Dự kiến giảm 50% thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng đối với xăng
Bộ Tài chính cho biết, theo quy định của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt thì chỉ thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng, không thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với dầu các loại. Mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng là 10%, xăng E5 là 8% và xăng E10 là 7%.
Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt không quy định giảm thuế, miễn thuế đối với hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Về thẩm quyền, việc thực hiện điều chỉnh đối với thuế tiêu thụ đặc biệt thuộc thẩm quyền của Quốc hội nên phải trình Quốc hội xem xét, quyết định.
Theo Bộ Tài chính, thuế tiêu thụ đặc biệt là sắc thuế gián thu, đánh vào một số hàng hóa, dịch vụ Nhà nước không khuyến khích tiêu dùng vì có hại cho sức khoẻ (thuốc lá, rượu, bia,...), cần tiêu dùng tiết kiệm (xăng gốc hoá thạch) hoặc hàng hoá, dịch vụ cao cấp cần điều tiết thu nhập (ô tô, máy bay, du thuyền, chơi gôn,...).
Về thuế giá trị gia tăng, pháp luật thuế giá trị gia tăng không quy định giảm thuế, miễn thuế đối với hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế giá trị gia tăng mà chỉ quy định áp dụng thuế theo hàng hóa, dịch vụ chịu thuế với 3 mức thuế suất; trong đó, quy định áp dụng mức thuế suất 0% đối với hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu; mức thuế suất 5% đối với một số nhóm hàng hóa, dịch vụ thiết yếu như nước sạch, sản phẩm nông nghiệp và mức thuế suất 10% đối với tất cả các hàng hóa, dịch vụ chịu thuế còn lại. Mặt hàng xăng dầu đang chịu mức thuế giá trị gia tăng 10% tương tự như nhiều nhóm hàng hóa và dịch vụ khác. Về thẩm quyền, tương tự như thuế tiêu thụ đặc biệt, việc thực hiện điều chỉnh đối với thuế giá trị gia tăng thuộc thẩm quyền của Quốc hội nên phải trình Quốc hội xem xét, quyết định.
Trong điều kiện thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu đã giảm xuống mức sàn trong khung thuế bảo vệ môi trường, thuế nhập khẩu ưu đãi đối với mặt hàng xăng đã điều chỉnh giảm từ 20% xuống 10%. Để thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội mà Đảng và Nhà nước đã đề ra cho năm 2022 và kiểm soát lạm phát các tháng cuối năm 2022 và đầu năm 2023, cần thiết phải trình Quốc hội có quyết nghị giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định việc giảm thuế cụ thể; Bộ Tài chính trình Chính phủ để trình Quốc hội giao thẩm quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh giảm mức thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng và thuế giá trị gia tăng đối với xăng dầu.
Theo đó, giảm tối đa 50% mức thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng (bao gồm cả xăng E5, E10) và giảm tối đa 50% mức thuế giá trị gia tăng đối với xăng các loại, nhiên liệu bay, dầu diesel, dầu hỏa, dầu mazut, dầu nhờn, mỡ nhờn; giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định mức giảm cụ thể thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng và thuế giá trị gia tăng đối với xăng dầu cũng như thời gian áp dụng giảm thuế cụ thể trong trường hợp giá xăng, dầu thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, tăng cao hoặc vẫn ở mức cao, tác động đến chỉ số lạm phát, kinh tế vĩ mô, sinh kế, đời sống người dân và tăng trưởng kinh tế.
Bộ Tài chính đánh giá tác động trên cơ sở 2 phương án. Cụ thể, phương án 1, giảm 50% mức thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng (bao gồm cả xăng E5, E10) và giảm 20% mức thuế giá trị gia tăng đối với xăng dầu. Thời gian áp dụng 6 tháng kể từ ngày Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội có hiệu lực thi hành.
