Xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc suy giảm do căng thẳng thương mại
Blommberg dẫn số liệu từ Cục Thống kê Trung Quốc công bố hôm thứ Sáu (9/5) cho thấy khối lượng xuất khẩu đất hiếm ra nước ngoài đã giảm 16% so với tháng 3, còn 4.785 tấn. Tuy nhiên, con số này vẫn cao hơn cùng kỳ năm ngoái.
Đất hiếm bao gồm tổng cộng 17 nguyên tố, trong đó Trung Quốc đã bổ sung 7 nguyên tố vào danh sách kiểm soát xuất khẩu vào đầu tháng 4 nhằm đáp trả các mức thuế trừng phạt ngày càng tăng mà chính quyền Tổng thống Donald Trump áp đặt. Động thái này làm gia tăng nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu đối với các ngành công nghệ cao và quốc phòng. Đây là những lĩnh vực phụ thuộc vào nguồn cung đất hiếm từ Trung Quốc.

Xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc từ tháng 6/2020 đến tháng 4/2025 (Đơn vị: Nghìn tấn, nguồn: Hải quan Trung Quốc, Bloomberg)
Trong hai năm qua, Trung Quốc đã áp dụng kết hợp giữa việc hạn chế xuất khẩu và cấm hoàn toàn đối với một số khoáng sản chiến lược, với ứng dụng rộng rãi từ laser, radar, nam châm, thiết bị y tế đến vũ khí. Ngay cả khi chỉ áp dụng các biện pháp kiểm soát nhẹ hơn, doanh số bán các nguyên liệu như gali và gecmani đã giảm xuống mức 0 trong nhiều tháng. Nguyên nhân là do các doanh nghiệp phải mất thời gian để đáp ứng yêu cầu chứng nhận.
Dữ liệu thương mại tổng quát của tháng 4 cho thấy nền kinh tế Trung Quốc vẫn đang cố gắng đối phó với căng thẳng thương mại ngày càng leo thang với Mỹ, đỉnh điểm là loạt thuế đối ứng mà Tổng thống Trump áp dụng từ đầu tháng. Tuy nhiên, nhu cầu đối với một số hàng hóa như đồng, quặng sắt và dầu thô vẫn duy trì tích cực.
Lượng tiêu thụ đồng ổn định giúp nhập khẩu kim loại này duy trì ngang bằng năm ngoái, trong khi nhập khẩu tinh quặng đạt mức cao kỷ lục 2,92 triệu tấn.
Đối với quặng sắt, nhập khẩu đã trở lại mức trên 100 triệu tấn lần đầu tiên trong năm nay do nguồn cung từ Australia ổn định trở lại và nhu cầu thép, bao gồm cả xuất khẩu, vẫn khá mạnh. Tuy nhiên, các động thái cắt giảm sản lượng thép đang cho thấy điều kiện thị trường có thể sẽ khó khăn hơn trong thời gian tới.
Trong nhóm sản phẩm năng lượng, dầu thô tiếp tục duy trì sức mua, tăng so với năm trước khi các nhà máy lọc dầu đẩy mạnh sản xuất chuẩn bị cho mùa hè. Trong khi đó, nhập khẩu than và khí đốt tự nhiên giảm do giá nội địa yếu làm giảm tính hấp dẫn của nguồn cung nhập khẩu.
Lượng nhập khẩu đậu tương giảm so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi nền kinh tế tăng trưởng chậm lại tiếp tục kéo giảm nhu cầu nhập khẩu dầu ăn và thịt.