Bộ Công Thương: Xuất khẩu thuỷ sản năm 2025 có thể tăng nhẹ lên 10,1 tỷ USD
Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) mới đây dự báo, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam năm 2025 sẽ tăng nhẹ so với năm 2024 và duy trì ở mức trên 10 tỷ USD với lượng xuất khẩu sẽ đạt 2,4 triệu tấn, trị giá đạt trên 10,1 tỷ USD, tăng 0,4% về lượng và tăng 0,6% về trị giá so với năm 2024.
Cơ quan này cho biết thêm nguồn cung cá thịt trắng tự nhiên tại EU đang giảm, đặc biệt là cá tuyết Đại Tây Dương. Việc Anh rời khỏi EU đã khiến xu hướng tiêu dùng của châu Âu thay đổi mạnh mẽ kể từ năm 2020. Tiêu thụ cá trắng ở châu Âu giảm dần với sự phụ thuộc ngày càng tăng vào nhập khẩu.
Tình hình càng trở nên trầm trọng hơn hạn ngạch cá tuyết Biển Barents bị cắt giảm 25% vào năm 2025, đây là nguồn khai thác chính của cá tuyết Đại Tây Dương từ cả Na Uy và Nga. Sản lượng đánh bắt giảm khiến nhập khẩu các loài cá thịt trắng chính vào EU đã tăng 4% về lượng và tăng 27% về trị giá từ năm 2020 đến 2023.
Xu hướng tiêu dùng tại khu vực cũng đã có sự thay đổi, người tiêu dùng EU vẫn chú trọng đến nguồn thuỷ sản bền vững, nhưng giá cả đã trở thành yếu tố quan trọng hơn do chi phí sinh hoạt tăng cao. Người tiêu dùng đang chuyển sang các lựa chọn thủy sản có giá rẻ hơn hoặc thay thế bằng các nguồn protein khác.
Theo thống kê từ số liệu của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam năm 2024 đạt khoảng 2,39 triệu tấn, trị giá 10,04 tỷ USD, tăng 13,3% về lượng và tăng 11,9% về trị giá so với năm 2023.
Trong năm 2024, xuất khẩu một số mặt hàng thủy sản lớn của Việt Nam đã tăng trưởng cả về lượng và trị giá so với năm 2023 như: tôm các loại tăng 19,2% về lượng và tăng 15,1% về trị giá; cá tra, basa tăng 17,5% về lượng và tăng 11,9% về trị giá; cá đông lạnh tăng 5,6% về lượng và tăng 4% về trị giá…
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản (VASEP) năm 2025 hứa hẹn sẽ là một năm triển vọng để đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường, trong đó, có các thị trường mục tiêu và tiềm năng như Mỹ, Trung Quốc, ASEAN và Trung Đông.
Theo đó, dự báo kinh tế Mỹ sẽ tiếp tục ổn định và phục hồi mạnh mẽ trong năm 2025, mang lại những cơ hội lớn cho ngành thủy sản Việt Nam. Trong năm 2024, xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Mỹ đã ghi nhận mức tăng trưởng 16%, đạt trên 1,8 tỷ USD. Các sản phẩm chủ lực như tôm chân trắng, tôm sú, cá tra, cá ngừ, cua ghẹ đều có sự tăng trưởng tích cực.
Một trong những yếu tố quan trọng giúp gia tăng tiêu thụ thủy sản tại Mỹ là sự tăng trưởng nhanh chóng của mức lương người lao động, vượt qua mức tăng giá tiêu dùng. Điều này có thể dẫn đến một xu hướng gia tăng tiêu dùng thực phẩm, trong đó có thủy sản. Ngoài ra, việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) thực hiện nới lỏng chính sách tiền tệ cũng sẽ là một động lực thúc đẩy nền kinh tế Mỹ trong năm 2025.
Tuy nhiên, VASEP nhận định thách thức lớn đối với xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Mỹ đến từ chính sách thuế của chính quyền mới, đặc biệt là nguy cơ xáo trộn thương mại quốc tế và tắc nghẽn tại các cảng biển do thay đổi trong thuế quan. Những yếu tố này có thể gây ảnh hưởng không nhỏ đến dòng chảy thương mại và tăng chi phí vận chuyển.
Tại Trung Quốc, đây luôn là một trong những thị trường trọng điểm và có vị trí chiến lược đối với ngành thủy sản Việt Nam. Lợi thế địa lý của Trung Quốc giúp chi phí logistics thấp hơn so với các thị trường lớn khác, cùng với sự tăng trưởng ổn định của nền kinh tế Trung Quốc, sẽ là động lực mạnh mẽ cho xuất khẩu thủy sản Việt Nam, VASEP nhận định.
Tuy nhiên, ngành thủy sản Việt Nam phải đối mặt với sự cạnh tranh mạnh mẽ từ thị trường nội địa Trung Quốc, đặc biệt khi xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ có thể giảm do các chính sách thuế quan mới. Ngoài ra, việc Trung Quốc gia tăng xuất khẩu thủy sản sang các thị trường ASEAN, như Malaysia, Thái Lan, và Philippines, sẽ tạo ra áp lực lớn đối với sản phẩm thủy sản Việt Nam.
Khu vực ASEAN và các quốc gia châu Á đang được dự báo sẽ dẫn đầu trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn cầu vào năm 2025. Dù có sự cạnh tranh từ các quốc gia như Trung Quốc và Ấn Độ, ASEAN vẫn là thị trường khả quan cho thủy sản Việt Nam. Tuy nhiên, việc tiêu thụ thủy sản tại các thị trường ASEAN có thể bị ảnh hưởng bởi sự suy giảm của tầng lớp trung lưu tại Indonesia, nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á.
Trung Đông, mặc dù chiếm chưa đến 4% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam, nhưng lại là một thị trường đầy triển vọng. Nhu cầu thủy sản tại các quốc gia Trung Đông đang gia tăng nhanh chóng, đặc biệt khi các quốc gia trong khu vực này đang chuyển mình từ nền kinh tế phụ thuộc vào dầu mỏ sang phát triển các ngành công nghiệp phi dầu mỏ, như du lịch, công nghệ và chế biến thực phẩm.
