Dự báo CPI năm 2020 tăng ở mức 3,5 - 4%

3 yếu tố sẽ kiềm chế tốc độ tăng CPI năm 2020 

Đầu năm 2020, các chuyên gia đã đưa ra dự báo chỉ số giá tiêu dùng CPI trong năm nay sẽ tăng trung bình khoảng 3,5% (+/-0,5%). Nhưng đến nay CPI tháng 6 đã tăng 0,66% so với tháng trước. Đây là mức tăng cao nhất trong các năm từ 2016 đến nay. 

CPI bình quân 6 tháng tăng 4,19% so với bình quân cùng kì năm 2019. Lạm phát cơ bản tháng 6 tăng 0,07% so với tháng trước và tăng 2,45% so với cùng kì năm trước.

Phát biểu tại Hội thảo “Diễn biến thị trường giá cả ở Việt Nam 6 tháng đầu năm và dự báo cả năm 2020” diễn ra ngày 2/7, tại Hà Nội, PGS.TS. Nguyễn Bá Minh - Viện trưởng Viện Kinh tế - Tài chính cho rằng, 6 tháng cuối năm 2020, thị trường, giá cả ở Việt Nam có hai nhân tố chính làm tăng CPI. 

Cụ thể, giá nhiều loại nguyên, nhiên vật liệu trên thị trường thế giới sẽ tăng trở lại khi dịch COVID-19 trên thế giới dần dần được khống chế và các hoạt động sản xuất, thương mại, giao lưu quốc tế được khôi phục.

Ông Nguyễn Bá Minh cũng đưa ra 3 yếu tố sẽ kiềm chế tốc độ tăng CPI năm 2020 như tình hình dịch bệnh COVID-19, chiến tranh thương mại, xung đột chính trị trên thế giới còn nhiều bất ổn, khó lường… khiến cho tăng trưởng kinh tế toàn cầu chưa thể hồi phục được ngay và làm cho giá cả nguyên, nhiên vật liệu trên thị trường thế giới khó tăng như kì vọng.

Đồng thời, cung - cầu thịt lợn ở Việt Nam những tháng cuối năm 2020 sẽ bớt căng thẳng, giá thịt lợn sẽ dần hạ nhiệt, không cao như cuối năm 2019 do các doanh nghiệp đang tích cực tái đàn và nhiều nơi đạt kết quả tốt.

“Cả hệ thống chính trị của Việt Nam luôn chủ động, tích cực triển khai các biện pháp phòng chống dịch bệnh, bình ổn giá cả thị trường, điều hành chính sách tiền tệ kiên định mục tiêu giữ ổn định vĩ mô và kiểm soát lạm phát đã đề ra. Đây chính là yếu tố tích cực ổn định CPI”, ông Nguyễn Bá Minh nói.

Theo PGS. TS. Nguyễn Bá Minh, hầu hết các tổ chức quốc tế và thể chế tài chính đều dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2020 sẽ suy giảm (âm) từ -4,9% đến -7,6%.

"Cùng với đó, chiến tranh thương mại Mỹ - Trung vẫn tiếp diễn, căng thẳng chính trị gia tăng giữa Mỹ - Iran, Trung Quốc - Ấn Độ, bất đồng nội bộ trong tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ và trên bán đảo Triều Tiên đã tác động tiêu cực đến kinh tế Việt Nam.

Có thể đưa ra dự báo CPI của Việt Nam bình quân năm 2020 so với năm 2019 sẽ tăng ở mức 3,6 –4,0%", TS. Nguyễn Bá Minh nhận định.

Lạm phát trung bình quanh mức 3,5%

Nói về giá cả và lạm phát, TS. Nguyễn Đức Độ - Phó Viện trưởng Viện Kinh tế - Tài chính cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2020, có hai diễn biến bất ngờ ảnh hưởng mạnh đến tốc độ tăng của chỉ số CPI. Đó giá thịt lợn tăng và giá dầu giảm.

Theo TS. Nguyễn Đức Độ nhận định, với việc lạm phát so với cùng kì năm trước hiện chỉ ở mức 3,17%, thì mục tiêu kiềm chế lạm phát dưới 4% trong năm 2020 sẽ đạt được nếu CPI trong các tháng còn lại tăng trung bình dưới 0,6%/tháng. 

