Bộ Nông nghiệp Philippines đề xuất tăng thuế gạo nhập khẩu
Bộ trưởng Nông nghiệp Francisco Tiu Laurel Jr. chia sẻ với tờ The STAR rằng việc tăng thuế sẽ góp phần đẩy giá lúa thu mua tại đồng tăng cao hơn, đặc biệt khi vụ thu hoạch tiếp theo chỉ còn cách vài tháng.
Ông Tiu Laurel không nêu rõ mức tăng cụ thể của thuế nhập khẩu gạo mà Bộ sẽ đề xuất tại cuộc họp tới là bao nhiêu.
“Chỉ cần được tăng là tốt rồi,” ông nói bên lề buổi thảo luận sau Thông điệp Quốc gia (Post-SONA) năm 2025.
“Điều này sẽ hỗ trợ giá lúa, mà không ảnh hưởng nhiều đến giá gạo bán lẻ vì giá quốc tế hiện đang ở mức thấp,” ông nhấn mạnh.
Các thương nhân kinh doanh gạo thường căn cứ vào chi phí gạo nhập khẩu sau thuế (landed cost), vốn chịu tác động trực tiếp bởi mức thuế hiện hành, để quyết định mức giá thu mua lúa trong nước.
Nhiều hiệp hội ngành hàng đã đề xuất khôi phục mức thuế gạo về lại 35% như trước, nhằm thúc đẩy giá lúa tại mức nông trại.
Theo số liệu từ Cơ quan Thống kê Philippines (PSA), giá lúa bình quân tại ruộng trong tháng 6 đã giảm gần 32% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 16,99 peso/kg từ mức 24,93 peso/kg.
Trước đó, ông Tiu Laurel cho biết Bộ Nông nghiệp ủng hộ việc tăng thuế một cách dần dần, nhằm tránh gây sốc cho thị trường.
Trước đó, chính quyền của Tổng thống Marcos đã quyết định cắt giảm thuế gạo nhằm kiềm chế đà tăng giá mặt hàng này. Theo quy định, việc rà soát thuế sẽ được tiến hành định kỳ mỗi 4 tháng.
Dữ liệu từ PSA cho thấy, tỷ lệ lạm phát của giá gạo trong tháng 6 vừa qua là 14,3%, giảm mạnh so với mức 22,5% cùng kỳ năm trước.
Theo các nguồn tin của The STAR, kịch bản khả thi nhất là chính phủ sẽ tăng dần thuế gạo thêm tối đa 10 điểm phần trăm – lên mức 25% – để hạn chế các cú sốc giá trong nước, thay vì quay lại mức 35% như trước.
Nguồn tin trong ngành cho biết nếu thuế được tăng lên 25%, giá gạo bán lẻ có thể tăng thêm 1 đến 1,5 peso/kg.
Nếu quay lại mức thuế 35%, giá gạo có thể tăng 2 đến 3 peso/kg.
Các chuyên gia trong ngành nhận định đây là thời điểm thích hợp để tăng thuế gạo, khi giá gạo thế giới đang trong xu hướng giảm do nguồn cung dồi dào và nhu cầu chững lại tại các quốc gia nhập khẩu chủ chốt.
Chẳng hạn, giá bình quân của gạo Việt Nam loại 5% tấm – mặt hàng nhập khẩu phổ biến nhất tại Philippines – trong nửa đầu năm nay đã giảm 32% so với cùng kỳ, xuống còn 393,9 USD/tấn, theo số liệu từ Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO).
Tương tự, giá bình quân gạo thơm Việt Nam loại 5% tấm cũng giảm hơn 20%, xuống còn 489,7 USD/tấn.
Ngoài ra, một quan chức cấp cao cho biết, việc tăng thuế gạo cần được thực hiện sớm để đảm bảo người nông dân được bảo vệ tốt hơn khi bắt đầu vào vụ thu hoạch tháng 9, vì giấy phép nhập khẩu có hiệu lực trong 2 tháng.
Kỳ rà soát thuế gạo tiếp theo sẽ diễn ra vào tháng 11 – theo nhận định của các nguồn tin, thời điểm đó sẽ là quá muộn để điều chỉnh thuế nhằm đem lại lợi ích thiết thực cho nông dân.
