Cần thêm chính sách để doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư vào nông nghiệp

Dịch vụ tài chính nông nghiệp: Kinh nghiệm quốc tế và hàm ý cho Việt Nam

Thu hoạch cải bó xôi ở Lâm Đồng

Ngày 10.11, tại hội nghị toàn quốc sơ kết 5 năm thực hiện đề án tái cơ cấu nông nghiệp, Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng lưu ý, đề án là chiến lược lâu dài, đòi hỏi có tầm nhìn xa và cần có thêm các cơ chế, chính sách mới để thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp.

Báo cáo tại hội nghị, ông Hà Công Tuấn, Thứ trưởng thường trực Bộ NN-PTNT, cho biết 5 năm qua cả nước đã chuyển đổi hơn 200.000 ha lúa kém hiệu quả sang các loại cây khác là cây ăn quả, cây công nghiệp đem lại lợi ích cao hơn.

Ngành chăn nuôi đẩy mạnh ứng dụng công nghệ mới, nhiều giống vật nuôi có năng suất, chất lượng cao đưa vào sản xuất phổ biến. Tỷ trọng giá trị sản xuất thủy sản tăng từ 18,8% lên 20,5%. Về công nghiệp chế biến, bảo quản sau thu hoạch đã phát triển theo hướng chế biến sâu, tinh chế; đến nay, cả nước có trên 7.000 cơ sở quy mô công nghiệp, 86,2% xã có cơ sở chuyên chế biến nông lâm thủy sản, cơ cấu sản phẩm, tỷ trọng sản phẩm chế biến có giá trị gia tăng cao, như: cà phê hòa tan tăng 2,83 lần, 50% sản lượng thủy sản và 76% giá trị đồ gỗ, lâm sản xuất khẩu được chế biến sâu.

Nhờ đó, giá trị tăng thêm chuỗi giá trị sản phẩm qua chế biến đạt 15,3% nông lâm thủy sản... Thị trường tiêu thụ nông lâm thủy sản được mở rộng, xuất khẩu đến gần 200 quốc gia, vùng lãnh thổ. Kim ngạch xuất khẩu 5 năm đạt trên 157 tỉ USD, tăng 51,2% so với giai đoạn trước.

Còn điệp khúc "được mùa mất giá"

Bộ NN-PTNT cũng thừa nhận những yếu kém trong tái cơ cấu nông nghiệp 5 năm qua như kết quả trong một số lĩnh vực chưa đạt so với mục tiêu; tăng trưởng ngành chưa vững chắc. Nhiều địa phương chưa xác định cơ cấu và sản phẩm lợi thế phù hợp. Kinh tế hộ nhỏ lẻ vẫn chiếm tỷ trọng cao và đang bộc lộ những hạn chế, yếu kém cản trở quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp; sản xuất quy mô lớn, theo chuỗi giá trị chưa trở thành chủ đạo.

“Nguyên nhân của tồn tại, về chủ quan là sự chuyển biến về nhận thức chưa theo kịp yêu cầu đổi mới; cách tiếp cận trong nhiều lĩnh vực chậm thay đổi; nhiều địa phương chưa quan tâm đúng mức đến chỉ đạo và tổ chức thực hiện cơ cấu lại nông nghiệp; nhiều vướng mắc, bất cập trong cơ chế chính sách chậm được thay đổi, nhất là chính sách về đất đai. Nguồn lực hỗ trợ cho ngành thực hiện cơ cấu rất hạn chế, đầu tư công thấp xa so với nhu cầu, đầu tư tư nhân mới chỉ tăng mạnh trong vài năm gần đây. Còn khách quan, các yếu tố biến đổi khí hậu, thiên tai ngày càng khắc nghiệt, gây ảnh hưởng lớn đến quá trình cơ cấu lại nông nghiệp. Nông nghiệp và nông thôn là khu vực dễ bị tổn thương, rủi ro cao nên sức hút đối với các nhà đầu tư thấp...”, ông Tuấn cho hay.

Thu hút đầu tư vào nông nghiệp

Đặt mục tiêu cho giai đoạn tới, lãnh đạo ngành nông nghiệp cho biết, sẽ tập trung xây dựng nền nông nghiệp thông minh, hội nhập quốc tế, thích ứng với biến đổi khí hậu, nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới phồn vinh, văn minh; cải thiện nhanh hơn đời sống của người dân nông thôn, góp phần xóa đói giảm nghèo, bảo vệ môi trường, sinh thái và bảo đảm an ninh quốc phòng. Đến 2020, tốc độ tăng giá trị toàn ngành đạt tối thiểu 3%/năm; năng suất lao động tăng 3,5%/năm; kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 45 tỉ USD; thu nhập của cư dân nông thôn tăng ít nhất 1,8 lần so với năm 2015…

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó thủ tướng, Trưởng ban Chỉ đạo liên ngành về tái cơ cấu nông nghiệp Trịnh Đình Dũng lưu ý, đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp là chiến lược lâu dài, đòi hỏi có tầm nhìn xa.

Vì vậy, cần có thêm các cơ chế, chính sách mới để thu hút các DN đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, triển khai hiệu quả Đề án xây dựng và phát triển 15.000 hợp tác xã hoạt động có hiệu quả, xây dựng các chuỗi liên kết sản xuất giữa hộ nông dân với hợp tác xã và DN, đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, khuyến khích để sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, hiện đại.

Để thực hiện được, cần dành nguồn lực hỗ trợ cho nông thôn, nông dân, phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội liên quan đến nông nghiệp, trong đó lấy giao thông làm trọng tâm; hoàn thiện hành lang pháp lý, tạo môi trường đầu tư thuận lợi, ổn định để DN mạnh dạn đầu tư.

Thời gian tới, đặc biệt chú trọng đến việc tập trung nguồn vốn, ruộng đất, thu hút đông đảo lực lượng nhà khoa học, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất sản phẩm chất lượng cao, đào tạo nhân lực, mở rộng thị trường tiêu thụ, đặc biệt tận dụng hội nhập với các hiệp định thương mại để tạo đầu ra cho sản phẩm nông nghiệp…

Tại hội nghị, ông Phạm S, Phó chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng, cho hay xu hướng hiện nay là làm nông nghiệp kết hợp du lịch, nên cần phải xây dựng đề án từ cấp T.Ư để địa phương có căn cứ kết hợp, đưa du lịch vào nông nghiệp, gia tăng thêm giá trị sản xuất nông nghiệp. Theo Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường, cần phải tăng cường vốn, bố trí ngân sách cho ngành nông nghiệp để có nguồn lực thúc đẩy, khuyến khích kinh tế tư nhân trong lĩnh vực nông nghiệp. Doanh nghiệp (DN) mới trong ngành nông nghiệp thời gian qua có tăng nhiều nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu, chưa khai thác hết tiềm năng của ngành.

Xem thêm Doanh thu kỷ lục từ vụ mùa nhãn, vải Doanh thu kỷ lục từ vụ mùa nhãn, vải