Catalonia trước bước ngoặt lịch sử

Ông nhận thức đây là khủng hoảng vô tiền khoáng hậu nên mong muốn tạo hình ảnh một chính phủ trung ương đồng thuận. Ý định của ông đã thuận buồm xuôi gió. Sau khi được tham vấn, đảng Xã hội công nhân Tây Ban Nha (PSOE) đối lập và đảng Công dân (Ciudadanos) đều sẵn sàng ủng hộ thủ tướng.

Dự kiến sau khi Thủ tướng Mariano Rajoy quyết định tuyên bố giải tán nghị viện Catalonia, Thượng viện sẽ thành lập một ủy ban đặc biệt để thảo luận về quyết định này. Thủ hiến Carles Puigdemont của vùng Catalonia sẽ có quyền giải thích quan điểm riêng qua trực tiếp phát biểu hoặc bằng văn bản. Sau đó, Thượng viện sẽ họp toàn thể. Kết quả cuối cùng khó có thể phủ định quyết định của thủ tướng bởi lẽ đảng Nhân dân cầm quyền chiếm đa số trong Thượng viện.

Chính phủ và đảng PSOE đã khẳng định một trong những mục tiêu ưu tiên được dự kiến là tổ chức bầu cử lại nghị viện vùng Catalonia trước thời hạn. Đúng ra đây là thẩm quyền của thủ hiến nhưng trong trường hợp nghị viện Catalonia bị đình chỉ hoạt động, thẩm quyền sẽ thuộc về chính phủ trung ương.

Trong khi đó, trên mạng xã hội đã xuất hiện nhiều ý kiến kêu gọi tẩy chay hàng hóa sản xuất từ Catalonia. Ngược lại, hai tổ chức ủng hộ Catalonia độc lập đã dùng mạng xã hội hô hào những người gửi tiền từ năm ngân hàng đã chuyển hội sở khỏi Catalonia đi rút tiền vào sáng 20-10. Hình thức rút tiền có thể là rút tiền thực sự hay rút tượng trưng 155 euro (ám chỉ điều 155 hiến pháp) hay 1.714 euro (năm quốc vương Felipe V chiếm Catalonia) để bày tỏ thái độ phản đối (ảnh).

Vùng tự trị Catalonia với tổng cộng nửa triệu doanh nghiệp đóng góp 19% GDP của Tây Ban Nha. Tính đến ngày 20-10 đã có 1.185 doanh nghiệp tiến hành thủ tục chuyển hội sở khỏi Catalonia. Đỉnh điểm là ngày 19-10 có đến 268 doanh nghiệp.

Kết quả điều tra của Tổ chức Doanh nghiệp vừa và nhỏ Catalonia cho thấy khoảng 1.300 doanh nghiệp dưới 250 nhân công đã quyết định chuyển hội sở (đối tượng này không cần làm thủ tục chuyển). Gần 35% doanh nghiệp đánh giá khủng hoảng gây thiệt hại kinh tế đối với họ và 19% bảo đảm sẽ không đầu tư nữa hoặc có ý định ngừng đầu tư. Khoảng 2% các công ty (2.600 doanh nghiệp) cho biết đã thay đổi ngân hàng trong những tuần qua.

Hôm 20-10, quốc vương Tây Ban Nha Felipe đánh giá Catalonia đang và sẽ tiếp tục là một phần chủ yếu của Tây Ban Nha. Ông kêu gọi Tây Ban Nha phải chống lại âm mưu không thể chấp nhận được về ly khai khỏi lãnh thổ quốc gia. Về phía Liên minh châu Âu (EU), dù nhận định tình hình Tây Ban Nha rất đáng quan tâm nhưng trong thời điểm bước ngoặt lịch sử của Catalonia, EU vẫn không có ý định làm trung gian thương lượng.