Đề xuất miễn thuế thu nhập thu hút người tài ở nước ngoài

Bộ Nội vụ vừa trình Chính phủ dự thảo nghị định về chính sách thu hút, trọng dụng người có tài năng làm việc trong cơ quan, tổ chức, đơn vị của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và tổ chức chính trị - xã hội.

Để thu hút chuyên gia, nhà quản lý, nhà quản trị doanh nghiệp, nhà khoa học đầu ngành là người Việt Nam ở nước ngoài hoặc người nước ngoài, Bộ Nội vụ đề xuất đơn giản giấy tờ và cấp thị thực, giấy cư trú, giấy phép lao động tại Việt Nam. Thành viên gia đình của họ gồm bố mẹ, vợ hoặc chồng, con đẻ, con nuôi dưới 18 tuổi, được tạo điều kiện về thủ tục khi tìm việc làm và tuyển sinh, học tập tại Việt Nam.

Các chuyên gia được cấp thị thực nhiều lần hoặc thẻ tạm trú với thời hạn tương ứng thời gian ký kết hợp đồng lao động. Trong thời gian công tác tại Việt Nam, họ được miễn thuế thu nhập cá nhân với khoản thu nhập từ tiền công thực hiện các nhiệm vụ cụ thể theo hợp đồng.

Để thu hút nhân tài, cơ quan soạn thảo cũng đề xuất nhiều ưu đãi đặc biệt cho sinh viên xuất sắc và nhà khoa học trẻ. Cụ thể, họ sẽ được ưu tiên xét tuyển vào các vị trí công chức, viên chức và hưởng mức phụ cấp hấp dẫn, cao hơn 50% so với quy định hiện hành. Trong 5 năm đầu, phụ cấp này có thể lên tới 150% mức lương cơ bản.

Bên cạnh đó, các cơ quan, đơn vị phải dành tối thiểu 20% chỉ tiêu tuyển dụng để dành cho sinh viên xuất sắc và nhà khoa học trẻ. Nhà nước sẽ tạo mọi điều kiện để bồi dưỡng họ trở thành những chuyên gia hàng đầu, bao gồm cả việc cử đi đào tạo ở trong và ngoài nước. Những người có thành tích xuất sắc sẽ được xem xét quy hoạch vào các vị trí lãnh đạo trong tương lai.

Chuyên gia, nhà quản lý, nhà quản trị doanh nghiệp, nhà khoa học đầu ngành trong độ tuổi lao động nếu có nguyện vọng công tác lâu dài trong hệ thống chính trị sẽ được xem xét tiếp nhận làm công chức, viên chức. Họ được bổ nhiệm, xếp lương vào ngạch, chức danh nghề nghiệp tương ứng với vị trí việc làm, được bố trí và hưởng phụ cấp tăng thêm tối thiểu bằng 300% mức lương hiện hưởng.

Cơ quan có thẩm quyền được bổ nhiệm chuyên gia làm lãnh đạo, quản lý hoặc công việc có yêu cầu chuyên môn, nghiệp vụ của ngạch chuyên viên chính, chuyên viên cao cấp và tương đương. Nếu chưa đủ tiêu chuẩn, điều kiện thì các đơn vị tạo điều kiện cho họ hoàn thiện.

Trường hợp chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành người Việt Nam hoặc nước ngoài ký hợp đồng lao động thì người đứng đầu đơn vị quyết định mức thù lao dựa trên năng lực của họ. Tùy theo khả năng cân đối ngân sách, bộ ngành, cơ quan Trung ương và địa phương có thể trợ cấp lần đầu cao hơn hoặc bổ sung chính sách khác thu hút nhân tài.

Với cán bộ, công chức, viên chức tài năng, Bộ Nội vụ đề xuất giao người đứng đầu các đơn vị lập Hội đồng tuyển chọn để đánh giá và công nhận. Họ sẽ được hưởng phụ cấp tăng thêm hàng tháng tối thiểu bằng 150% mức lương hiện hưởng; được ưu tiên trong quá trình xem xét bổ nhiệm vào các chức vụ lãnh đạo, quản lý hoặc các vị trí chuyên gia cao cấp. Ngoài ra, nhóm này còn được áp dụng cơ chế đặc biệt về quy hoạch, độ tuổi và thời gian giữ chức vụ tương đương khi xét bổ nhiệm.

Chuyên gia và cán bộ, công chức tài năng được sắp xếp nghỉ dưỡng 7 ngày trong nước cùng gia đình. Các chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành, ngoài thù lao từ hợp đồng, họ còn được đàm phán để nhận thưởng và hưởng lợi ích từ kết quả công việc.

Những chính sách trên được đề xuất trong bối cảnh việc thu hút và trọng dụng người tài trong hệ thống chính trị vẫn còn hạn chế. Từ năm 2018 đến tháng 10/2024, chỉ có 706 sinh viên xuất sắc và cán bộ trẻ được tuyển dụng vào các cơ quan, trong khi mục tiêu Bộ Chính trị đặt ra là 1.000 người.

Tại TP HCM, sau 5 năm thí điểm cơ chế thu hút nhân tài, chỉ có 19 chuyên gia và nhà khoa học được tuyển dụng, nhưng khi kết thúc thí điểm, 14 người trong số này đã rời đi.

Theo Bộ Nội vụ, trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, kinh tế tri thức và trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, cùng với nhu cầu nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, việc thu hút và trọng dụng người tài là yếu tố cấp thiết để tạo ra những đột phá trong xây dựng và phát triển đất nước.