Đồng tiền Libra của Facebook có làm 'rung chuyển' giới tài chính?

Facebook đang hướng đến một thế giới nơi các ngân hàng và các nhà cung cấp dịch vụ thanh toán sử dụng đồng Libra như một phương thức chuyển tiền quốc tế với tốc độ cao và gần như miễn phí. Nếu được chấp nhận rộng rãi bởi hơn 2,4 tỉ người dùng Facebook, đồng Libra có thể tác động đáng kể đến thị trường, thậm chí ảnh hưởng đến vai trò của các ngân hàng trung ương (NHTW).

Với đề xuất của Facebook, các nhà băng, nhà quản lí chịu trách nhiệm mảng thanh toán, các nhà đầu tư và chuyên gia trong ngành đều cho biết họ đang tích cực đánh giá sức ảnh hưởng của Libra dù sẽ có những khó khăn.

Đối mặt với trở ngại pháp lí

Harsh Sinha - Giám đốc công nghệ của Công ty thanh toán ngoại hối TransferWise đã mô tả các qui trình pháp lí mà TransferWise phải trải qua để thiết lập được mạng lưới chuyển tiền trên khắp thế giới và được chấp thuận ở các bang tại Mỹ. Có thể kể đến như kiểm tra chống rửa tiền, kiểm tra gian lận, nguồn quĩ. 

Những người ủng hộ Libra chỉ ra kiều hối là một trong những khoản có nhu cầu chuyển tiền qua phương thức này, đây là những khoản tiền được gửi về từ nước ngoài và theo qui định cần có sự chấp thuận từ cấp quản lí. Các nước có nhu cầu chuyển tiền lớn hiện nay như Ấn Độ, Mexico hay Mỹ.

Dự án về đồng Libra sẽ phải đối mặt với nhiều áp lực hơn vì họ đang đưa một loại tiền mới vào thị trường. Điều này có thể khiến các quốc gia khó kiểm soát lạm phát hay những vấn đề liên quan đến kiểm soát vốn.

Một quan chức ở NHTW Châu Âu (ECB) cho rằng đến thời điểm này, qui mô của tiền kĩ thuật số vẫn chưa đủ lớn để gây chú ý với các NHTW.  Ông cũng đánh giá cao về cơ sở người dùng lớn của Facebook, đồng thời cho biết NHTW vẫn sẽ theo dõi sát sao đồng tiền này và chờ thêm những chi tiết cụ thể hơn.

Mark Carney - Thống đốc NHTW Anh (BoE) cho biết BoE sẽ tiếp cận đồng Libra với một "tâm thế mở" nhưng không phải một "cánh cửa mở". Ở Mỹ, các nhà quản lí thường bình luận kín dù Ủy ban Giao dịch Hàng hóa tương lai Mỹ (CFTC) cho biết họ đang trao đổi với Facebook về dự án Libra này.

Alex Holmes - Giám đốc điều hành của Công ty thanh toán MoneyGram cho biết "Những gì Facebook muốn thực hiện đối với blockchain và tiền kĩ thuật số là minh hoạ cách mà thế giới vận hành nhưng cắt giảm đi sự phức tạp của một dịch vụ xuyên biên giới và các qui định pháp lí liên quan".

Cách mà Libra muốn thay đổi phương thức thanh toán hiện nay. (Nguồn: The Financial Times)

Được chấp nhận sử dụng cũng là một vấn đề

Giám đốc mảng thanh toán tại một ngân hàng toàn cầu lớn cho biết có nhiều vấn đề cần cân nhắc về Libre, cụ thể là về cách các nhà quản lí kiểm soát đồng tiền này. Chuyên gia cũng cho rằng môi trường pháp lí không hẳn là một trong những lí do chính cản trở nó và ngay từ đầu không có ngân hàng nào ủng hộ sự ra đời của Libra.

"Các ngân hàng là những người có nhận thứ tốt hơn về các qui định pháp lí chung", Giám đốc fintech của ngân hàng lớn thứ hai toàn cầu lí giải cho việc tại sao các ngân hàng đang thận trọng hơn hơn 20 công ty khác đã ủng hộ đồng tiền.

Sự phối hợp của Facebook với các ngân hàng trước khi ra mắt Libra vẫn chưa rõ ràng. Thông tin từ Financial Times cho biết Facebook đã có cuộc trao đổi với Netherland's ING nhưng họ đã từ chối hợp tác. Citigroup - một trong những ngân hàng thanh toán lớn nhất thế giới cho biết họ không có bất kỳ cuộc nói chuyện nào với Facebook về đồng tiền này. Và Facebook sẽ không nói về các đối tượng tiếp cận khác trước khi ra mắt Libra.

Facebook cũng gặp khó khăn trong việc thuyết phục các doanh nghiệp, đặc biệt là những đối tác không thích nghi với công nghệ đơn giản như chip hay pin ở Mỹ. Do đó, để họ chấp nhận thanh toán dưới dạng tiền Libra, một đồng tiền có giá trị dao động thường xuyên so với đồng nội tệ, là một trở ngại khá lớn.

Ông Holmes cũng cho rằng việc sử dụng đồng Libra vào thanh toán trong một thị trường gồm nhiều nhà cung cấp dịch vụ thanh toán khác nhau vào năm 2020 thực sự sẽ là một thách thức.

Về mặt ứng dụng thực tế đối với người tiêu dùng, có lẽ sẽ mất rất lâu để tiền ảo được áp dụng vào thanh toán hàng ngày cho hàng tỉ người trên thế giới.

MoneyGram cũng như các đơn vị cung cấp thanh toán xuyên quốc gia rõ ràng cần quan tâm đến kế hoạch của Facebook về khả năng tồn tại của Libra. Ông Sinha cũng cho biết TransferWise của ông và Facebook đang cùng hướng tới một sứ mệnh là loại bỏ những tổ chức trung gian tốn kém để giành được nhiều thị phần hơn.

Trong khi đó, ông Lex Sokolin - Giám đốc toàn cầu của fintech tại công ty tư vấn Consensys đã nhìn ra những thách thức khi cho rằng Facebook đang lớn mạnh hơn rất nhiều khi có sự liên kết mạnh mẽ với các tổ chức đầu tư lớn trong việc tạo ra một loại tiền kĩ thuật số có sức ảnh hưởng toàn cầu. Facebook cũng được biết đến là rất mạnh trong việc sao chép và công ty công nghệ Ant Financial trong tầm ngắm của họ.