'Bóng ma' tỷ giá cuối năm 2022 sẽ không lặp lại, NHNN sẽ có 1-2 lần giảm lãi suất nữa

Mới đây trên kênh Tài chính và Kinh doanh, ông Trần Ngọc Báu, CEO của WiGroup nhận định về những cơn gió ngược gần đây - tỷ giá bật tăng và lạm phát tăng trở lại có khiến Ngân hàng Nhà nước (NHNN) phải đảo ngược chính sách tiền tệ.

NHNN đã chạy đua với thời gian để giảm lãi suất trước khi tỷ giá biến động

"Tỷ giá ổn định đến giữa tháng 8, lạm phát thấp so với mục tiêu là hai yếu tố đã hỗ trợ khá tốt cho Việt Nam trong việc duy trì nới lỏng tiền tệ, đi ngược với chính sách của toàn cầu.

Tuy nhiên đã xuất hiện một vài cơn gió ngược khi tỷ giá biến động và lạm phát có dấu hiệu tăng. Liệu những cơn gió ngược này có đủ lớn để NHNN thay đổi chính sách tiền tệ vào cuối năm", ông Báu đặt vấn đề.

Theo ông, chênh lệch lãi suất giữa Mỹ và Việt Nam có thể gây ra vấn đề về tỷ giá. Các chuyên gia dự báo đến giữa quý II/2024 Fed mới thay đổi chính sách tiền tệ, bắt đầu giảm lãi suất. Như vậy trong 8 tháng tới lãi suất của Mỹ chưa giảm, duy trì mặt bằng 5,5%. Trong khi đó Việt Nam vẫn duy trì nền lãi suất thấp 

Do nền kinh tế Việt Nam bị ảnh hưởng nặng về xuất khẩu, nếu giữ mặt bằng lãi suất cao thì nền kinh tế sẽ đuối sức. Còn với Mỹ, lạm phát của họ vẫn dai dẳng, kinh tế chưa bước vào suy thoái, vì thế Fed chưa có động lực để thay đổi chính sách tiền tệ.

"NHNN phải bắt đầu vào cuộc chạy đua với thời gian từ đầu năm, duy trì một chính sách tiền tệ có phần nới lỏng để hỗ trợ cho nền kinh tế trước khi gặp biến động về tỷ giá.

Sau giai đoạn tăng mạnh lãi suất vào tháng 5, tháng 6/2022, hiện lãi suất tất cả các kỳ hạn ở thị trường 1 và thị trường 2 đều tiệm cận vùng trước khi tăng suất. Do vậy, dư địa giảm lãi suất không còn nhiều", ông nói.

Tuy nhiên, theo ông Báu, NHNN vẫn đi theo hướng nới lỏng do nền kinh tế có phục hồi nhưng tốc độ chậm, dự báo mục tiêu GDP quý III khó đạt được, sẽ cách xa mục tiêu đề ra là 9-10% 

"Mục tiêu của giảm lãi suất là giúp doanh nghiệp, cá nhân giảm gánh nặng nợ vay nhưng tăng trưởng tín dụng thấp kỷ lục, tiền không ra được nên kinh tế, doanh nghệp không tiếp cận được nguồn vốn giá rẻ", ông nói thêm.

NHNN sẽ có 1-2 lần giảm lãi suất nữa

Về cú giật tỷ giá thời gian gần đây, theo ông Báu là do nhu cầu doanh nghiệp cần USD để xử lý một vài hợp đồng, không phải tình trạng rút vốn khỏi Việt Nam. Ngoài ra, yếu tố tâm lý cũng góp phần khiến tỷ giá biến động do lo ngại kịch bản tháng 9, tháng 10 của năm 2022 sẽ lặp lại.

Tuy nhiên, CEO WiGroup nhận định bối cảnh năm 2022 và năm nay khác nhau.

"Bối cảnh hiện tại hoàn toàn khác với cuối năm 2022, khi đó USD rút ra thực sự do lo sợ sự đổ vỡ mang tính dây chuyền. Hiện tại hệ thống ngân hàng ổn định hơn rất nhiều, không có tình trạng rút vốn. Hơn nữa, cán cân vãng lai hiện tương đối mạnh. Dự báo cán cân tổng thể năm nay sẽ thặng dư nhẹ. Trong khi đó hồi cuối năm 2022, cán cân vãng lai tương đối yếu do xuất khẩu dịch vụ chưa phục hồi được, xuất khẩu hàng hóa thặng dư yếu", ông cho hay.

Về vấn đề chênh lệch lãi suất giữa Việt Nam và Mỹ, bối cảnh cũng khác nhau hoàn toàn khi năm ngoái Fed đang tăng lãi suất mạnh, còn giai đoạn hiện tại Fed đang đi đến chặng cuối cùng của chu kỳ tăng lãi suất.

Lạm phát cũng đã có dấu hiệu tăng thời gian qua nhưng theo ông Báu, không có cơ sở để vượt 3,5% cả năm nay. Yếu tố này sẽ hỗ trợ khá tốt cho nhà điều hành tiếp tục chính sách hỗ trợ nền kinh tế

Từ những phân tích về tỷ giá và lạm phát, ông Báu cho rằng NHNN sẽ chưa tăng lãi suất thời gian tới, tuy nhiên mặt bằng lãi suất từ nay đến cuối năm đi ngang hoặc giảm nhẹ chứ không giảm mạnh thời gian qua.

"Không gian giảm lãi suất không còn nhiều. Nhà điều hành có thể chỉ sử dụng công cụ giảm lãi suất 1-2 lần nữa. Thay vào đó, sẽ tập trung khơi thông cung tiền và tín dụng, có nhiều chính sách hỗ trợ ngành ngân hàng, mềm mỏng trong điều tiết nhằm mở rộng cung tiền và tín dụng thay vì sử dụng công cụ lãi suất", ông Báu dự báo.