Chủ tịch VCCI: Chỉ có 2% vốn Nhà nước được thoái

Thoái vốn tại Vinamilk. Ảnh: Ngày nay.

Đó là phát biểu của Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Vũ Tiến Lộc khai mạc Diễn đàn kinh tế Việt Nam 2017 với chủ đề “Cơ hội đầu tư trong tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) giai đoạn 2016-2017” diễn ra sáng nay (2/12) tại Hà Nội.

Giai đoạn 2011-2015, cả nước đã sắp xếp được 558 doanh nghiệp, trong đó cổ phần hóa được 478 doanh nghiệp, đạt 93% kế hoạch. Ông Lộc đánh giá, kết quả đó không có ý nghĩa gì nhiều vì trên thực tế số vốn thoái ra không đáng bao nhiêu và cải thiện chưa được nhiều.

Tính tích lũy kể từ 2012 đến tháng 10/2015, cả nước thoái được khoảng 16.000 tỷ đồng. “Toàn bộ số vốn Nhà nước thoái ra tương đương khoảng 2% tổng giá trị sổ sách của các DNNN.Quá trình cổ phần hóa đang diễn ra rất chậm và chưa thực chất”, Chủ tịch VCCI khẳng định.

Theo ông Lộc, một số doanh nghiệp Nhà nước thực chất chỉ là chuyển sang công ty cổ phần. Trong khi đó, cổ phần bán cho tư nhân rất nhỏ, không có nhà đầu tư chiến lược. Trong một số trường hợp, đối tác mua cổ phần của các doanh nghiệp Nhà nước lại chính là doanh nghiệp Nhà nước khác, xét chung vẫn là sở hữu chéo lẫn nhau.

Chủ tịch VCCI cho rằng hy vọng thời gian tới có sự thay đổi cơ bản, làm sao doanh nghiệp tư nhân sẽ phát triển vững là trở thành đồng sở hữu của các doanh nghiệp Nhà nước.

"Việc thoái vốn Nhà nước sẽ tạo niềm vui và động lực cũng như cơ hội cho doanh nghiệp tư nhân", ông Lộc nhận định. Khi đặt các DNNN trong môi trường bình đẳng thì tạo nên sân chơi bình đẳng hơn cho doanh nghiệp tư nhân, đây là cơ hội lớn nhất cho sự phát triển của doanh nghiệp tư nhân nước ta.

Bên cạnh đó, hiện nay các DNNN vẫn đang nắm giữ những cơ hội kinh doanh và nguồn lực lớn nhất trong nền kinh tế. Vì vậy, khi Nhà nước thoái vốn thì sẽ tạo cơ hội cho những doanh nghiệp tư nhân có thể mua cổ phần và trở thành cổ đông, nhà đầu tư chiến lược của DNNN. Đây là cơ hội quan trọng để những thành phần DN tư nhân trở thành người đồng sở hữu hoặc là chủ sở hữu của DNNN. Cơ hội dành cho cả hai bên, ông Lộc nhận định.

Ông Lộc cho rằng cần chuyển giao cơ hội thành thực tiến thì phải có những giải pháp cụ thể và quyết liệt trong quá trình cổ phần hóa.

Để đạt được điều này, theo ông Lộc, một trong những trụ cột của chương trình cơ cấu lại nền kinh tế là kết cấu lại doanh nghiệp Nhà nước để tạo động lực phát triển khu vực này. Mục tiêu hết sức cụ thể là giảm tỉ lệ nắm giữ cổ phần của Nhà nước trong hầu hết các doanh nghiệp mà Nhà nước không cần nắm giữ.

Ông cũng đưa ra kì vọng tất cả các doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể tham gia vào quá trình tái cấu trúc này. Việc cần thiết hiện nay phải biến doanh nghiệp tư nhân là nòng cốt.

"Quá trình rút lui của các DNNN theo nghĩa nào đó phải là sự tiến lên của doanh nghiệp tư nhân trong nước chứ không chỉ là nhường sân chơi cho doanh nghiệp FDI".