Apple thở phào khi ông Trump trúng cử

Apple phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc, vì vậy công ty vẫn dễ bị ảnh hưởng bởi các mức thuế của ông Donald Trump. Tuy nhiên, Tim Cook có thể đã chuẩn bị kế hoạch để giảm thiểu tác động, theo Bloomberg.

Chính sách và phát ngôn của ông Trump đôi khi mâu thuẫn với lập trường công khai của Apple, chẳng hạn như cam kết giảm khí thải. Tuy nhiên, Apple lại có mối quan hệ không mấy thuận lợi với chính quyền ông Biden. 

Bộ Tư pháp đã kiện Apple trong một vụ án chống độc quyền có thể kéo dài nhiều năm, trong khi các quy định ngày càng chặt chẽ trên toàn cầu cũng đe dọa hoạt động của công ty.

Chính quyền hiện tại cũng không can thiệp vào một tranh chấp bằng sáng chế, khiến Apple phải ngừng bán đồng hồ có tính năng đo oxy trong máu. Tim Cook có thể đang mong đợi một chính quyền sẵn sàng hỗ trợ hơn.

Tuy vậy, các kế hoạch thương mại của ông Trump lại gây áp lực lớn lên Apple. Công ty sản xuất phần lớn sản phẩm tại Trung Quốc - mục tiêu chính của các mức thuế mà ông Trump đề xuất. Dù Apple đã chuyển một số dây chuyền sản xuất sang các nước châu Á khác, như Ấn Độ, phần lớn sản phẩm vẫn không được sản xuất tại Mỹ. 

Với mức thuế 60% đối với hàng hóa từ Trung Quốc và 20% đối với sản phẩm sản xuất tại các nước khác, Apple có vẻ đang gặp rắc rối lớn. Điều này có thể được xem là một trong những thử thách lớn nhất trong sự nghiệp của Tim Cook. Nhưng thực tế có thể không hoàn toàn như vậy.

Tim Cook có khả năng đạt được ưu đãi thuế từ ông Trump. Ông có thể tận dụng mối quan hệ của mình để giải quyết những khó khăn khác của Apple. Khi ông Trump giữ chức Tổng thống giai đoạn 2017 - 2021, Tim Cook thường xuyên xuất hiện tại Nhà Trắng. Ngược lại, trong nhiệm kỳ của ông Biden, Tim Cook và chính quyền Mỹ hiếm khi có tương tác.

Lần trước, Apple đã phần nào tránh được mối đe dọa từ thuế quan. Tim Cook thuyết phục ông Trump rằng việc áp thuế iPhone sẽ có lợi cho đối thủ Hàn Quốc là Samsung. Ông cũng giải thích với nhà chức trách rằng Apple Watch là một thiết bị quan trọng với sức khỏe. Sản phẩm này từng chịu mức thuế 15% nhưng sau đó được giảm vào năm 2020.

Lần này, Tim Cook nhiều khả năng sẽ tiếp tục áp dụng chiến lược tương tự để xin giảm thuế. Ông có những lợi thế rõ ràng. Chẳng hạn, sản xuất tại Ấn Độ: Tim Cook có thể nhấn mạnh rằng hiện nay, một phần lớn iPhone đã được sản xuất tại Ấn Độ, nơi Thủ tướng Narendra Modi, đồng minh của ông Trump, đang lãnh đạo. Ông cũng có thể lập luận rằng đánh thuế iPhone sẽ chỉ giúp các đối thủ nước ngoài hưởng lợi.

Mẫu Mac Pro mới sẽ ra mắt vào năm tới là biểu tượng cho cam kết “sản xuất tại Mỹ” của Apple và nhiều năm qua được lắp ráp tại Austin, Texas. Nếu mẫu Mac Pro mới tiếp tục được sản xuất nội địa, Tim Cook có thể để ông Trump nhận công lao cho điều này.

Một nhà máy tại Arizona đang chuẩn bị đi vào hoạt động, sản xuất chip cho các sản phẩm tầm trung của Apple. Dự án này được triển khai dưới thời Tổng thống Joe Biden với sự hỗ trợ từ Đạo luật Chips and Science. Tuy nhiên, khi chip bắt đầu ra mắt thị trường vào năm tới, ông Trump có thể coi đây là một thành tựu của mình.

