Gay cấn phân khúc dầu ăn cao cấp
Ảnh minh họa.
Những năm gần đây thị trường Việt Nam đã chứng kiến sự tăng tốc đầu tư sản xuất dầu ăn của các doanh nghiệp FDI.
Đủ mặt anh tài
Đơn cử, Tập đoàn Musim Mas (Singapore) đã xây dựng nhà máy sản xuất dầu ăn tại Việt Nam với tổng vốn đầu tư 71,5 triệu USD, công suất thiết kế tối đa 1.500 tấn/ngày. Tập đoàn Wilmar đã đạt được thỏa thuận mua 45% cổ phần của Công ty Bunge hiện đang có một nhà máy ép dầu tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có công suất hơn 3.000 tấn/ngày.
Không bỏ qua cơ hội, Tập đoàn KIDO (KDC) đã chi gần 1.000 tỷ đồng mua 65% cổ phần tại Công ty CP Dầu thực vật Tường An (TAC). Trước đó, KDC đã sở hữu 24% vốn của Tổng công ty Công nghiệp và Dầu thực vật Việt Nam (Vocarimex), và theo dự kiến sẽ nâng sở hữu lên hơn 51% trong năm 2017.
Kỳ vọng của KIDO vào thị trường dầu ăn cũng như việc mua lại TAC, theo chia sẻ của ông Trần Lệ Nguyên - TGĐ Kido là "Thị trường còn nhiều dư địa tăng trưởng, nhất là phân khúc dầu ăn cao cấp vẫn còn nhiều cơ hội".
Đúng như kỳ vọng của KIDO, sau khi hoàn tất thủ tục chào mua TAC - chiếm thị phần lớn thứ 2 trong ngành dầu ăn, doanh thu thuần hợp nhất quý IV/2016 của KIDO đã tăng mạnh, gần 80% so với cùng kỳ, lên tới 795 tỷ đồng.
Cùng lạc quan về thị trường, Tập đoàn Sao Mai An Giang đang tập trung nâng cao chất lượng dầu cá Ranee, mặc dù những năm qua, loại dầu tốt cho sức khỏe này vẫn còn nhiều khó khăn về thị trường. Đại diện tập đoàn này cho biết: "Năm 2016, Sao Mai An Giang vẫn trong giai đoạn đánh giá thị trường nhưng đã mạnh dạn tập trung nguồn lực đầu tư xây dựng thêm nhà máy lọc dầu cá ở Lấp Vò, công suất gấp đôi hiện có, năm nay sẽ hoàn thành".
Theo các doanh nghiệp trong ngành, năm 2017 sẽ là năm mở đầu cho thị trường dầu ăn phát triển sôi động với nhiều thương hiệu mới. Chẳng hạn, Wilmar mua 45% cổ phần của Bunge để sản xuất một loại dầu ăn khác biệt hoàn toàn các thương hiệu Neptune, Simply, Meizan.
Ngay cả KIDO, dù đánh giá thị trường này khá rủi ro khi 90% nguyên liệu sản xuất phải nhập khẩu nhưng khi mua lại TAC cũng nhắm đến lợi thế cạnh tranh là hệ thống phân phối và ra mắt dòng dầu ăn cao cấp. Theo ông Trần Lệ Nguyên, Tường An đang bỏ trống thị trường phía Bắc và cũng chưa khai thác được các sản phẩm cao cấp trong khi nhu cầu về dầu ăn còn rất lớn và hệ thống phân phối lại là thế mạnh của KIDO.
Sao Mai An Giang tiết lộ, năm 2017, Tập đoàn tập trung nghiên cứu các dòng sản phẩm cao cấp và sẽ sản xuất trong năm nay. Song song đó sẽ nâng cấp bao bì và tập trung vào kênh phân phối hiện đại, đưa sản phẩm ra thị trường miền Bắc. Mặc dù không có lợi thế về hệ thống phân phối nhưng "niềm tin" của Sao Mai An Giang khi tham gia thị trường là nguồn nguyên liệu không phụ thuộc vào nước ngoài. Nguyên liệu của Ranee là mỡ cá tra, cá ba sa, khác biệt hoàn toàn so với các sản phẩm khác nên nếu được thị trường tin dùng thì sẽ ít bị cạnh tranh.
