4 vấn đề quan trọng quyết định cuộc bầu cử tổng thống Hàn Quốc

Một tấm poster về chiến dịch tranh cử tổng thống vào tháng trước ở Seoul, Hàn Quốc. (Nguồn: Nytimes)

Hàn Quốc sẽ bầu chọn tổng thống mới vào ngày hôm nay (9/5) trong một cuộc bỏ phiếu mang tính quyết định với một vài vấn đề quan trọng: quan hệ với Triều Tiên và Mỹ, bất bình đẳng kinh tế, và kiềm chế quyền lực của những tập đoàn gia đình, được biết đến là chaebol. Dưới đây là những vấn đề quan trọng hàng đầu được đưa ra trong các chiến lược tranh cử.

Giải quyết căng thẳng với Triều Tiên

Dưới chính quyền bảo thủ hiện tại, Hàn Quốc tiến hành phương pháp tiếp cận đối đầu trong mối quan hệ với miền Bắc, tham gia vào các cuộc tập trận với Mỹ ngoài bán đảo và thắt chặt các biện pháp trừng phạt đối với các chương trình vũ khí hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên.

Tuy nhiên, ứng cử viên dẫn đầu trong các cuộc thăm dò, ông Moon Jae In nói rằng muốn tiến hành đối thoại với nhà lãnh đão của Triều Tiên, Kim Jong Un về vấn đề hạt nhân, một bước đột phá trong chính sách gần đây của ông Moon. Ông cho biết, chỉ đưa ra các lệnh trừng phạt là không đủ để thuyết phục quốc gia này đóng băng và sau đó tháo dỡ các chương trình hạt nhân.

Trong khi ông Hong Joon-pyo, ứng cử viên của Đảng Tự do Hàn Quốc cho rằng chính phủ dưới quyền ông Moon sẽ quá nhẹ nhàng với Triều Tiên. Ông Hong cho biết mình đại diện thực sự cho những người bảo thủ, muốn gắn chặt với Mỹ và kêu gọi ủng hộ lập trường cứng rắn với Triều Tiên.

Mối quan hệ với Mỹ

Một vấn đề hiện tại đang nổi lên là việc chính phủ chấp thuận thiết lập hệ thống chống tên lửa của Mỹ để bảo vệ quốc gia trong trường hợp bị tất công tên lửa từ miền Bắc.

Đối thủ của ông Moon, là ông Hong Joon Pyo của đảng Hàn Quốc Tự do, và ông Ahn Cheol Soo, đại diện của đảng Nhân dân đã bày tỏ sự ủng hộ đối việc triển khai hệ thống, được gọi là hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối, hay THAAD. Ngược lại, ông Moon cho rằng việc triển khai hệ thống này là “rất đáng tiếc” và nói rằng Hàn Quốc nên học cách “nói không với người Mỹ”.

Doanh nghiệp tham nhũng

Việc buộc tội và bãi nhiệm gần đây của tổng thống Park Geun Hye trong một vụ hối lộ đổi lấy sự ủng hộ của chính phủ, đã nhấn mạnh sức ảnh hưởng to lớn của chaebol đối với những người cấp cao trong chính phủ. Các vụ bê bối tương tự đã thất bại trong việc kiềm chế quyền lực của những tập đoàn gia đình này.

Trong quá khứ, hầu hết các ứng cử viên đều hứa sẽ đưa ra các quy định để làm cho các chaebol trở nên minh bạch hơn, và khiến các chủ tịch công ty gặp khó khăn hơn trong việc giúp con cháu họ giành được tài sản thông qua những thỏa thuận đáng ngờ nhưng sinh lời liên quan đến công ty của họ.

Ông Moon muốn trao nhiều quyền lực hơn cho những cổ đông thiểu số trong việc lựa chọn các thành viên của hội đồng quản trị tại các tập đoàn lớn. Theo ông, điều đó cuối cùng sẽ làm giảm sự kiểm soát gia đình đối với chaebol. Cũng đồng quan điểm, ông Ahn gợi ý rằng Ủy ban Thương mại của chính phủ nên có nhiều quyền lực để chỉnh đốn các chaebol.

Tuy nhiên, ông Hong cho biết ông muốn làm giảm quyền lực của các công đoàn và thẳng thắn ủng hộ chaebol vì tầm quan trọng của họ đối với kinh tế của đất nước.

Bất bình đẳng kinh tế

Tỷ lệ thất nghiệp của giới trẻ Hàn Quốc, trong độ tuổi từ 25 - 29, đạt 8,2% trong tháng 11/2016, mức cao nhất kể từ năm 1999, dấy lên câu hỏi về khả năng của quốc gia trong việc tạo ra việc làm cho những sinh viên mới tốt nghiệp đại học.

Ông Moon đã hứa rằng sẽ tạo ra 810.000 việc làm trong khu vực công và tăng thuế đối với những người giàu.

Nhưng ông Ahn, một doanh nhân, nói rằng kế hoạch đó sẽ rất tốn kém. Thay vào đó, ông tập trung vào khu vực tư nhân, nói rằng “các công ty củng cố sự phát triển của quốc gia trong khi tạo ra việc làm”. Ông muốn đảm bảo việc làm cho người trẻ tuổi trong 5 năm, và hứa mức lương ở các công ty nhỏ sẽ không quá khác biệt so với ở các tập đoàn.