Vũ khí bí mật của Trung Quốc: Bắc Kinh sẵn sàng bán trái phiếu Mỹ
Laurence Fink, CEO của BlackRock, công ty quản lý tài sản lớn nhất thế giới, tin rằng việc giải quyết tranh chấp thương mại Mỹ-Trung sẽ chỉ đẩy nhanh quá trình tách Bắc Kinh khỏi trái phiếu Mỹ.
Vào cuối năm 2018, Ngân hàng Trung Quốc đã nắm giữ 1.120 tỷ đô la trái phiếu Mỹ, chiếm 28% tổng số nợ công của Mỹ trong tay các chủ sở hữu nước ngoài.
Các chủ nợ lớn khác bao gồm Nhật Bản (1,030 tỷ đô la- 25,7%), Brazil (303 tỷ - 7,5%), Ireland (280 tỷ - 7% ) và Vương quốc Anh (273 tỷ - 6,8%).
Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, các nhà phân tích đang chứng kiến sự giảm đáng kể đầu tư vào nợ công của Mỹ.
Vào tháng 6/2018, lượng trái phiếu mà Nhật Bản nắm giữ của Mỹ đã đạt mức thấp nhất. Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, vốn chịu áp lực kinh tế từ Washington, đã rời khỏi danh sách top 30 chủ nợ hàng đầu của Mỹ. Moscow đã bán gần như tất cả trái phiếu công của Mỹ.
Nhưng chính Trung Quốc đang làm dấy lên nỗi sợ lớn nhất. Năm 2013, Bắc Kinh vẫn nắm giữ 1,3 nghìn tỷ đô la trái phiếu Mỹ. Từ cuối năm 2016 đến đầu năm 2017, người Trung Quốc đã giảm trái phiếu Mỹ để tăng cường đồng nhân dân tệ, trước khi tái lập như cũ. Nhưng các vụ bán trái phiếu Mỹ lại tiếp tục vào năm ngoái. Tổng cộng, Trung Quốc đã bán 13,8% lượng trái phiếu của chính phủ Mỹ trong 5 năm qua.
Việc phát hành trái phiếu cho phép Washington tài trợ cho chi tiêu liên bang ngày càng tăng, kích thích tăng trưởng kinh tế và giữ lãi suất thấp. Việc Trung Quốc đầu tư vào trái phiếu Mỹ sẽ giúp làm suy yếu đồng nhân dân tệ so với đồng đô la. Hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu có giá thấp hơn hàng Mỹ.
Trong bối cảnh tranh chấp thương mại những tháng gần đây, Bắc Kinh đã cảnh báo nhiều lần rằng nếu điều này tiếp diễn, họ sẽ bán số cổ phiếu của Mỹ. Lý do chủ yếu là kinh tế: để đảm bảo sự ổn định của đồng nhân dân tệ.
Hiện tại, Washington sắp ký thỏa thuận ngừng chiến với Bắc Kinh, nhưng các nhà phân tích tin chắc rằng ngay cả khi thỏa thuận thương mại được ký kết, Trung Quốc vẫn sẽ tiếp tục bán trái phiếu Mỹ.
Như chuyên gia Laurence Fink đã lưu ý, điều này có thể là do bản thân thỏa thuận, sẽ "không hoàn hảo". Trung Quốc đã tích lũy các khoản nợ của Mỹ bằng trái phiếu đặc biệt là vì thặng dư trong thương mại. Nếu Bắc Kinh đồng ý giảm thặng dư thương mại, họ sẽ có ít tiền hơn để đầu tư vào trái phiếu của Mỹ.
"Trung Quốc sẽ tiếp tục giảm mua trái phiếu Mỹ. Với thâm hụt ngân sách ngày càng tăng, điều đó sẽ gây ra những hậu quả rất tiêu cực đối với Bộ Tài chính Hoa Kỳ", ông Laurence Fink nói.
Tại sao Trung Quốc nắm giữ nhiều trái phiếu Mỹ?
Duy trì giá xuất khẩu cạnh tranh là một phần quan trọng trong chiến lược kinh tế của Trung Quốc. Để đảm bảo điều này, chỉ có cách duy trì giá trị của đồng nhân dân tệ so với đồng đô la. Khi đồng đô la giảm, Bắc Kinh sử dụng dự trữ sẵn có bằng tiền đô la để mua trái phiếu Mỹ. Chính phủ Bắc Kinh có được số tiền này từ các công ty Trung Quốc, mà họ có được từ xuất khẩu. Việc mua lại trái phiếu dẫn đến sự gia tăng nhu cầu đối với đồng đô la và do đó đồng tiền Mỹ tăng giá.
Nợ công Mỹ sắp đến mức không thể hoàn trả
Trung Quốc, vốn là chủ nợ lớn nhất của Mỹ, do đó có một đòn bẩy mạnh mẽ về áp lực chính trị và kinh tế đối với Washington. Bắc Kinh định kỳ sử dụng nó để đe dọa đánh sập thị trường nợ công của Mỹ. Nếu người Trung Quốc biến lời đe dọa này thành hiện thực, người Mỹ sẽ phải đối mặt với sự bất ổn của đồng đô la và sự suy giảm của nền kinh tế.
"Nền kinh tế sẽ bị lung lay bởi lãi suất cao ở khắp mọi nơi, điều này sẽ có tác động làm chậm mức tăng trưởng kinh tế", Jeff Mills thuộc Tập đoàn dịch vụ tài chính PNC Hoa Kỳ cho biết.
Nhu cầu toàn cầu về đồng đô la có thể giảm mạnh. Sự sụp đổ của tiền tệ Mỹ sẽ tấn công thị trường quốc tế mạnh hơn cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. Tất cả sẽ bị ảnh hưởng, bao gồm cả nền kinh tế Trung Quốc.
Đây là lý do tại sao kịch bản rất có thể là việc Trung Quốc chỉ bán trái phiếu Mỹ từ từ và liên tục. Điều này cũng không ảnh hưởng nhiều cho Washington.
Các nhà phân tích tại Deutsche Bank nhận thấy rằng nhu cầu mua trái phiếu của Mỹ đang giảm và các ngân hàng trung ương nước ngoài đã liên tục bán những trái phiếu này trong bốn năm qua. Các nhà phân tích cảnh báo rằng để đảm bảo nhu cầu trái phiếu ổn định, lãi suất trái phiếu của Mỹ phải tăng, hiện tại có thể quá thấp.
