Doanh nghiệp Việt duy nhất sản xuất, lắp ráp cụm linh kiện điện tử cho Samsung

Tại cuộc gặp gỡ với Thủ tướng Chính phủ chiều 27/2, ông Đặng Đình Chính - Chủ tịch SMP Holdings lần đầu tiên cho biết thông tin họ là doanh nghiệp Việt duy nhất sản xuất và lắp ráp cụm linh kiện điện tử cho các dòng điện thoại và máy tính bảng cao cấp cho Samsung.

Samsung hiện là nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn nhất ở Việt Nam, với tổng số vốn đầu tư lên đến 23,2 tỷ USD. Samsung đã xây dựng nhà máy sản xuất TV đầu tiên tại TP HCM vào năm 1995. Sau đó, vào năm 2008, Samsung tiếp tục xây dựng nhà máy sản xuất điện thoại di động Samsung Electronics Việt Nam (SEV) tại Bắc Ninh. 

Tính đến nay, sự hiện diện của Samsung tại Việt Nam bao gồm 6 nhà máy, một trung tâm Nghiên cứu & Phát triển (R&D) và một pháp nhân bán hàng. Năm ngoái, 4 nhà máy chính của Samsung tại Việt Nam mang về 56,7 tỷ USD doanh thu, đóng góp hơn 25% doanh thu toàn cầu của công ty này.

Samsung tiến vào Việt Nam mang theo hệ sinh thái đồ sộ hỗ trợ cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Các nhà cung cấp cũng đổ về Việt Nam mở nhà máy nhằm rút ngắn khoảng cách chuỗi cung ứng, cũng như tận dụng nguồn nhân lực chi phí thấp, thị trường tiềm năng và những ưu đãi mà Chính phủ đem lại.

Dữ liệu do Cục Công nghiệp (thuộc Bộ Công Thương) công bố cho thấy, năm 2020, trong danh sách các nhà cung ứng khoảng 80% các giao dịch của Samsung Electronics, 28 công ty có nhà máy sản xuất tại Việt Nam. Đây là đều là các doanh nghiệp vốn nước ngoài (Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản…), phần lớn có quan hệ đối tác lâu năm với tập đoàn kinh tế hàng đầu Hàn Quốc. Các doanh nghiệp này mỗi năm ghi nhận doanh thu hàng nghìn tỷ đồng và lợi nhuận cả trăm tỷ đồng.

Đối với các nhà cung cấp nội địa, trong giai đoạn 2014 - 2019, lượng doanh nghiệp Việt được chọn làm nhà cung ứng cấp 1 cho Samsung tăng từ 4 lên 42. Nhiều đơn vị cũng được chọn là nhà cung ứng cấp 2. Số liệu không được nêu chi tiết.

Cập nhật số liệu mới nhất cho thấy Samsung có tổng số 340 doanh nghiệp, nhà cung ứng Việt Nam. Dù vậy, theo Cục Công nghiệp, trong danh sách những nhà cung ứng linh kiện lớn nhất cho Samsung Việt Nam lại vắng bóng các doanh nghiệp Việt.

Theo lời ông Chủ tịch SMP Holdings, đến nay họ là doanh nghiệp Việt duy nhất sản xuất cụm linh kiện điện tử cho Samsung Việt Nam. Có thể thấy để doanh nghiệp Việt đủ năng lực vào chuỗi cung ứng điện tử của “ông lớn” công nghệ không phải là chuyện một sớm một chiều.

SMP Holdings được thành lập từ tháng 5/2023 tại Bắc Ninh do ông Đặng Đình Chính làm đại diện pháp luật. Ông Chính cũng đại diện các doanh nghiệp như Sunplus Việt Nam, HPC Bắc Ninh và Vinasaco. 

SMP Holdings hoạt động trong lĩnh vực sản xuất linh kiện điện tử, các sản phẩm từ nhựa. Ngoài Samsung, SMP Holdings đang cung cấp sản phẩm và dịch vụ cho hơn 70 doanh nghiệp FDI trong ngành điện tử tại Việt Nam.

Trong hội thảo diễn ra cuối tháng 12 năm ngoái tại Hải Phòng, Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cũng thẳng thắn thừa nhận để doanh nghiệp Việt chen chân vào chuỗi cung ứng của doanh nghiệp FDI là rất khó.

Bà nói rằng phần lớn các nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam dùng các doanh nghiệp phụ trợ do họ mang từ bên ngoài vào Việt Nam, và được hưởng ưu đãi như họ. 

“Với ưu đãi như vậy, thì các ngành phụ trợ ở Việt Nam không thể có cơ hội phát triển được khi chúng ta vẫn chịu mức thuế cao hơn, ban đầu là 25%, sau đó 22%, rồi 17% thuế thu nhập doanh nghiệp... trong khi doanh nghiệp nước ngoài thì 10%”, bà Lan cho hay.

Điều đó giải thích cho con số doanh nghiệp phụ trợ ở Việt Nam hiện nay (theo Bộ Công thương) chỉ có khoảng 3.400 cho tất cả các ngành khác nhau. 

“Nên phát triển ngành công nghiệp phụ trợ ở Việt Nam thực sự là bài toán rất khó, và cũng chính vì thế nên công nghiệp hóa của Việt Nam không thực hiện được theo tiến độ”, vị chuyên gia kinh tế kết luận.

Với kinh nghiệm làm việc cùng các “ông lớn” FDI, tại cuộc gặp với Thủ tướng chiều 27/2, ông Đặng Đình Chính khẳng định các doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể đáp ứng được các tiêu chuẩn chất lượng khắt khe của các tập đoàn công nghệ hàng đầu của thế giới.

“Trong năm 2024, Việt Nam xuất khẩu hơn 120 tỷ USD các sản phẩm điện tử. Tôi khẳng định các doanh nghiệp Việt Nam có thể tham gia vào thị trường tỷ USD, thậm chí, có thể làm nhanh hơn, rẻ hơn và tốt hơn”, ông Chính nói.

Để làm được, theo ông, ngoài việc chuẩn bị đất đai, nhà xưởng máy móc, các doanh nghiệp Việt cần phải coi quản trị là một loại công nghệ và dành nguồn lực đầu tư một cách tương xứng. 

“Chúng ta đang sở hữu một tài sản vô giá là đội ngũ những nhà quản lý hiện đang làm việc cho các tập đoàn lớn nhất thế giới. Đây là điều kiện tiên quyết để bắt đầu xây dựng những nhà máy sản xuất hiện đại, quy mô tầm cỡ thế giới”, người đứng đầu SMP Holdings chia sẻ.

Ông cũng mong muốn Chính phủ hỗ trợ bằng cách đàm phán với các tập đoàn FDI, tạo điều kiện cho doanh nghiệp Việt trở thành nhà cung cấp sản xuất, lắp ráp linh kiện, nhận đề bài trực tiếp tực các tập đoàn FDI.