Theo đó, với mức giá dầu thô dự kiến 100 USD/thùng, dự kiến tác động đến ngân sách nhà nước như sau, nếu tính bình quân một tháng số giảm thu ngân sách nhà nước của 2 sắc thuế này khoảng 1.239 tỷ đồng/tháng; trong đó: giảm thu ngân sách nhà nước do giảm thuế tiêu thụ đặc biệt khoảng 711 tỷ đồng/tháng, giảm thu ngân sách nhà nước do giảm thuế giá trị gia tăng khoảng 528 tỷ đồng/tháng. Nếu tính cả việc giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn theo các nghị quyết thì tổng giảm thu ngân sách nhà nước khoảng 5.432 tỷ đồng/tháng.
Nếu thời gian thực hiện giảm thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng trong vòng 6 tháng, thì tổng giảm thu ngân sách nhà nước đối với 2 sắc thuế này là 7.434 tỷ đồng. Theo đó, tổng giảm thu ngân sách nhà nước do việc giảm thuế bảo vệ môi trường, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng đối với xăng dầu như đề xuất là khoảng 40.890 tỷ đồng.
Với phương án đề xuất nêu trên và giả định các yếu tố khác cấu thành giá cơ sở xăng dầu không thay đổi so với kỳ điều hành ngày 12/9/2022 thì tỷ trọng thuế trong giá cơ sở xăng dầu còn khoảng 15,93% đối với xăng E5RON92, khoảng 17,95% đối với xăng RON95 và khoảng 9,75% đối với dầu diesel.
Bộ Tài chính cho biết, nếu thời gian có hiệu lực của biện pháp giảm thuế từ ngày 1/11/2022 đối với thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng, dự kiến tác động của biện pháp giảm thuế theo phương án này giúp giảm CPI bình quân năm 2022 khoảng 0,1%. Tuy nhiên, tác động của việc giảm thuế đến CPI còn tùy thuộc vào biến động của mức giá bán lẻ xăng dầu tại mỗi kỳ điều hành.
Việc giảm thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng sẽ tác động trực tiếp làm giảm giá bán xăng dầu, góp phần bình ổn giá xăng dầu trong nước. Qua đó, sẽ thúc đẩy các hoạt động sản xuất kinh doanh, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và phục hồi kinh tế trong năm 2022 và năm 2023.
Đối với phương án 2, Bộ Tài chính đưa ra là giảm 50% mức thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng (bao gồm cả xăng E5, E10) và giảm 50% mức thuế giá trị gia tăng đối với xăng dầu. Thời gian áp dụng 6 tháng kể từ ngày Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội có hiệu lực thi hành.
Theo đó, với mức giá dầu thô dự kiến 100 USD/thùng, nếu tính bình quân số giảm thu ngân sách nhà nước của 2 sắc thuế này khoảng 2.031 tỷ đồng/tháng. Nếu tính cả việc giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn theo các nghị quyết trước đó thì tổng giảm thu ngân sách nhà nước một tháng khoảng 6.224 tỷ đồng/tháng.
Nếu thời gian thực hiện giảm thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng trong vòng 6 tháng: Tổng giảm thu ngân sách nhà nước đối với 2 sắc thuế này là 12.186 tỷ đồng. Theo đó, tổng giảm thu ngân sách nhà nước do việc giảm thuế bảo vệ môi trường, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng đối với xăng dầu như đề xuất là khoảng 45.642 tỷ đồng.
Với phương án đề xuất nêu trên và giả định các yếu tố khác cấu thành giá cơ sở xăng dầu không thay đổi so với kỳ điều hành ngày 12/9/2022 thì tỷ trọng thuế trong giá cơ sở xăng dầu còn khoảng 13,35% đối với xăng E5RON92, khoảng 15,61% đối với xăng RON95 và khoảng 7,18% đối với dầu diesel.
Nếu thời gian có hiệu lực của biện pháp giảm thuế từ ngày 1/11/2022 đối với thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng, dự kiến tác động của biện pháp giảm thuế theo phương án này giúp giảm CPI bình quân năm 2022 khoảng 0,15%. Tuy nhiên tác động của việc giảm thuế đến CPI còn tùy thuộc vào biến động của mức giá bán lẻ xăng dầu tại mỗi kỳ điều hành.
