Giảm 107 năm thời gian thu phí hoàn vốn của 27 dự án BOT
Giảm gần 100 năm thu phí đối với 13 dự án BOT | |
Chịu không thấu phí BOT |
Báo cáo Kiểm toán quyết toán NSNN năm 2015 của Kiểm toán nhà nước vừa công bố đã chỉ ra nhiều vấn đề liên quan tới các dự án BOT. Ngoài các hạn chế sai sót trong quá trình đầu tư, công tác quản lý các dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT, BT và các dự án sử dụng nguồn vốn ODA, nguồn vốn khác còn bộc lộ nhược điểm, sai phạm, tùy tiện, lãng phí, gây khó khăn cho người dân, doanh nghiệp.
Cụ thể, KTNN chỉ ra rằng hiện Việt Nam chưa có tiêu chí lựa chọn dự án được đầu tư theo hình thức BOT đối với các dự án. Hầu hết các dự án BOT áp dụng hình thức chỉ định Nhà đầu tư và chỉ định nhà thầu thi công mà không thực hiện đấu thầu, xác định tổng mức đầu tư của dự án còn sai sót. Ngoài ra, việc xác định tổng vốn đầu tư của dự án không phù hợp với thực tế.
Cũng theo báo cáo của KTNN, việc nghiệm thu, thanh toán liên quan tới các dự án BOT còn sai sót. Kết quả kiểm toán các dự án BOT trong năm 2016 đã giảm trừ chi phí đầu tư thực hiện 1.150,46 tỷ đồng; góp vốn chủ sở hữu chưa đúng tỷ lệ cam kết; tiến độ thi công chưa đảm bảo; chưa có cơ chế kiểm tra, kiểm soát quá trình thu phí để xác định lưu lượng phương tiện giao thông thực tế qua trạm thu phí; khoảng cách một số trạm thu phí không đảm bảo quy định tối thiểu 70km.
Qua kiểm toán, KTNN đã kiến nghị giảm thời gian thu phí hoàn vốn của 27 dự án được kiểm toán (năm 2016 là 21 dự án) so với phương án tài chính ban đầu 107,4 năm, trong đó dự án giảm nhiều nhất là 13 năm 1 tháng, 12 ngày.
Các dự án BOT bị phát hiện nhiều sai sót. Ảnh: Cafef. |
Căn cứ trên tình hình thực tế về các dự án BOT, KTNN kiến nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ GTVT:
(i) Bổ sung tiêu chí đánh giá năng lực quản lý đầu tư các dự án ngành GTVT vào các quy định đánh giá lựa chọn Nhà đầu tư dự án BOT giao thông và đưa thêm chủ thể đại diện cơ quan Nhà nước có thẩm quyền vào hợp đồng BOT và nêu rõ trách nhiệm, quyền hạn, cơ chế phối hợp, chế tài xử lý trong quá trình triển khai thực hiện dự án;
(ii) Nghiên cứu và đưa ra cơ chế kiểm soát lưu lượng phương tiện qua trạm, kiểm soát doanh thu thực tế của dự án để đảm bảo tính công khai, minh bạch trong thực hiện dự án BOT giao thông, đồng thời khẩn trương chỉ đạo các Nhà đầu tư hoàn chỉnh hệ thống thu phí không dừng;
(iii) Quy định về việc thường xuyên công khai, cập nhật lưu lượng phương tiện, doanh thu hoàn vốn, thời gian thu phí hoàn vốn của dự án BOT khi đàm phán và ký kết hợp đồng BOT;
(iv) Quyết toán các dự án BOT đồng thời hoàn thiện cơ chế quản lý dự án BOT giao thông chặt chẽ, hiệu quả.
KTNN cũng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, cơ quan trung ương, địa phương hoàn thiện cơ chế quản lý các dự án theo hình thức BT, BOT.