Doanh nghiệp mua lại trước hạn gần 30.000 tỷ đồng trái phiếu trong quý I/2023

Dữ liệu từ Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA) cho biết, trong quý I/2023, có 6 đợt phát hành trái phiếu ra công chúng trị giá 3.521 tỷ đồng, chiếm 12,3% tổng giá trị phát hành và 12 đợt phát hành riêng lẻ trị giá 25.035 tỷ đồng, chiếm 87,7%

Hiệp hội đánh giá, giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp quý đầu năm tiếp tục sụt giảm, thấp hơn 63% so với cùng kỳ năm ngoái. Hoạt động phát hành diễn ra rất thưa thớt trong hai tháng đầu năm và chỉ bắt đầu khởi sắc kể từ tháng 3 sau khi Nghị định 08/2023/NĐ-CP được ban hành.

Bất động sản là nhóm ngành chiếm phần lớn giá trị phát hành trong quý với 24.235 tỷ đồng, tương đương 92%. Có 7/8 số đợt phát hành của doanh nghiệp nhóm này có tài sản đảm bảo bằng bất động sản hoặc bảo lãnh từ ngân hàng.

VBMA cho biết, lãi suất trái phiếu phát hành ba tháng đầu năm tăng nhẹ so với cùng kỳ từ 9,85%/năm lên 10,55%/năm. Trong đó, nhóm bất động sản có lãi suất nhóm thường ở mức cao so với mặt bằng chung.

Kỳ hạn phát hành bình quân trong quý I cũng gia tăng so với cùng kỳ năm trước, từ 3,09 năm lên 4,14 năm. Trái phiếu của nhóm xây dựng, hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng đều có kỳ hạn tăng gấp đôi so với cùng kỳ 2022.  

Trong quý vừa qua, các doanh nghiệp đã mua lại trước hạn lượng trái phiếu trị giá 29.863 tỷ đồng, tăng 63% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, nhóm bất động sản đứng đầu khi thực hiện mua lại 8.682 tỷ đồng, tương đương 29% tổng giá trị mua lại. Xếp sau là nhóm xây dựng với 5.454 tỷ đồng, chiếm 18%.

Hầu hết trái phiếu được mua lại sẽ đáo hạn vào năm 2023 và 2024. VBMA cho biết, doanh nghiệp bất động sản vẫn tiếp tục thực hiện mua lại trái phiếu tương đối nhiều trong bối cảnh gặp nhiều khó khăn trong việc huy động vốn và trả lãi, gốc trái phiếu đúng hạn. 

 Bất động sản có tỷ lệ nợ xấu trái phiếu ở mức 20,2% 

Theo thống kê mới đây của FiinRatings, từ đầu năm 2022 đến ngày 17/3/2023, có 69 công ty (tổ chức phát hành) không thể đáp ứng nghĩa vụ nợ với ít nhất một lô trái phiếu đang lưu hành với tổng giá trị 94.430 tỷ đồng, chiếm 8,15% giá trị trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) đang lưu hành.

Trong đó, 65 doanh nghiệp đã vi phạm nghĩa vụ nợ và 4 doanh nghiệp có TPDN đến hạn nhưng được tái cơ cấu nợ. Nhóm bất động sản chiếm phần lớn với 43 công ty và tổng giá trị TPDN chậm trả nợ ở mức 78.940 tỷ đồng.

Tại thời điểm cuối năm 2022, 69 doanh nghiệp này có tổng nợ vay 233.700 tỷ đồng, trong đó, tổng giá trị TPDN đang lưu hành ở mức 169.700 tỷ đồng và 64.000 tỷ đồng là vay tín dụng ngân hàng, nợ khác.

Các trái phiếu đã ở tình huống chậm trả chiếm 56% tổng giá trị TPDN đang lưu hành của các doanh nghiệp này. Phần chưa đến hạn thanh toán (75.286 tỷ đồng) có kỳ đáo hạn chủ yếu vào năm 2023 (ước tính 30.200 tỷ đồng) và năm 2024 (khoảng 21.900 tỷ đồng).

Theo FiinRatings, bất động sản là ngành có tỷ lệ nợ xấu trái phiếu ở mức 20,2%, cao thứ hai sau ngành năng lượng (63,1%). Tuy nhiên, ngành bất động sản lại có quy mô TPDN lưu hành lớn nhất, ở mức 396.300 tỷ đồng, chiếm 33,8% tổng giá trị TPDN lưu hành.

Còn ngành năng lượng mặc dù có tỷ lệ nợ xấu trái phiếu cao nhất, nhưng quy mô TPDN rất nhỏ, tập trung vào một số ít doanh nghiệp và chỉ chiếm 0,3% tổng giá trị TPDN lưu hành.