Các nhà xuất khẩu tôm Ấn Độ và Ecuador thua lỗ tại thị trường Trung Quốc

Theo Undercurrent News, ông Abin George, giám đốc tiếp thị và bán hàng xuất khẩu tại Highland Agro Food, một nhà chế biến và xuất khẩu tôm thẻ chân trắng Ấn Độ cho biết công ty của ông gặp khó khăn trong việc tìm kiếm người mua tại Hội chợ Thủy sản và Hải sản Trung Quốc (CFSE) sẵn sàng trả mức giá đủ để trang trải chi phí sản xuất.

Ông nói thêm “Giá thực sự rất thấp”. Các mức giá chào hiện tại từ Trung Quốc khoảng 7,2 USD/kg đối với tôm cỡ lớn không đầu cỡ 16-20 con/kg.

“Mức giá này không phù hợp với giá nguyên liệu đầu vào nuôi tôm ở Ấn Độ và đây là vấn đề lớn”, ông nói. 

Thị trường xuất khẩu chính của Highland Agro Food bao gồm Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và Việt Nam. Công ty này điều hành một nhà máy chế biến tôm lớn trị giá 18 triệu USD ở bang Odisha, Ấn Độ, có khả năng xử lý 150 tấn tôm nguyên liệu mỗi ngày với khoảng 1.200 nhân viên.

Ông George cho biết Highland Agro và các công ty Ấn Độ khác vẫn tiếp tục xuất khẩu sang Trung Quốc bất chấp lợi nhuận thấp để duy trì hoạt động sản xuất. “Không ai kiếm được tiền từ việc đó” ông nói.

Ông Sebastian Cardenas, giám đốc công ty thủy sản Promarosa của Ecuador, lặp lại viễn cảnh nghiệt ngã mà các nhà xuất khẩu tôm phải đối mặt. Trả lời phỏng vấn trang Undercurrent News, ông cho biết giá tôm cỡ 30 - 40 con/kg, đã giảm khoảng 1 USD/kg trong năm qua.

“Điều này gây tổn hại cho nhiều người đã đầu tư công nghệ cho các trang trại ở Ecuador. Chúng tôi cũng đã đầu tư vào kho lạnh và cấp đông. Tuy nhiên, giá cả và lợi nhuận không giúp ích được gì.”

Ông Cardenas cho rằng sản lượng quá lớn tại Ecuador, Ấn Độ và các nước khác là nguyên nhân khiến giá tôm thấp như hiện nay. Ông cho biết người mua Trung Quốc tại CFSE yêu cầu giảm giá thêm 0,3 USD đối với giá chào từ  4,2 - 4,6 USD/kg đối với tôm cỡ 30 - 40 con/kg.

Ông Cardenas nói: “Hiện tại khoảng cách giá mong muốn của người mua và người bán rất xa nhau”.

Giám đốc của Cofoods, một nhà xuất khẩu Ấn Độ đang điều hành nhà máy tôm công suất 40 tấn mỗi ngày, cho biết công ty của ông đã phải chịu lỗ khi xuất khẩu sang Trung Quốc trong hai năm qua. Tuy nhiên, ông cho biết việc ngừng xuất khẩu hoàn toàn không phải là một lựa chọn tối ưu.

“Chúng tôi không thể ngừng điều hành một công ty. Ngay cả khi nó thua lỗ. Hy vọng rằng tình hình sẽ được cải thiện trong 1 - 2 năm nữa”.

Cofoods đã chuyển hướng tập trung xuất khẩu sang Nga, nơi công ty vẫn có thể thu được lợi nhuận. Nga chiếm 40% doanh số bán hàng của công ty này. Ông cho biết chi phí sản xuất ở Ấn Độ đã tăng mạnh trong những năm gần đây do lao động, thức ăn và các đầu vào khác đắt hơn.

Điều này gây khó khăn cho việc bù đắp chi phí khi bán sang các thị trường giá rẻ như Trung Quốc. Ông George cho biết doanh số bán sang Trung Quốc ngày càng tập trung vào cỡ tôm nhỏ, từ 61 đến 110 con/kg. Nhu cầu đối với loại tôm cỡ lớn 16-20 con/kg từng được khách hàng Trung Quốc ưa chuộng nay cũng giảm dần.

Một giám đốc điều hành cấp cao của Sociedad Nacional de Galapagos (Songa), một trong những doanh nghiệp xuất khẩu tôm hàng đầu của Ecuador, cho biết có thể mất tới 6 tháng để thị trường tôm toàn cầu tái cân bằng và giá phục hồi.

"Trung Quốc đã làm rất tốt khi thu mua nhiều tôm như vậy. Mọi người đều phàn nàn rằng giá ở Trung Quốc thấp, nhưng không ai để ý đến lượng tôm họ đã mua và ăn. Lượng tiêu thụ tôm giá rẻ của Trung Quốc rất lớn”, ông nói.

Ông cho rằng việc tăng sản lượng tôm ở Ecuador và các nước nuôi tôm lớn khác trong năm tới sẽ không giúp mang lại sự ổn định. Muốn ổn định lại thị trường, sản lượng từ Ecuador năm 2023 phải ngừng tăng. Những người mua tôm chân trắng Trung Quốc tại triển lãm Thanh Đảo bày tỏ sự quan tâm nhưng chưa đặt hàng mới.

Ông giải thích rằng tôm cần đến Trung Quốc trước ngày 10/1/2024 để các nhà bán lẻ tung ra các chương trình khuyến mại và bán hàng dịp Tết Nguyên đán. Với thời gian vận chuyển tối đa là 30 ngày, đơn hàng phải được đặt trước đầu tháng 12.

Với mức giá hiện tại quá thấp như hiện tại, việc thị trường phục hồi chỉ là vấn đề thời gian: “Tôi đã kinh doanh từ năm 1987 và chưa bao giờ thấy giá thấp như vậy. Tôi nghĩ sẽ không mất quá 6 tháng để giá tăng trở lại”.