Công ty của Sam Bankman-Fried dùng tiền khách hàng gửi vào sàn FTX để đi đầu tư

Theo CNBC dẫn một nguồn tin, Alabama Research - công ty do Sam Bankman-Fried thành lập đã có thể âm thầm sử dụng hàng tỷ USD của khách hàng từ sàn giao dịch FTX, điều mà những khách hàng này không hề hay biết.Cụ thể, Alameda Research đã vay hàng tỷ USD tiền của khách hàng từ sàn giao dịch FTX - cũng do Sam thành lập.

Chiếu theo quy định từ nhà quản lý, các nền tảng giao dịch được yêu cầu phải có đủ tiền để khớp với tài sản mà khách hàng gửi. Tuy nhiên, nguồn tin giấu tên cho biết FTX không có đủ tiền trong tay.

Khách hàng lớn nhất của FTX lại chính là quỹ đầu cơ Alameda. Quỹ đã có thể hỗ trợ một phần hoạt động này vì các tài sản mà quỹ đang giao dịch chưa bao giờ chạm vào bảng cân đối kế toán của Alameda.

Nguồn tin cho biết, thay vì giữ bất kỳ khoản tiền nào, Alameda đã vay hàng tỷ USD từ người dùng FTX, sau đó giao dịch. Và điều này không được tiết lộ cho khách hàng. Nói chung, việc trộn tiền của khách hàng với các đối tác và tiến hành giao dịch mà không có sự đồng ý rõ ràng, theo luật chứng khoán của Mỹ là bất hợp pháp.

Hành động này cũng vi phạm điều khoản dịch vụ của FTX. Sam Bankman-Fried từ chối bình luận về các cáo buộc chiếm đoạt tiền của khách hàng, đồng thời ông cho biết việc nộp đơn phá sản gần đây là kết quả của các vấn đề với vị thế giao dịch đòn bẩy. Sam Bankman-Fried nói với CNBC: “Vị thế ký quỹ đã có một tác động lớn".

Khi thực hiện một số giao dịch đòn bẩy này, quỹ Alameda đã sử dụng một loại tiền điện tử được tạo ra bởi sàn giao dịch FTX có tên FTT làm tài sản thế chấp. Trong một hợp đồng cho vay, tài sản thế chấp thường là cam kết của người vay để đảm bảo trả nợ.

Thông thường, tài sản thế chấp có thể là tiền hoặc thứ gì đó có giá trị như bất động sản. Trong trường hợp này, một nguồn tin cho biết Alameda đang vay từ FTX và sử dụng tiền điện tử FTT để hoàn trả các khoản vay đó.

Tuy nhiên, việc giá của token FTT giảm 75% trong một ngày, khiến tài sản thế chấp không đủ để chi trả cho giao dịch. Trong tuần qua, FTX - từ vị thế ông lớn trong ngành tiền điện tử với giá trị 32 tỷ USD, đã rơi vào tình trạng phá sản. Ranh giới mờ nhạt giữa FTX và Alameda Research đã dẫn đến một cuộc khủng hoảng thanh khoản lớn cho cả hai công ty.

Vụ việc khiến Sam Bankman-Fried từ chức Giám đốc điều hành của FTX và cho biết Alameda Research đang ngừng hoạt động. Kể từ đó, công ty cho biết họ sẽ ngừng giao dịch và rút tiền, đồng thời chuyển tài sản kỹ thuật số sang ngoại tuyến sau một vụ hack 477 triệu USD đáng ngờ.

SBF cũng phủ nhận sự xung đột lợi ích giữa hai công ty, nói rằng FTX là một phần trung lập của cơ sở hạ tầng thị trường. "Tôi đã nỗ lực rất nhiều trong vài năm qua để cố gắng loại bỏ xung đột lợi ích ở đó", Bankman-Fried nói với CNBC trong một cuộc phỏng vấn hồi tháng 8.

“Tôi không điều hành Alameda nữa. Tôi không làm việc cho họ, không một ai trong đội ngũ FTX làm cho họ. Chúng tôi có đội ngũ nhân viên riêng biệt và không muốn nhận sự ưu đãi. Chúng tôi muốn trở nên tốt nhất có thể, đối xử công bằng với tất cả mọi người ”, SBF từng nói.

Theo nguồn tin của CNBC, một phần của sự sụp đổ là do mạng lưới đòn bẩy phức tạp và giao dịch ký quỹ của FTX. Tính năng giao dịch “spot margin” cho phép người dùng vay từ các khách hàng khác trên nền tảng.

Ví dụ, nếu một khách hàng gửi một bitcoin, họ có thể cho người dùng khác mượn và kiếm được lợi nhuận từ khoản vay đó. Nhưng mỗi khi một tài sản được vay, FTX sẽ trừ tài sản đã vay khỏi những gì công ty cần giữ trong ví của mình để khớp với tiền gửi của khách hàng, một nguồn tin cho biết.

