‘Vua ô tô’ Nhật hụt hơi: Lợi nhuận trung bình mỗi xe bán ra của Toyota chỉ bằng 1/5 Tesla

Lãi trên mỗi chiếc xe bán ra của Toyota chỉ bằng 1/5 so với Tesla, trong khoảng thời gian ba quý đầu năm tài chính, từ tháng 4/2022 tới tháng 12/2022. Đây là khoảng thời gian nhà sản xuất ô tô của Nhật Bản phải đối mặt với các chi phí gia tăng, theo Nikkei.

Mỗi chiếc xe bán ra, Toyota lãi 240.000 yên, tức khoảng 1.820 USD. Trong khi đó, Tesla thu về 1,26 triệu yên tiền lãi cho mỗi chiếc xe điện bán ra cùng thời điểm. Sự khác biệt này cho thấy điểm yếu của chiến lược “đa giải pháp” mà Toyota đưa ra trước cuộc cách mạng điện khí hoá trong ngành ô tô. 

Chiến lược này có nghĩa là Toyota sẽ cùng lúc sản xuất xe điện, xe chạy pin nhiên liệu nhưng không từ bỏ xe xăng. Cách tiếp cận trên phạm vi rộng đã khiến chi phí hoạt động sản xuất của Toyota phình to trong khi Tesla vẫn tập trung vào duy nhất dòng sản phẩm xe điện.

Trong ba quý đầu của năm tài chính, chi phí nguyên liệu thô của Toyota đã tăng 1.100 tỷ yên so với cùng kỳ. Toyota dự kiến sẽ tiết kiệm được 210 tỷ yên chi phí toàn tập đoàn cho năm tài chính kết thúc vào tháng 3 năm nay, song con số này không bù đắp được các chi phí tăng thêm.

Xu hướng này đặc biệt dễ nhận ra trong các hoạt động của Toyota ở Bắc Mỹ. Trong ba quý đầu năm tài chính, lợi nhuận tại Bắc Mỹ của Toyota đạt 49,2 tỷ yên, giảm khoảng 450 tỷ yên so với cùng kỳ năm trước. “Việc tăng giá các mẫu xe đã không theo kịp với đà tăng chi phí vật liệu”, một quản lý tại Toyota nói.

Tại Nhật Bản, Toyota cũng bắt đầu chi trả một phần hoá đơn điện và chi phí nhiên liệu cho các nhà cung cấp kể từ mùa hè năm ngoái. Nhà cung cấp phụ tùng ở Aichi cho biết đã đàm phán thành công với một thoả thuận trong đó Toyota sẽ chịu hầu hết các chi phí nhiên liệu tăng thêm.

“Có vẻ như Toyota sẽ chi trả 70% - 80% số tiền đó”, vị giám đốc cho biết ông cảm thấy nhẹ nhõm dù phải đối mặt với chi phí nhiên liệu tăng cao. "Không có nhà sản xuất ô tô nào khác lo hóa đơn tiền điện và khí đốt như Toyota", một giám đốc cấp cao tại một nhà cung cấp phụ tùng khác cho biết.

Trên toàn cầu, Toyota đang hợp tác với khoảng 400 nhà cung cấp cấp một. Gồng gánh chi phí nhiên liệu cho số lượng nhà cung cấp đó là một nỗ lực của Toyota khiến chi phí bị đội lên cao. Toyota tìm cách duy trì chuỗi cung ứng của mình để có thể tiết kiệm chi phí cùng với các nhà cung cấp.

Ngoài ra, Toyota cũng duy trì dải sản phẩm gồm 50 mẫu xe, từ chạy xăng đến chạy điện. Chi phí cao đã bắt đầu đè nặng lên nhà sản xuất Nhật Bản. Lợi nhuận trung bình trên mỗi chiếc xe bán ra của Toyota trong ba quý đầu năm tài chính đã giảm 56.000 yên so với cùng kỳ, trong khi Tesla tăng trung bình 500.000 yên.

Cũng không dàn trải như Toyota, Tesla chỉ duy trì 4 mẫu xe cao cấp. Kể từ năm 2021, hãng xe Mỹ đã tăng nhanh số lượng sản xuất và doanh số bán hàng, giúp cải thiện doanh thu. Trong ba quý liên tiếp tính đến tháng 12, Tesla thu về 1.260 tỷ yên lợi nhuận ròng, gần bằng 1.900 tỷ yên lãi mà Toyota đạt được trong cùng giai đoạn.

BYD, nhà sản xuất xe điện của Trung Quốc, đang kiếm được từ 190.000 yên đến 200.000 yên cho mỗi chiếc xe bán ra. Năm ngoái, BYD đã bán được 1,86 triệu xe điện, bao gồm cả xe hybrid, doanh số tăng gấp 3,1 lần cùng kỳ.

Động lực này đến từ sự tích hợp theo chiều dọc của BYD. Tập đoàn sở hữu công ty sản xuất pin cũng như kiểm soát cổ phần tại một công ty con sản xuất chất bán dẫn. BYD đang nhanh chóng mở rộng hoạt động trên toàn thế giới, động thái mới nhất là ra mắt xe điện tại Nhật Bản tháng 1 năm nay. Cùng với Tesla, BYD đang dần tạo dựng tên tuổi cho mình thông qua khả năng kiếm tiền của mình.

Để trở lại đường đua, Toyota buộc phải thúc thúc đẩy tăng doanh số. Công ty dự kiến sẽ sản xuất 10,6 triệu chiếc trong năm nay với cả hai thương hiệu Toyota và Lexus. Nếu đạt được mục tiêu sản xuất, họ sẽ có thể sử dụng quy mô của mình để giảm chi phí.

Tuy nhiên tăng sản xuất không phải là câu chuyện đơn giản. Ngày 9/2 vừa qua, Toyota cho biết họ có thể chỉ sản xuất 9,1 triệu chiếc xe trong năm nay do thiếu chất bán dẫn.