Giám đốc Công ty CP Thực phẩm An Long (thương hiệu dầu ăn Happi Koki) chia sẻ: "Người tiêu dùng đang rất quan tâm về sản phẩm an toàn cho sức khỏe, nhất là các loại dầu ăn, bởi dầu ăn không chỉ để chế biến thức ăn mà còn cung cấp nguồn dưỡng chất quan trọng, có khả năng lưu giữ các vi chất dinh dưỡng và không biến đổi chất khi sử dụng ở nhiệt độ cao. Vì vậy, nhiều doanh nghiệp đang tập trung đầu tư vào phân khúc dầu ăn cao cấp và xem đó là chiến lược tăng trưởng và tăng tốc canh tranh".
Vị giám đốc này cũng cho biết, so với năm 2015 thì cuối năm 2016, thị trường dầu ăn khởi sắc hơn, tăng trưởng của toàn ngành ổn định từ 5 - 6%. Riêng Happi Koki trong năm 2016 lợi nhuận và doanh thu tăng vài phần trăm. "Tuy chưa có kế hoạch tung ra sản phẩm mới nhưng năm nay Happi Koki tiếp tục đầu tư vào chất lượng cho 4 dòng sản phẩm hiện có, đồng thời đầu tư sâu cho phòng nghiên cứu R&D, khi có thời cơ thị trường sẽ tung thêm sản phẩm mới cao cấp hơn".
Bà Ngọc Ánh, trưởng bộ phận bán hàng Công ty TNHH Dầu thực vật Victoria Việt Nam - đơn vị cung cấp dầu ăn cao cấp thương hiệu OiliO (gồm dầu đậu nành, hướng dương, oliu) cũng cho biết: "Lượng tiêu thụ dầu ăn cao cấp OiliO tăng đều mỗi tháng".
Ông Trần Anh Dũng - Giám đốc nhãn hiệu Tập đoàn Wilmar cũng cho biết, nhiều sản phẩm chất lượng cao của công ty, đặc biệt sản phẩm dầu gạo với những lợi ích cho sức khỏe đang có tín hiệu tiêu thụ rất tốt.
Bài toán thuyết phục người dùng
Với chiến lược đầu tư bài bản, thị trường dầu ăn năm 2017 đang chờ đón sự đột phá và soán ngôi của các thương hiệu đến sau. Tuy nhiên, để có thị phần như mong muốn, các doanh nghiệp vẫn phải giải rất nhiều bài toán khó. Trong đó, bài toán nội lực và tài chính vẫn là yếu tố quyết định để tiếp tục chạy đua trong việc phát triển sản phẩm mới, quảng bá, tiếp thị, xây dựng thương hiệu.
Đại diện Ranee cho biết: "Khó khăn hiện nay mà Ranee gặp là sức ép của các đối thủ cạnh tranh đang có tiềm lực tài chính mạnh. Cái khó thứ hai là Ranee vẫn là thương hiệu mới nên độ nhận diện chưa lớn, do đó chi phí cho chiến lược tiếp thị, quảng bá cũng tốn kém hơn. Một cái khó khác, đó là độ trung thành của người tiêu dùng với mặt hàng tiêu dùng nhanh không cao".
Theo một khảo sát của Công ty Nghiên cứu thị trường Epinion, trung bình trong 3 tháng, người tiêu dùng cho biết họ sử dụng gần 3 nhãn hiệu dầu ăn khác nhau.
Giám đốc Happi Koki chia sẻ: "Hiện nay nhiều người tiêu dùng vẫn quen sử dụng dầu ăn chiên đi chiên lại, dù biết là không tốt cho sức khỏe, vì vậy sức tiêu thụ dầu ăn cũng bị giảm".
Theo bà Ngọc Ánh: "Cái khó của các đơn vị cung cấp dầu ăn cao cấp là người dùng không phân biệt được thế nào là dầu ăn thấp, trung và cao cấp. Nhiều người mua dầu ăn cao cấp nhưng vẫn nghi ngờ không biết có cao cấp thật hay không. Có người còn nghi ngờ dầu cao cấp nhập khẩu là hàng nhái!".
Ông Dũng cũng cho biết: "Để có một sản phẩm chất lượng cao, mỗi năm công ty đều phải bỏ chi phí lớn cho phòng nghiên cứu sản phẩm. Đơn cử, khi ra sản phẩm dầu gạo, chúng tôi phải nghiên cứu cả chục năm mới ra được sản phẩm bởi việc sản xuất dầu gạo lắm thách thức, đầu tư tốn kém gấp nhiều lần so với các loại dầu thực vật khác. Nhưng khi ra thị trường, không phải người tiêu dùng nào cũng hiểu hết giá trị và phân biệt được chất lượng, đó là cái khó của ngành dầu và của phân khúc dầu ăn cao cấp", ông Dũng chia sẻ thêm.