Ví của sàn giao dịch cần khớp với số tiền mà khách hàng gửi. Nhưng vì cách làm này, tài sản không được hỗ trợ một - một và công ty đang đánh giá thấp số tiền mà họ nợ khách hàng. Công ty giao dịch Alameda cũng có thể tận dụng tính năng spot margin này. Một nguồn tin cho biết Alameda có thể vay tiền của khách hàng, về cơ bản là miễn phí.

Nguồn tin giải thích rằng Alameda có thể dùng các token FTT mà họ nắm giữ làm tài sản thế chấp và vay tiền của khách hàng. Ngay cả khi FTX tạo ra nhiều FTT hơn, điều đó cũng sẽ không làm giảm giá trị của FTT vì những đồng tiền này chưa bao giờ xuất hiện trên thị trường mở.

Do đó, những mã thông báo này giữ giá trị thị trường của chúng, cho phép Alameda vay ngược lại chúng, giúp họ nhận tiền miễn phí để giao dịch. FTX đã có thể duy trì mô hình này miễn là họ giữ mức giá của FTT ổn định và không có quá nhiều khách hàng rút tiền trên sàn giao dịch.

Nguồn tin cho biết trong tuần trước khi nộp đơn phá sản, FTX không có đủ tài sản để khách hàng rút tiền. Các kiểm toán viên bên ngoài có thể đã bỏ sót sự khác biệt này vì tài sản của khách hàng là một khoản mục nằm ngoài bảng cân đối kế toán. Do đó, nó sẽ không được báo cáo trên báo cáo tài chính của FTX. Tuy nhiên, màn kịch này đã sụp đổ.

CoinDesk báo cáo rằng phần lớn bảng cân đối kế toán của Alameda bao gồm các token FTT, làm lung lay niềm tin của người tiêu dùng và nhà đầu tư. Changpeng Zhao (CZ), CEO Binance, đã công khai đe dọa bán mã thông báo FTT mà Binance sở hữu trên thị trường mở, làm giảm giá FTT. Chuỗi sự kiện này đã gây ra một cuộc chạy đua trên sàn giao dịch, khách hàng thi nhau rút 5 tỷ USD trước khi FTX tạm dừng rút tiền. Các nguồn tin cho biết khi khách hàng rút tiền ra, FTX không có tiền. 

Các cựu nhân viên cũng nói với CNBC rằng thông tin tài chính mà họ có quyền truy cập về công ty là không chính xác do các phương pháp kế toán này. CNBC đã xem lại ảnh chụp màn hình dữ liệu tài chính của FTX do nguồn tin cung cấp vào tuần trước.

Mặc dù công ty đã vỡ nợ vào thời điểm đó, một cựu nhân viên cho biết dữ liệu không chính xác vì ngay cả khi tất cả khách hàng rút tiền, FTX vẫn sẽ còn lại hơn một tỷ USD. Ba nguồn tin quen thuộc với công ty nói với CNBC rằng họ bị che mắt bởi hành động của công ty và theo hiểu biết của họ, chỉ một nhóm nhỏ biết rằng tiền gửi của khách hàng đang bị sử dụng sai mục đích.

Các nhân viên cho biết trong một số trường hợp, số tiền tiết kiệm cả đời của khách hàng được rót vào FTX. Do phản ứng dữ dội của công chúng, các nhân viên FTX nói rằng họ cũng bị đau lòng như khách hàng hiện đang đối mặt với khó khăn tài chính, sự quấy rối xung quanh việc họ có liên đới với công ty và triển vọng việc làm mờ mịt trong tương lai.

“Chúng tôi không thể tin rằng mình bị phản bội như thế nào,” một cựu nhân viên nói. 

Diễn đàn Đầu tư Việt Nam 2025 (Vietnam Investment Forum 2025) với chủ đề “Khai thông & Bứt phá” do trang TTĐT tổng hợp VietnamBiz, Việt Nam Mới tổ chức sẽ diễn ra vào ngày 8/11/2024 tại GEM CENTER, TP HCM.

Sự kiện quy tụ giới chuyên gia cao cấp trong lĩnh vực đầu tư, tài chính là các nhà làm chính sách, CEO, CFO, CIO các ngân hàng, công ty chứng khoán, quỹ đầu tư, công ty bất động sản, các hãng xếp hạng, công ty cung cấp dữ liệu và hàng trăm nhà đầu tư có kinh nghiệm lâu năm trên thị trường chứng khoán và bất động sản.

Diễn đàn hứa hẹn mang lại không gian để các chuyên gia bàn luận về các xu hướng đầu tư mới, các góc nhìn chiến lược, mở ra nhiều ý tưởng đầu tư phù hợp cho giai đoạn mới. Đồng thời tạo cơ hội gặp gỡ, kết nối giữa nhà đầu tư và các đối tác tiềm năng trên thị trường.

Thông tin chi tiết chương trình: https://event.vietnambiz.vn/