Ngoài ra, Apple đã lên kế hoạch xây dựng một trụ sở lớn tại Bắc Carolina trong nhiều năm. Dự án chậm lại trong năm nay, nhưng công ty khẳng định sẽ tiếp tục triển khai. Nếu công trình này tiến triển trước khi nhiệm kỳ của ông Trump kết thúc vào năm 2029, nó sẽ là minh chứng cho cam kết của Apple với nước Mỹ.

Tim Cook không xa lạ gì với những tình huống như thế này. Năm 2019, ông tổ chức một cuộc họp báo cùng ông Trump để cảm ơn vì đã tạo điều kiện lắp ráp Mac Pro tại Texas. Dù thực tế, sản phẩm này đã được sản xuất ở Austin từ năm 2013 với linh kiện chủ yếu nhập từ Trung Quốc.

Việc hợp tác với ông Trump có thể không làm hài lòng nhiều nhân viên Apple, hoặc thậm chí một số lãnh đạo cấp cao. Tuy nhiên, Tim Cook có thể sẽ làm mọi thứ cần thiết để bảo vệ Apple trước các chính sách thương mại khắt khe hơn.

Apple cũng có thể hưởng lợi theo nhiều cách khác. Một chính quyền mới có thể khiến Bộ Tư pháp Mỹ rút lại vụ kiện chống độc quyền đối với Apple. Tuy nhiên, ông Matt Gaetz - người được đề cử làm Tổng chưởng lý, lại thường xuyên chỉ trích các công ty công nghệ lớn.

Tim Cook cũng có thể tìm kiếm sự hỗ trợ trong việc đối phó với Liên minh Châu Âu (EU), nơi đang muốn kiểm soát hoạt động của App Store. Ông Trump từng tiết lộ rằng Tim Cook đã gọi điện bày tỏ bức xúc về EU vài tuần trước cuộc bầu cử. Có khả năng ông Trump sẽ áp dụng các biện pháp trả đũa để buộc EU giảm áp lực lên các công ty Mỹ.

Tuy vậy, lần này có một số trở ngại mới. Elon Musk, một người ủng hộ Trump và cố vấn quan trọng, lại có mối quan hệ không tốt với Tim Cook. Musk từng không hài lòng khi Apple từ chối mua Tesla cách đây một thập kỷ và thường xuyên chỉ trích mức phí hoa hồng trên App Store. Musk có thể phản đối bất kỳ nỗ lực nào giúp Tim Cook duy trì mô hình kinh doanh mà ông coi là không công bằng.

Một yếu tố khó lường khác là phản ứng của nhân viên. Khi Trump đắc cử lần đầu, Apple chưa sử dụng Slack, nhưng hiện tại công cụ này đã trở thành phương tiện chính để nhân viên bày tỏ ý kiến. Nhiều người có thể sẽ không ngần ngại đăng các ý kiến chỉ trích Trump trên kênh Slack chung của công ty. Điều này có thể khiến Tim Cook gặp khó khăn hơn trong việc duy trì quan hệ tốt đẹp với tổng thống.

Tính đến nay, Tim Cook vẫn chưa gặp ông Trump công khai sau cuộc bầu cử. Tuy nhiên, bài đăng trên X của ông đã thể hiện rõ quan điểm: “Chúc mừng Tổng thống Trump với chiến thắng của ngài! Chúng tôi mong được hợp tác với ngài và chính quyền để giúp nước Mỹ tiếp tục dẫn đầu bằng sự sáng tạo, đổi mới và trí tuệ”.

Các CEO công nghệ lớn khác cũng đăng những thông điệp tương tự, nhưng thái độ của Apple lần này khác so với năm 2016. Khi đó, Tim Cook đã gửi email riêng cho nhân viên, trấn an họ bằng những thông điệp về sự đa dạng và trích dẫn Martin Luther King Jr. Lần này, Apple chỉ đơn giản đăng bài chúc mừng của Tim Cook lên blog nội bộ.