Việc phân tâm nào khi lái ô tô được coi là nguy hiểm nhất?

Vừa lái ô tô vừa nghe điện thoại hay nhắn tin là thói quen xấu của không ít người sử dụng xe hơi. Tuy nhiên, đây chưa phải thói quen tai hại nhất.

viec phan tam nao khi lai o to duoc coi la nguy hiem nhat

Lái ô tô mà một tác vụ đòi hỏi sự tập trung cao, nhưng lại thường xuyên bị xao nhãng bởi nhiều yếu tố. Trong khi chờ đợi công nghệ tự lái được phổ biến, việc phòng ngừa tai nạn do thiếu tập trung được nhiều tổ chức như quỹ AAA củ Mỹ đề cao.

Độ khó sử dụng, hay nói cách khác, là khả năng gây phân tâm, của bảng điều khiển trên xe hơi, được coi là một trong những tiêu chí quan trọng trong việc đánh giá độ an toàn của một mẫu xe mới. Nhưng đâu là tác vụ gây phân tâm nhất khi lái ô tô? Một nghiên cứu mới đây của Quỹ An toàn Giao thông AAA tại Mỹ đã tiết lộ nhiều điều thú vị.

Hệ thống bảng điều khiển của Range Rover Velar với toàn phần lớn là màn hình cảm ứng.

AAA Foundation for Traffic Safety (Quỹ An toàn Giao thông AAA) là một tổ chức phi lợi nhuận tại Washington, Hoa Kỳ. Được thành lập từ năm 1947, quỹ hướng tới việc bảo vệ tính mạng con người thông qua các nghiên cứu về giao thông.

Quỹ AAA cũng được coi là tổ chức đi tiên phong trong việc mang lại các khái niệm mới trong văn hóa giao thông. Đồng thời, các nghiên cứu của quỹ này đã tạo ra tác động không nhỏ trong việc thay đổi pháp luật về an toàn giao thông tại Hoa Kỳ.

Nghiên cứu của AAA đánh giá nhiều loại bảng điều khiển trên nhiều mẫu xe hơi hoặc xe tải với nghiên cứu chi tiết về độ gây phân tâm của các chi tiết trên xe.

Ở vị trí ít gây phân tâm nhất, việc điều chỉnh hệ thống giải trí được đánh giá là đã cải thiện nhiều trong những năm qua. Việc chuyển bài hát, kết nối với điện thoại, tăng giảm âm lượng hay rò đài phát thanh đã trở nên đơn giản hơn rất nhiều trên ô tô ngày nay, nhờ sự hỗ trợ của hệ thống nút bấm trên vô-lăng hay nút xoay tiện lợi trên mặt bảng điều khiển.

Đáng ngạc nhiên, việc gửi tin nhắn hay gọi điện trên xe hơi nói chung, cũng không phải mối nguy hiểm lớn nhất. Hầu hết các mẫu ô tô hiện đại đều đã hỗ trợ khả năng trả lời cuộc gọi qua bluetooth hay thậm chí là gửi tin nhắn trả lời bằng giọng nói. Đây là tác vụ được coi là nguy hại thứ hai.

Nhiều hãng xe như Mercedes-Benz đã đưa các nút bấm giúp người dùng trả lời điện thoại hay tăng giảm âm lượng lên vô-lăng, giúp giảm bớt xao nhãng khi lái ô tô.

Thứ gây phân tâm hàng đầu lại là hệ thống điều hướng (dẫn đường) của xe. Dù nhiều nhà sản xuất quảng cáo "rùm beng" về hệ thống dẫn đường ưu việt với bản đồ cập nhật thường xuyên hay khả năng dẫn đường bằng giọng nói, tác vụ này vẫn đòi hỏi người dùng phải rời mắt khỏi tay lái khá lâu.

Việc sử dụng hệ thống dẫn đường trên một số mẫu xe, ví dụ như Lexus GS, đòi hỏi người dùng vừa phải dùng nút dưới bệ tì tay, vừa phải rời mắt khỏi đường khá lâu. Dùng hệ thống dẫn đường khi lái ô tô được coi là hành vi gây mất an toàn nhiều nhất.

Về hệ thống điều khiển, VAAA cũng chia làm 3 loại: sử dụng bảng điều khiển trung tâm, sử dụng giọng nói và sử dụng hệ thống điều khiển bên dưới bệ tì tay bên phải người lái.

Hệ thống điều khiển tích hợp ở ngay mặt táp-lô xe được coi là an toàn nhất khi người lái có thể dễ dàng sử dụng mà không cần hoặc chỉ rời mắt khỏi đường rất nhanh. Hệ thống sử dụng giọng nói đứng ở vị trí thứ hai. Và kết luận cuối cùng có lẽ sẽ làm cho những hãng xe như Audi, Lexus và Mazda không mấy hài lòng: điều khiển bằng hệ thống nút dưới bệ tì tay là lựa chọn gây phân tâm nhất.

AAA đưa ra khuyến nghị với các hãng như Audi, Lexus hay Mazda là cần phải khóa các chức năng đòi hỏi nhiều sự tập trung như nhập địa chỉ, trả lời tin nhắn hoặc duyệt web trên xe khi đang lăn bánh. Đây là phương án cần thiết để đảm bảo an toàn cho các mẫu xe ô tô với bảng điều khiển chính nằm ở phần bệ tì tay.

Bộ nút bấm và núm xoay điều khiển hệ thống trên một mẫu xe Audi.

Thêm một phát hiện cũng đáng chú ý khác từ AAA: hệ thống bảng điều khiển trên xe làm một chủ đề mang nặng tính cá nhân. Tức là, hệ thống này có thể phức tạp và khó sử dụng với người này, nhưng lại đơn giản và dễ sử dụng với người khác. Do đó, phương thức để tìm ra mẫu xe có bảng điều khiển phù hợp chỉ có thể là thử và tập làm quen một thời gian đủ dài với mẫu xe đó.