Theo ông Độ, điều này hoàn toàn khả thi, bởi áp lực lạm phát trong 6 tháng cuối năm sẽ không quá lớn do kinh tế thế giới chưa thể phục hồi hoàn toàn trong nửa cuối năm 2020, nên giá dầu sẽ khó tăng mạnh.

"Nhiều khả năng giá dầu (WTI) sẽ xoay quanh mức 40 USD/thùng trong thời gian tới, nếu dịch bệnh COVID-10 được các nước khống chế thành công”, TS. Nguyễn Đức Độ dự báo.

Mặt khác, giá thịt lợn có thể không giảm mạnh như mong đợi, nhưng cũng sẽ khó tăng mạnh trong thời gian tới, khi Chính phủ cho phép nhập khẩu thịt lợn hơi, lợn giống, đồng thời người nông dân đẩy mạnh tái đàn.

Do đó, trên cơ sở những luận điểm này, ông Nguyễn Đức Độ cho rằng vẫn giữ nguyên dự báo lạm phát trung bình năm 2020 ở mức 3,5% như đã đưa ra từ đầu năm.

Còn theo PGS. TS. Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế, việc điều hành giá và kiểm soát lạm phát năm 2020 sẽ phức tạp và khó khăn hơn rất nhiều so với mấy năm gần đây do thế giới đang trong cuộc khủng hoảng dịch Covid-19. 

Đòn Covid-19 làm cho nền kinh tế không chuyển động. Bên cạnh đó, dịch tả lợn châu Phi gây thiệt hại chưa từng thấy đẩy giá lợn trong nước lên cao.

“Giá thịt lợn vẫn cao, giá xăng dầu thế giới có dấu hiệu tăng trở lại; Dự báo sách giáo khoa tăng 2,5 - 3 lần, các chính sách kích cầu và hỗ trợ hồi phục nền kinh tế sau COVID-19 là những yếu tố tác động đến nỗ lực kiểm soát lạm phát những tháng cuối năm 2020”, PGS. TS. Ngô Trí Long cảnh báo.

Bên cạnh đó, mặc dù dịch COVID-19 đã cơ bản được khống chế ở Việt Nam, song làn sóng thứ hai vẫn đang diễn biến phức tạp trên thế giới khiến các ngành thương mại, du lịch, vận tải và xuất nhập khẩu tiếp tục gặp khó khăn, đứt gãy. 

"Nếu dịch bệnh bùng phát trở lại, buộc các quốc gia đóng cửa, khiến các thị trường tài chính chao đảo lần nữa, thì những nước dễ bị tổn thương có nguy cơ rơi vào khủng hoảng nợ, làm suy yếu thêm các nỗ lực phục hồi kinh tế. Việc kiểm soát lạm phát ở Việt Nam khó khăn hơn mấy năm trước rất nhiều", PTS.TS. Ngô Trí Long nói. 

Tuy nhiên, ông cũng cho rằng, sức cầu trong nước vẫn khá yếu và tăng trưởng tín dụng dự kiến chỉ ở mức 9-10% nên lạm phát 2020 vẫn trong tầm kiểm soát.

PGS.TS. Ngô Trí Long cho rằng, cần tiếp tục khẳng định niềm tin của thị trường vào kiểm soát lạm phát và ổn định vĩ mô của Chính phủ và các cơ quan chức năng.

"Nhìn chung áp lực là có nhưng có thể vượt qua khi các cơ quan điều hành chính sách thận trọng và chú trọng kiểm soát lạm phát, như thế mục tiêu kiểm soát lạm phát ở mức 4% có thể đạt được”, PGS.TS. Ngô Trí Long tin tưởng.

Để làm được điều này, ông Long cho rằng, công tác quản lí giá, bình ổn giá cần tiếp tục tăng cường nhằm kiểm soát lạm phát, bảo đảm mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô. Đồng thời, theo dõi sát diễn biến của chỉ số CPI để có sự điều chỉnh kịp thời.