'Vũ khí bí mật' giúp Hong Kong vượt qua Thâm Quyến và Singapore về phát triển công nghệ

Từng là "sa mạc khô cạn" đối với các startup

Cách đây khoảng 6 năm, Albert Wong Hak-keung đã phải “ra trận” khi đảm nhận vị trí Giám đốc điều hành của Vườn ươm Khoa học và Công nghệ Hong Kong (HKSTP). Khi đó, hơn 30% không gian tại vườn ươm bị bỏ trống.

Wang chỉ chấp nhận các startup khi một nửa số thành viên trong team dành riêng cho công tác nghiên cứu và phát triển (R&D). “Thật không dễ dàng để thực thi điều này, khi có rất nhiều toà nhà và không gian trống ở đây”, Wang thừa nhận trong cuộc phỏng vấn với South China Morning Post.

“Nhưng sau giai đoạn này, các startup nhận ra vườn ươm là một cụm công nghiệp công nghệ. Khi các công ty khởi nghiệp, nhà đầu tư tìm kiếm các công ty công nghệ, họ sẽ đến đây”, Wang nói.

Ngày nay, Vườn ươm Khoa học và Công nghệ Hong Kong có hơn 1.200 công ty khởi nghiệp, nó đã sản sinh ra một số công ty niêm yết trên thị trường. Tỷ lệ lấp đầy đạt 90% và lịch làm việc của Wang dày đặc với các cuộc gặp gỡ nhà đầu tư, phỏng vấn startup hay các chuyến công tác nước ngoài.

Tuy nhiên, sự thành công vẫn chưa giúp vườn ươm 20 tuổi này thoả mãn. Vì vậy, Wang đang thúc đẩy vườn ươm đẩy mạnh vai trò là nơi nuôi dưỡng sự đổi mới, đồng thời xua tan quan niệm rằng Hong Kong - vùng đô thị đắt đỏ nhất thế giới, là một sa mạc khô cạn cho các startup.

Wang muốn số lượng các công ty khởi nghiệp làm việc ở đây tăng lên con số 6.000 trong vòng 10 năm tới. 

Xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp

Năng lượng mới, công nghệ sinh học, trí tuệ nhân tạo và khoa học dữ liệu là một trong những lĩnh vực mục tiêu của vươn ươm, phù hợp với các ưu tiên trong Kế hoạch chi tiết về Đổi mới và Phát triển Công nghệ được đề ra vào tháng 12 năm ngoái. Kế hoạch này nằm trong mục tiêu của Chủ tịch Tập Cận Bình về việc biến Hong Kong thành một trung tâm công nghệ.

Vườn ươm HKSTP, nằm dọc theo bến cảng Tolo Harbour ở rìa phía đông của bán đảo Cửu Long, cung cấp không gian văn phòng, sản xuất và R&D đồng thời giúp liên kết các nhà đầu tư và công ty khởi nghiệp. 

Nó đã giúp giúp AI SenseTime thành một công ty niêm yết trị giá hàng tỷ đô la, đồng thời là nơi nuôi dưỡng công ty giao hàng Lalamove và công ty sản xuất tiên tiến SmartMore thành những “kỳ lân” công nghệ – những công ty khởi nghiệp trị giá hơn 1 tỷ USD.

“Chúng tôi là Đại học Harvard, chúng tôi là MIT [Viện Công nghệ Massachusetts],” Wong tuyên bố. “Các công ty trong vườn ươm phải có chất lượng cao. Vì vậy, các nhà đầu tư đến đây để tìm kiếm cơ hội mỗi ngày”.

“Tuy nhiên, nhóm 1.200 công ty khởi nghiệp là không đủ và thấp hơn nhiều so với quy mô trung tâm công nghệ ở Thâm Quyến và Bắc Kinh”, Wang cho biết. “Để Hong Kong có sức nặng, cần từ 6.000 tới 7.000 công ty khởi nghiệp”.

Trong vài năm tới, theo Wang, vườn ươm phải mở rộng trên nhiều quy mô. “Chúng tôi cần thu hút nhân tài toàn cầu và địa phương, thu hút các doanh nghiệp toàn cầu, cũng như phát triển các công ty khởi nghiệp địa phương của chúng tôi”.

