Cơ hội cho Hyundai, Toyota, Thaco,... giành lại thị phần đã mất tại thị trường Việt Nam khi VinFast bỏ xe xăng

Vừa qua, CTCP Chứng khoán SSI đã công bố báo cáo triển vọng ngành ô tô năm 2022. Theo đó, SSI đánh giá rằng thị trường ô tô Việt Nam năm 2022 có thể chứng kiến nhu cầu tăng mạnh khi bỏ qua những bất ổn trong ngắn hạn.

Cơ hội cho Hyundai, Toyota và Thaco

Theo báo cáo của SSI, hiện xe xăng VinFast chiếm gần 11% thị phần ô tô trong nước. Vì vậy, việc hãng xe Việt thông báo sẽ dừng sản xuất xe xăng từ cuối năm 2020 có thể tạo ra nhiều cơ hội hơn cho các hãng xe khác phát triển và giành vị thế dẫn đầu. 

Ngoài ra, do VinFast là một trong những công ty có khả năng cạnh tranh cao về giá, việc thương hiệu này rời thị trường có thể giúp giảm bớt đáng kể áp lực cạnh tranh giảm giá đối với các hãng xe xăng khác.

Trước đó, trong năm 2021, VinFast cũng chính là thương hiệu giành thêm nhiều thị phần nhất (tăng 4% thị phần). Bên cạnh đó, thị phần các hãng xe nhập khẩu từ Trung Quốc cũng tăng 2% do các thương hiệu mới và nhỏ như MG, BAIC giảm giá mạnh, đặc biệt trong làn sóng bùng dịch COVID-19 lần thứ 4. 

Đây có thể là một phần nguyên nhân dẫn đến sự sụt giảm thị phần của các công ty khác. Trong đó, riêng ba ông lớn là Hyundai, Toyota và Thaco đã mất 5% tổng thị phần trong năm vừa qua.

Trong năm 2021, VinFast cũng ra mắt mẫu xe điện VF e34 tại thị trường Việt Nam. Đây là mẫu xe điện đầu tiên được lắp ráp trong nước. Hãng xe Việt cũng bắt đầu đầu tư mạnh vào trạm sạc điện với ước tính khoảng 2.000 trạm sạc điện (40.000 điểm sạc) trên khắp Việt Nam. 

Điều này có thể mở ra xu hướng xe điện mới tại Việt Nam, có thể thay đổi đáng kể thị trường ô tô trong thời gian tới nhờ tốc độ phát triển nhanh chóng và nhiều ưu đãi từ chính phủ ở thời điểm hiện tại.

2022 có thể tươi sáng hơn với ngành ô tô

Báo cáo của SSI cho biết triển vọng ngắn hạn của các công ty ô tô vẫn còn chưa ổn định do dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp. Tuy nhiên, với 70% dân số Việt Nam đã tiêm ít nhất 2 mũi vắc xin tính đến cuối năm 2021, cùng với đó là các biến thể mới của COVID-19 ít khả năng gây rủi ro tới sức khỏe hơn, SSI ước tính tác động từ các đợt giãn cách xã hội trong năm nay sẽ ít nghiêm trọng hơn năm trước.

SSI cho rằng với mức nền so sánh thấp trong 2021, cùng với tỷ lệ sở hữu ô tô còn rất thấp tại Việt Nam và việc Chính phủ giảm 50% phí trước bạ theo Thông tư 103/2021/ND-CP có thể là nền tảng vững chắc cho mức tăng trưởng cao trong năm 2022, với nhu cầu ô tô sẽ tăng 16% so với năm 2021.

Tuy nhiên, nhu cầu mua xe sẽ chưa thực sự mạnh trong nửa đầu năm nay do khả năng dịch bệnh gia tăng vì biến thể mới omicron. Sau khi dần mở cửa trở lại trong nửa cuối năm 2022, doanh số bán xe trong ngành sẽ tăng nhanh hơn, cộng với mức nền thấp trong quý III/2021 sẽ là động lực ghi nhận kết quả kinh doanh đột biến, theo SSI.

Thiếu nguồn cung chip, một vấn đề với ngành ô tô

Theo dự báo của IHS Markit và Fitch Ratings, số luoựng xe sản xuất trên toàn cầu năm 2022 ước tính giảm trung bình 4% so với năm trước do tình trạng thiếu hụt chip. Nhiều công ty ô tô đã tăng giá bán xe mới trong năm 2021 và SSI ước tính việc này sẽ có tác động rõ ràng tới thị trường ô tô năm 2022. Cả nhà sản xuất ô tô và đại lý phân phối sẽ hưởng lợi từ chênh lệch cung cầu trong ngắn hạn.  

Trươc đó, theo ước tính của Hiệp hội Linh kiện điện tử thế giới (ECIA), thời gian hoàn thành cho một đơn đặt hàng linh kiện chip ô tô ở thời điểm tháng 12/2021 đã kéo dài tới 5 tháng (gần 22 tuần), gấp đôi thời gian đặt hàng bình thường trước dịch COVID-19 do vấn đề thiếu hụt chip toàn cầu.

Trong giai đoạn này, nhiễu hãng xe đã phải cắt giảm 5%-10% sản lượng sản xuất, hoặc tạm hoãn ra mắt các mẫu xe mới. Tuy nhiên cho dù doanh số giảm, nhiều công ty ô tô lại có lợi nhuận tăng mạnh. 

Lũy kế 9 tháng đầu năm 2021, lợi nhuận ròng toàn cầu của các hãng xe Honda, Ford, và Toyota tăng lần lượt 129%, 480% và 102% so với cùng kỳ năm trước do nguồn cung ô tô giảm. Nhìn chung, tác động của việc thiếu hụt chip trong năm 2021 ở mức vừa phải đã giúp các công ty sản xuất ô tô đẩy mạnh lợi nhuận trong ngắn hạn.