Chi phí 10 tuyến đường sắt đô thị của Hà Nội lên tới hơn 40 tỷ USD

Mô hình tuyến đường sắt đô thị số 3 đoạn ga Hà Nội-Hoàng Mai. (Ảnh: Ban quản lý dự án đường sắt đô thị Hà Nội cung cấp)

Ngoài việc hạn chế xe cá nhân đồng thời thúc đẩy người dân chuyển từ phương tiện cá nhân sang sử dụng vận tải khách công cộng, theo quy hoạch đã được phê duyệt, từ nay đến năm 2030 Hà Nội sẽ đầu tư 10 tuyến đường sắt đô thị với tổng kinh phí ước hơn 40 tỷ USD.

Theo báo cáo của Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội, quy hoạch giao thông vận tải thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2016, Hà Nội sẽ xây dựng 10 tuyến đường sắt đô thị với tổng chiều dài 417,8km, trong đó 342,2 km cầu cạn và cầu cạn kết hợp đi bằng, 75,6 km đi ngầm.

Tổng mức đầu tư dự kiến rót vào các tuyến đường sắt đô thị này là khoảng 40,056 tỷ USD, trong đó nhu cầu về vốn các giai đoạn, từ năm 2017-2020 khoảng 7,550 tỷ USD; từ 2021-2025 khoảng 7,613 tỷ USD; từ 2026-2030 khoảng 3,566 tỷ USD; sau 2031 khoảng 21,327 tỷ USD.

Hiện tại, Hà Nội đã có 4 tuyến đường sắt đô thị được triển khai đó là 2 tuyến do Bộ Giao thông Vận tải làm chủ đầu tư (tuyến số 1 nhánh 1 Ngọc Hồi- Yên Viên và tuyến số 2 A đoạn Cát Linh- Hà Đông). Hai tuyến do thành phố Hà Nội làm chủ đầu tư cũng đang trong quá trình triển khai gồm (tuyến số 2 đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo và tuyến số 3 đoạn Nhổn - ga Hà Nội).

Để thúc đẩy việc đầu tư, hoàn thiện các tuyến đường sắt đã và đang triển khai, Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội đề xuất Thủ tướng Chính phủ 2 phương án.

Phương án 1 đề nghị Chính phủ ưu tiên bố trí nguồn vốn ODA thực hiện các dự án có kế hoạch đầu tư trong giai đoạn 2017-2020, giai đoạn 2020-2025 và các năm tiếp theo.

Phương án 2, Hà Nội đề nghị Chính phủ bố trí nguồn vốn ODA để thực hiện đầu tư 2 tuyến đường sắt đô thị tuyến số 2 (đoạn Trần Hưng Đạo - Thượng Đình) và tuyến số 3 (đoạn ga Hà Nội - Yên Sở, Hoàng Mai). Theo Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội, hiện Chính phủ Nhật Bản và Ngân hàng phát triển châu Á (ADB) và một số nhà tài trợ khác đang quan tâm và mong muốn tài trợ vốn cho 2 dự án này. Trường hợp được Chính phủ bố trí nguồn vốn ODA, Hà Nội cam kết bố trí vốn đối ứng để thực hiện dự án.

Các dự án còn lại, Hà Nội sẽ đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP), triển khai đầu tư giai đoạn 2017-2020 -2030 và sau năm 2030.

Lãnh đạo Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội cho biết, hiện đã có 5 nhà đầu tư trong nước và 2 nhà đầu tư nước ngoài đăng ký đầu tư các dự án xây dựng đường sắt đô thị gồm Công ty cổ phần Tập đoàn Vingroup, Tập đoàn Xuân Thành, Công ty Cổ phần Lũng Lô 5 và Công ty Mosmetrostroy (Liên bang Nga), Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tân Hoàng Minh, Liên danh Tổng công ty Licogi và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tập đoàn MIK Group Việt Nam, Tập đoàn Lotte Hàn Quốc.

Nội dung đối tác công tư theo đề xuất của Hà Nội là các doanh nghiệp được chọn là nhà đầu tư sẽ tự bỏ vốn để chi cho việc lập hồ sơ nghiên cứu tiền khả thi, thuê tư vấn lập hồ sơ dự án, thực hiện giải phóng mặt bằng, đào và xây dựng đường hầm, nhà ga, các tuyến đường trên cao, Depo và đường ray.

Bên cạnh đó, Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội đầu tư các hạng mục còn lại gồm đầu máy, toa xe, thiết bị vận hành, an toàn, an ninh (gồm cả hệ thống phần mềm điều khiển), thực hiện việc quản lý vận hành, khai thác theo chương trình thống nhất trên toàn bộ hệ thống của thành phố. Việc lựa chọn nhà đầu tư dựa trên các tiêu chí năng lực tài chính, quản trị dự án, kinh nghiệm và các cam kết của nhà tư, trong đó ưu tiên nhà đầu tư trong nước.

Để thực hiện theo hình thức đối tác công tư PPP, Hà Nội cũng đề xuất Chính phủ báo cáo Quốc hội ủy quyền cho Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương đầu tư các dự án xây dựng các tuyến đường sắt đô thị Hà Nội.

Chính phủ giao Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội chủ trì, cùng phối hợp với Bộ Giao thông Vận tải, Tài chính, Xây dựng lựa chọn, báo cáo Thủ tướng quyết định chỉ định nhà đầu tư thực hiện dự án theo hình thức PPP, thực hiện ngay từ khâu lập hồ sơ nghiên cứu tiền khả thi, khả thi, thuê tư vấn lập hồ sơ dự án, ứng tiền cho giải phóng mặt bằng, tổ chức xây dựng các hạng mục thuộc trách nhiệm của nhà đầu tư./.