Xuất khẩu gỗ các tháng cuối năm sẽ tiếp đà giảm do dịch dịch COVID-19?

Báo cáo mang tên "Tác động của đại dịch COVID-19 đến ngành gỗ: Thực trạng 8 tháng đầu năm và kịch bản cho các tháng cuối năm 2021" do nhóm nghiên cứu của Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (VINFOREST), Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ Bình Dương (BIFA), Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Bình Định (FPA), Hiệp hội và Tổ chức Forest Trends công bố mới đây đã đưa ra những nhận định mới về kịch bản cho ngành gỗ Việt Nam. 

Báo cáo đánh giá COVID-19 gây ra nhiều khó khăn đối với ngành gỗ khi các trung tâm chế biến lớn như Bình Dương, Đồng Nai, TP HCM, Bình Định bị ảnh hưởng nặng nề. 

Nhiều doanh nghiệp cố gắng duy trì sản xuất ở mức 20-50% so với trước thời điểm giãn cách nhằm đáp ứng phần nào yêu cầu của khách hàng và duy trì công việc cho người lao động. 

Xuất khẩu gỗ theo đó cũng chịu tác động giảm mạnh. Số liệu từ tổng cục Hải quan cho thấy, kim ngạch xuất khẩu gỗ trong tháng 7 đạt gần 1,3 tỷ USD, giảm 17,3% so với tháng 6 và giảm sâu tại nhiều thị trường chính như Mỹ (giảm 20,3%), Trung Quốc (giảm 23,4%), EU (giảm 19,7%)… 

Gần nhất, trong 15 ngày đầu tháng 8, kim ngạch xuất khẩu của mặt hàng này chỉ đạt 373,8 triệu, tương đương 45,5% so với nửa đầu tháng 7.

Dựa trên các con số báo cáo và phân tích thị trường, nhóm nghiên cứu đã đưa ra hai kịch bản tăng trưởng xuất khẩu gỗ những tháng cuối năm.

Kịch bản thứ nhất, kim ngạch xuất khẩu quý III tiếp tục đà giảm nhưng hồi phục vào quý IV.

Nhóm nghiên cứu giả định rằng kim ngạch quý III tiếp tục giảm như hiện nay và kéo dài cho đến hết quý III, dịch bệnh sau đó được kiểm soát với sự phổ cập của vắc xin trong toàn quốc. 

Với giả định trên, kim ngạch trong quý IV sẽ bắt đầu hồi phục, nhưng mức sẽ không thể tương đương với quý I và quý II mà chỉ đạt khoảng 70% so với kim ngạch trung bình của hai quý đầu năm. Tổng kim ngạch của ngành năm nay sẽ đạt 13,5 tỷ USD.

Kịch bản thứ hai, kim ngạch trong các tháng cuối năm tiếp tục đà giảm như hiện nay do dịch không được kiểm soát hiệu quả

Kịch bản này dựa trên giả định rằng từ nay tới hết năm dịch bệnh vẫn chưa được kiểm soát hiệu quả. Đà suy giảm về sẽ tiếp tục kéo dài cho tới hết quý IV và kim ngạch xuất khẩu của quý IV chỉ tương đương 70% của quý III.

Nói cách khác, giả định này cho rằng suy giảm kim ngạch xuất khẩu như hiện nay vẫn chưa chạm đáy mà sẽ còn tiếp tục giảm sâu ở các tháng cuối năm. Nếu giả định này xảy ra, kim ngạch xuất khẩu của cả ngành năm sẽ đạt con số khoảng 12,7 tỷ USD.

Với cả hai kịch bản trên, kim ngạch xuất khẩu gỗ đều chưa chạm đến mục tiêu 14,5 tỷ USD đề ra.

Theo nhóm nghiên cứu, toàn xã hội đang nỗ lực chống dịch và kỳ vọng dịch bệnh sẽ được kiểm soát trong quý IV/2021. Tuy nhiên, tình hình dịch bệnh vẫn diễn ra phức tạp và chưa có cơ chế để đảm bảo rằng dịch sẽ hoàn toàn được kiểm soát trong thời gian sớm.

Các kịch bản tốt và xấu đều có thể xảy ra đối với các doanh nghiệp ngành gỗ và điều này phụ thuộc vào hiệu quả của các biện pháp chống dịch của Chính phủ và toàn thể xã hội.

Điều quan trọng hiện nay đối với các doanh nghiệp trong ngành là áp dụng các biện pháp kiểm soát rủi ro chặt chẽ nhằm cố gắng duy trì các hoạt động sản xuất kinh doanh, giữ chân khách hàng, tạo công ăn việc làm cho người lao động, tránh đứt gãy hoàn toàn các đơn hàng, gây rủi ro về thị trường đầu ra sản phẩm trong tương lai.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cần chuẩn bị tâm thế, sẵn sàng cho việc quay trở lại sản xuất kinh doanh với cường độ và hiệu quả cao khi bệnh dịch được kiểm soát.