Song, với tỷ lệ lấp đầy gần 90% như hiện tại, mức tăng trưởng đó có thể dẫn đến khủng hoảng không gian cho vườn ươm này. “Đó là một vấn đề hay” Wong nói. “Chúng tôi sẽ mở rộng không gian thông qua nhiều cách khác nhau. Một số người mô tả chúng tôi như một chủ nhà. Tôi đồng ý. Nhưng chúng tôi sử dụng lợi nhuận để hỗ trợ và phát triển hệ sinh thái công nghệ. Sau những năm này, hệ sinh thái của chúng tôi đã hình thành”.

Chuyển hoá cơ hội thành kết quả

Ngoài công viên khoa học, vườn ươm HKSTP còn cung cấp không gian sản xuất quy mô lớn tại ba Innoparks (công viên sáng tạo) của mình, gồm: Tseung Kwan O, Yuen Long và Tai Po. Nó thúc đẩy đổi mới công nghệ thông qua các chương trình ươm tạo và hỗ trợ thương mại hóa, xây dựng một cụm công nghiệp công nghệ mà thành phố đã thiếu trong nhiều năm.

“Các công ty khởi nghiệp ở Hong Kong rất có ảnh hưởng trong ngành công nghệ sinh học,” Wong nói. “[Nhưng] làm thế nào để chuyển những thành tựu khoa học của họ thành các sản phẩm được thương mại hóa và phát triển ở thị trường Trung Quốc và toàn cầu? Đây là vai trò của chúng tôi”.

Trong vài năm qua, công viên đã xây dựng một mạng lưới các nhà đầu tư, đồng thời hợp tác với hơn 200 tổ chức công và tư nhân, chẳng hạn như Cảnh sát Hong Kong, để tạo cơ hội cho hơn 300 startup của mình đưa công nghệ ứng dụng trong thế giới thực.

Các công ty có trụ sở tại vườn ươm này đã huy động được tổng cộng 80,2 tỷ đô la Hong Kong (5 tỷ USD) kể từ năm tài chính 2017-2018. “Đó là một con số khổng lồ đối với các công ty khởi nghiệp”, Wong nói.

Vườn ươm đã nuôi dưỡng ba công ty niêm yết. Đầu tiên là Solomon Systech - một công ty bán dẫn cung cấp chip hiển thị, được niêm yết tại Hong Kong năm 2004. Công ty niêm yết lớn nhất có trụ sở tại vườn ươm này là SenseTime.

Thứ ba là OrbusNeich Medical Group, nhà sản xuất thiết bị y tế toàn cầu đã niêm yết với mức định giá 82 triệu USD vào ngày 23/12/2022.

“Tôi tin rằng sẽ có nhiều công ty hơn, chẳng hạn như các startup AI và các công ty công nghệ sinh học, sẽ tìm cách niêm yết trong vài năm tới”, Wong nói. Có thông tin cho rằng công ty công nghệ hậu cần thông minh Geek+ có trụ sở tại Bắc Kinh đang có kế hoạch IPO. Chuyên gia về người máy và trí tuệ nhân tạo đã mở Trung tâm R&D toàn cầu tại HKSTP vào năm 2021. 

Một công ty công nghệ sinh học có trụ sở tại Hàng Châu đã khai trương trung tâm nghiên cứu mới trong vườn ươm vào ngày 17/2. Zhu Yeqing, người đồng sáng lập và chủ tịch của công ty cho biết: “Vườm ươm đã mang lại cho chúng tôi một số ưu đãi. Nhưng đây không phải là điểm thu hút. Chúng tôi bị thu hút bởi hệ sinh thái trong vườn ươm và chúng tôi tin rằng đó là vị trí chiến lược để quốc tế hóa”.

Wong khẳng định rằng HKSTP chỉ là một phần trong nỗ lực lớn hơn của chính phủ nhằm biến Hong Kong thành một trung tâm đổi mới quốc tế. “Chúng tôi không thể làm tất cả”, Wang nói.