Áp lực tin đồn thất thiệt
Thế nhưng điều không thể hiểu nổi là giới đầu tư chứng khoán đã chịu áp lực rất lớn của biến động tỷ giá. Như đã thành thông lệ, mỗi khi thị trường tiền tệ có dấu hiệu căng thẳng, dù là căng thẳng giả tạo, chứng khoán phản ứng bằng nguồn cung bán ra mạnh mẽ. Việc bán ra của nhà đầu tư nội cộng với động thái bán ròng vẫn chưa chấm dứt của khối ngoại đã khiến VN-Index lùi về ngưỡng 650 điểm - một ngưỡng được cho là quan trọng nhìn về xu hướng trung, dài hạn của thị trường.
Chứng khoán đang ở trong giai đoạn tích lũy chờ kết quả kinh doanh quí 4 và cả năm của doanh nghiệp niêm yết. Các công ty kinh doanh ổn định, lợi nhuận tốt sẽ sớm có tin tức trong vòng 2-3 tuần tới. Không khó để tìm ra những cổ phiếu cơ bản trên cả ba sàn dựa trên kết quả lợi nhuận chín tháng đầu năm. Ngay cả khi thị trường đang chật vật để không lùi quá sâu khỏi mốc 650 điểm, thị giá các cổ phiếu cơ bản không giảm bao nhiêu do sức cầu bền bỉ từ phía các nhà đầu tư dài hạn. Ngược lại các cổ phiếu đầu cơ nằm sàn la liệt. Rõ ràng trào lưu nắm giữ cổ phiếu an toàn vẫn đang thịnh hành và nó có khả năng được củng cố.
Trong số các cổ phiếu cơ bản có tốc độ tăng trưởng lợi nhuận trên 50% trong năm nay và EPS trên 10.000 đồng/cổ phiếu phải kể đến BMP, CTD, RAL, PTB, NNC, TLG, DSN, TRA... Kế đó danh sách những cổ phiếu có lợi nhuận tăng trưởng tầm 30% cũng không phải ngắn. Đây thường là những doanh nghiệp có khoản lợi nhuận sau thuế chưa phân phối khủng, tiền và các khoản tương đương tiền cao, không vay nợ ngân hàng hoặc chỉ vay ngắn hạn trong giới hạn nhất định.
Ngoài nhóm cơ bản, dòng tiền hiện nay đang xoay vần tìm lợi nhuận trong một số cổ phiếu ngành nghề như thép, cao su, cáp điện, vật liệu xây dựng, cảng biển, phân bón, sản xuất, cung ứng điện và dịch vụ điện... Tiền vào các loại này tuy không mạnh và nhanh như vào cổ phiếu đầu cơ, nhưng cũng tương đối lớn về giá trị và thời gian quay vòng vốn thường ở mức độ trung bình.
Nhìn tổng thể, một đặc điểm khác với những năm trước, năm nay tiền trên thị trường được phân bổ dài hơi vào các cổ phiếu vốn hóa lớn và những cổ phiếu mới niêm yết. Tiền được rút ra đều đặn khỏi MSN, BVH, BID, CTG, GAS và đổ vào VNM, VCB và thậm chí là ROS. Không nghi ngờ VNM đã và đang tiếp tục là tâm điểm của thị trường. Sự ảnh hưởng của VNM lên chỉ số là áp đảo. Thanh khoản của VNM đã được cải thiện đáng kể từ đầu năm đến nay và ngay cả khi dòng tiền bị san sẻ cho những cổ phiếu mới chào sàn như BHN, ACV, PC1, SAB... thì một phần tiền vẫn nằm thường trực ở cổ phiếu sữa.
Quay lại với biến động tiền tệ, tỷ giá thị trường tự do sau khi chạm 23.400 đồng/đô la Mỹ bán ra và 23.320 đồng/đô la Mỹ mua vào vào trưa ngày 6-12 đã nhanh chóng giảm trở lại gần 23.000 đồng. Trong những ngày tới, thị trường tự do có thể chứng kiến sự rơi tự do của tỷ giá khi nhu cầu xuất phát chủ yếu từ các cá nhân nhỏ lẻ. Trong hệ thống ngân hàng, cung ngoại tệ vẫn dồi dào. Trên thị trường thế giới, các ngoại tệ mạnh khác đã bắt đầu lên giá trở lại so với đô la Mỹ. Đặc biệt đồng bảng Anh, đồng euro, đồng đô la Canada đang dần hồi phục giá trị. Đồng euro không những không giảm sau sự kiện chính trị ở Ý, mà còn bật tăng mạnh so với đô la Mỹ sau sự kiện được nhận định là một Brexit thứ hai ở châu Âu.
Nếu có điểm nào giới đầu tư chứng khoán nên lưu ý, thì đó là dự trữ ngoại hối của Việt Nam đã vượt 41 tỉ đô la Mỹ không kể vàng và dự trữ bắt buộc bằng ngoại tệ của các ngân hàng. Chỉ trong năm nay, Ngân hàng Nhà nước đã mua vào 11 tỉ đô la Mỹ. Việc Nhà nước bán ra 1, 2 hay 3 tỉ đô la Mỹ để can thiệp thị trường, kiểm soát tỷ giá nếu cần thiết là trong tầm tay. Do đó bất kỳ một sự đầu cơ nào cũng có thể trở thành “gậy ông đập lưng ông”.
Quí 1 thường là thời điểm nhàn rỗi của tỷ giá, nên tiền đồng hay lên giá so với đô la Mỹ. Nhìn lại, cuối quí 3 đầu quí 4 năm ngoái, có lúc tỷ giá thị trường tự do đã chạm 23.000 đồng/đô la Mỹ, để rồi trong suốt nửa đầu năm 2016, nó đứng ở mức 22.280-22.300 đồng/đô la Mỹ. Ngoài ra, gửi ngoại tệ ở ngân hàng hiện có lãi suất 0%, so với ít nhất 6,5%/năm kỳ hạn 5-6 tháng của tiền đồng. Cái gì bật lên quá nhanh, có thể rớt lại nhanh. Tỷ giá thị trường tự do không nằm ngoài khả năng này.