Doanh số xe điện toàn cầu có thể phá kỷ lục trong năm nay

Theo báo cáo "Triển vọng xe điện toàn cầu 2024" của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), doanh số xe điện toàn cầu được dự báo sẽ tăng mạnh trong năm 2024, vượt qua kỷ lục thiết lập năm ngoái. Cụ thể, so với mức 14 triệu chiếc vào năm 2023, doanh số bán xe điện trong năm 2024 được dự báo có thể đạt khoảng 17 triệu chiếc, chiếm hơn 1/5 tổng số ô tô được bán trên toàn cầu.

Ông Fatih Birol, Giám đốc điều hành IEA đánh giá: “Làn sóng đầu tư vào sản xuất pin cho thấy chuỗi cung ứng xe điện đang tiến bộ để đáp ứng các kế hoạch mở rộng đầy tham vọng của các nhà sản xuất ô tô. Do đó, tỷ lệ xe điện trên đường dự kiến sẽ tiếp tục tăng nhanh. Chỉ dựa trên các thiết lập chính sách hiện tại, gần 1/3 số xe trên đường ở Trung Quốc vào năm 2030 sẽ là xe điện và gần 1/5 ở cả Mỹ và Liên minh châu Âu. Sự thay đổi này sẽ dẫn đến những thay đổi lớn đối với cả ngành công nghiệp ô tô và lĩnh vực năng lượng".

Ước tính rằng vào năm 2024, doanh số bán xe điện của Trung Quốc sẽ tăng lên khoảng 10 triệu chiếc, chiếm khoảng 45% tổng doanh số trên thị trường quốc nội của nước này. Thị trường của xe điện ở Mỹ và châu Âu dự kiến ​​sẽ chiếm lần lượt trên 11% và 25%.

IEA dự đoán cứ ba xe được bán trên toàn cầu vào năm 2035 thì hai chiếc sẽ là xe điện. Điều này đến từ tác động của các khoản đầu tư đáng kể vào chuỗi cung ứng xe điện, chính sách hỗ trợ liên tục và giá xe điện cùng pin giảm xuống tạo ra những thay đổi đáng kể trong những năm tới.

Báo cáo nhấn mạnh nhu cầu về xe điện ở các thị trường mới nổi như Việt Nam và Thái Lan đang tăng tốc. Ông Fatih Birol nói: "Thay vì thoái trào, cuộc cách mạng xe điện toàn cầu dường như đang chuẩn bị cho một giai đoạn tăng trưởng mới".

Nhu cầu tăng vọt đối với xe điện trong thập kỷ tới được cho là sẽ làm mới ngành công nghiệp ô tô toàn cầu và giảm đáng kể tiêu thụ dầu cho giao thông đường bộ. Trong kịch bản này, việc áp dụng xe điện nhanh chóng, từ ô tô đến xe tải, xe buýt và xe hai bánh và ba bánh... sẽ tránh được nhu cầu sử dụng khoảng 12 triệu thùng dầu mỗi ngày, tương đương với nhu cầu hiện tại từ giao thông đường bộ ở Trung Quốc và châu Âu cộng lại.

Báo cáo nhấn mạnh rằng tốc độ chuyển đổi sang xe điện có thể không đồng nhất và phụ thuộc vào khả năng chi trả. Chẳng hạn, tại Trung Quốc, hơn 60% xe điện được bán vào năm 2023 đã có giá mua rẻ hơn so với các loại xe tương đương thông thường. Tuy nhiên, ở châu Âu và Mỹ, giá mua xe sử dụng động cơ đốt trong trung bình vẫn rẻ hơn, mặc dù sự cạnh tranh thị trường ngày càng gay gắt và công nghệ pin cải tiến dự kiến sẽ giảm giá trong những năm tới.

Xe điện tuy có giá ban đầu cao nhưng với chi phí vận hành thấp hơn so với phương tiện sử dụng động cơ đốt trong, IEA cho biết khoản đầu tư ban đầu vào xe điện sẽ được thu hồi theo thời gian.

Ngoài ra, xuất khẩu xe điện ngày càng tăng từ các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, chiếm hơn một nửa tổng doanh số bán xe điện vào năm 2023, có thể tạo thêm áp lực giảm giá. Các công ty Trung Quốc, hiện cũng đang thiết lập các cơ sở sản xuất ở nước ngoài và họ cũng chứng kiến doanh số bán mạnh mẽ các mẫu xe giá cả phải chăng hơn được tung ra vào năm 2022 và 2023 tại các thị trường nước ngoài. Điều này cho thấy rằng cơ cấu của các nền kinh tế sản xuất xe điện chính đang khác biệt đáng kể so với ngành công nghiệp ô tô truyền thống.

Theo báo cáo, việc đảm bảo tính sẵn có của trạm sạc công cộng theo kịp với doanh số bán xe điện là rất quan trọng cho sự phát triển bền vững. Số lượng điểm sạc công cộng được lắp đặt trên toàn cầu đã tăng 40% trong năm 2023 so với năm 2022, và tốc độ mở rộng của các bộ sạc nhanh vượt trội so với các bộ sạc chậm hơn.

Tuy nhiên, để đáp ứng mức độ triển khai xe điện phù hợp với các cam kết của các chính phủ, mạng lưới sạc cần tăng gấp 6 lần vào năm 2035. Đồng thời, hỗ trợ chính sách và lập kế hoạch cẩn thận là cần thiết để đảm bảo nhu cầu điện từ sạc lớn hơn không làm quá tải lưới điện.