tư 02 ra đời trong hoàn cảnh thị trường lúc đó là một liều thuốc để kiềm chế lạm phát, cơ chế này có phần phi thị trường.

Để đảm bảo tính thanh khoản, nhiều ngân hàng đã huy động vượt trần, ngay cả cán bộ các ngân hàng đều phải thuân theo, OceanBank cũng phải làm theo nếu không sẽ bị mất thanh khoản.

Ông Thắm thừa nhận việc huy động lãi suất vượt trần là vi phạm Thông tư 02, nhưng ông cũng đề nghị Hội đồng Xét xử (HĐXX) xem xét lại bởi vì theo quy định của NHNN thì khi vi phạm Thông tư này thì người quản lý, điều hành sẽ bị cách chức 3 năm. Trên thực tế đã có một số trường hợp xử phạt các tổ chức tín dụng, cán bộ đã bị cách chức. Do đó, ông Thắm không nghĩ rằng việc vi phạm này lại bị truy tố hình sự, nếu biết bị truy tố như thế này thì chắc chắn ông sẽ không chỉ thị cấp dưới làm.

Ông Thắm cho rằng, biện pháp huy động vượt trần lúc đó là bắt buộc phải làm nếu không OceanBank sẽ bị mất thanh khoản và có nguy cơ sụp đổ. Do ngân hàng đứng trước khó khăn nên Hà Văn Thắm đã chấp nhận nếu bị phát hiện thì sẽ bị cách chức chứ không nghĩ là bị truy tố trước pháp luật.

Nói về vấn đề này HĐXX cho biết, việc mà nhà nước đã ra Thông tư như vậy thì ngân hàng phải có biện pháp thực hiện theo để tồn tại. Còn việc ngân hàng khác bị xử lý hoặc không bị xử lý thì tuỳ ngân hàng. Đối với OceanBank, hoạt động ngân hàng gặp nhiều vấn đề khiến NHNN phải tham gia xử lý và mua lại nhằm ổn định thị trường, làm xáo trộn tâm lý của người dân.

Theo HĐXX những so sánh mà Hà Văn Thắm đưa ra là khập khiễng do mỗi một trường hợp chi lãi ngoài ở các đơn vị là khác nhau, hoàn cảnh vi phạm là khác nhau về tình hình thanh khoản,… không thể nói là thiên vị hoặc bị xử lý nhẹ hơn. OceanBank là trường hợp ngân hàng gặp nhiều vấn đề mà NHNN phải tham gia xử lý và mua lại 0 đồng.

Trong quá trình hoạt động của OceanBank, một mặt ông Thắm dùng các biện pháp chi lãi ngoài để huy động vốn, một mặt lại sử dụng tiền để cho vay những trường hợp không đúng quy đinh, không đúng tiêu chuẩn gây thất thoát vốn của ngân hàng.

Mặt khác, những khoản tiền chi lãi ngoài này không vào tay chính khách hàng gửi tiền (ở đây là nói đến một số tổ chức nhà nước như: PVN, Vietsovpetro, ...) mà phần lớn lại vào túi của một số cá nhân, theo hình thức không chính thống không có chứng từ không có biên nhận. Từ đó, tạo ra khe hở cho những người có trách nhiệm trong tổ chức kinh tế có vốn nhà nước trục lợi cá nhân.

Theo điều 3 chỉ thị số 02/CT-NHNN ngày 7/9/2011 về việc chấn chỉnh việc thực hiện quy định về mức lãi suất huy động bằng VNĐ và USD của các TCTD, chi nhánh Ngân hàng nước ngoài, các biện pháp xử lý các TCTD và các cá nhân vi phạm là:

Đối với các tổ chức tín dụng vi phạm quy định về lãi suất huy động theo quy định tại Thông tư số 02/2011/TT-NHNN; Thông tư số 14/2011/TT-NHNN căn cứ quy định tại Khoản 12 Điều 4 và Khoản 2 Điều 59 Luật NHNN Việt Nam 2010, NHNN áp dụng biện pháp xử lý sau đây:

a) Đình chỉ hoặc miễn nhiệm chức vụ của người quản lý, người điều hành của tổ chức tín dụng quy định tại khi phát hiện tổ chức tín dụng vi phạm quy định về mức lãi suất huy động theo quy định tại Thông tư số 02/2011/TT-NHNNThông tư số 14/2011/TT-NHNN. Người quản lý, người điều hành của tổ chức tín dụng bị đình chỉ, miễn nhiệm không được đảm nhiệm chức vụ người quản lý, người điều hành tại chính tổ chức tín dụng đó trong thời hạn 03 (ba) năm kể từ ngày bị đình chỉ, miễn nhiệm.

b) Hạn chế mở rộng phạm vi, quy mô, địa bàn hoạt động của tổ chức tín dụng trong thời hạn 01 năm, kể từ ngày bị xử lý.

c) Hạn chế hoặc tạm đình chỉ hoạt động huy động và cho vay của đơn vị vi phạm thuộc tổ chức tín dụng đó.