Ba doanh nghiệp BĐS nào sắp phải trả 15.400 tỷ nợ vay trái phiếu?

Theo thống kê của CTCP Chứng khoán VNDirect, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) phát hành trong quý II/2022 đạt mức 111.814 tỷ đồng, giảm mạnh gần 44% so với cùng kỳ nhưng tăng gần 72% so với quý trước (chủ yếu do yếu tố Tết Nguyên đán).

Nếu so với mức tăng trưởng 96,1% của giá trị phát hành trong quý I/2022, đà tăng trưởng của quý II đã suy giảm đáng kể, chủ yếu đến từ nhóm các doanh nghiệp bất động sản. Tỷ lệ phát hành thành công trong quý đạt 90,1%. Trong đó, tỷ lệ trái phiếu phát hành riêng lẻ và công chúng lần lượt là 99,7% và 0,3%.

Trong quý này, có 60 doanh nghiệp phát hành tổng cộng 111.514 tỷ đồng trái phiếu riêng lẻ, tăng mạnh 88,5% so với quý trước, và giảm 40 so với cùng kỳ. 

Theo đó, tài chính – ngân hàng là nhóm ngành chiếm tỷ trọng lớn nhất với 69,3% tổng giá trị phát hành trái phiếu riêng lẻ. Tập đoàn đa ngành là ngành chiếm tỷ trọng lớn thứ hai với 12,8% tổng giá trị phát hành trái phiếu riêng lẻ. Trong bối cảnh chính phủ thắt chặt hơn trong việc phát hành TPDN riêng lẻ thuộc ngành bất động sản, giá trị phát hành của ngành này đang có dấu hiệu giảm mạnh và chiếm tỷ trọng thứ 3 với 11%.

Cụ thể, tổng giá trị phát hành TPDN riêng lẻ của ngành bất động sản chỉ đạt 12.248 tỷ đồng trong quý II/2022, giảm gần 59% so với quý trước và giảm 78,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Các doanh nghiệp bất động sản phát hành giá trị lớn nhất bao gồm: CTCP Tập đoàn Đầu tư Địa ốc NOVA (5.774 tỷ đồng), CTCP Đầu tư và Phát triển Du lịch Phú Quốc (2.049 tỷ đồng), CTCP Hội An Invest (1.000 tỷ đồng),…

Nhóm phân tích VNDirect nhận định, 6 tháng đầu năm 2022 là khoảng thời gian tương đối trầm lắng đối với thị trường TPDN khi tổng giá trị phát hành giảm gần 24 % so với cùng kỳ năm ngoái xuống còn 176.867 tỷ đồng. Trong đó có 170.672 tỷ đồng phát hành riêng lẻ (giảm 19,5%) và 6.196 tỷ đồng phát hành ra công chúng (giảm 68,5%).

Tài chính – ngân hàng vẫn là nhóm ngành dẫn đầu khi chiếm gần 51% tổng giá trị phát hành, giảm nhẹ 0,6%. Nhóm bất động sản chiếm 24% tổng giá trị phát hành, giảm mạnh 41% so với 6 tháng đầu năm 2021,...

Tổng giá trị TPDN riêng lẻ đáo hạn trong quý III/2022 đạt mức 64.696 tỷ đồng, tăng 82,7% so với quý trước và tăng 243,8% so với cùng kỳ năm trước. VNDirect cho rằng, giá trị TPDN riêng lẻ đáo hạn tăng mạnh phần lớn đến từ việc nhiều doanh nghiệp bất động sản đã phát hành một lượng lớn TPDN với kỳ hạn ngắn (1-2 năm) trong giai đoạn 2020-2021.

Trong quý III, bất động sản sẽ là nhóm ngành chiếm tỷ trọng lớn nhất với 52% tổng giá trị đáo hạn trái phiếu riếng lẻ trong quý, tương đương 33.624 tỷ đồng (tăng 167% so với quý liền trước và tăng 252% so với cùng kỳ.

Các doanh nghiệp bất động sản có giá trị đáo hạn cao nhất trong quý III/2022 bao gồm: Công ty TNHH Kinh doanh Bất động sản Mediterranean Revival Villas (7.200 tỷ đồng), CTCP Bông Sen (4.800 tỷ đồng), CTCP Osaka Garden (3.400 tỷ đồng). 

Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) mới đây đưa ra nhận định, nhóm bất động sản niêm yết quy mô lớn hoàn toàn có khả năng trả nợ khi đến thời điểm đáo hạn TPDN tuy cũng chịu áp lực chung của ngành bất động sản trong bối cảnh hiện tại. Trong khi các doanh nghiệp bất động sản vừa và nhỏ sẽ cần thời gian để có các đánh giá chi tiết hơn.

Theo KBSV, dù sẽ không xuất hiện các sự kiện đổ vỡ gây lan toả mạnh ở nhóm các doanh nghiệp bất động sản niêm yết vốn hoá lớn như đã phân tích ở trên nhưng tình hình hoạt động ở nhóm bất động sản niêm yết nói riêng và lĩnh vực bất động sản nói chung sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực trong hai quý cuối năm khi dòng tiền vào lĩnh vực này bị siết chặt cả từ kênh phát hành TPDN và dòng vốn tín dụng.

Trong khi đó, dòng tiền đầu cơ một phần cũng bắt đầu quay trở lại hoạt động sản xuất kinh doanh khi nền kinh tế mở cửa trở lại, đặc biệt trong bối cảnh giá bất động sản nhiều khu vực đã ghi nhận mức tăng mạnh trong hai năm trở lại đây.

Trong kịch bản tiêu cực, nếu thị trường bất động sản diễn biến ảm đạm, nhóm phân tích nhận định việc đẩy mạnh bán hàng gặp khó khăn, không thu xếp được nguồn vốn đảo nợ dẫn đến gián đoạn vòng quay tiền, có thể gây ra hệ luỵ lan toả lên hoạt động của ngành ngân hàng khi hai ngành này có mối liên thông chặt chẽ với nhau.

Dù vậy, về tổng thể, KBSV cho rằng các vấn đề sẽ tập trung cục bộ ở số ít doanh nghiệp quy mô vừa và nhỏ với sức khoẻ tài chính yếu kém và khó tạo nên sự đổ vỡ có tính chất lan toả mạnh.