VCCI: Cân nhắc loại bỏ giá xăng, giá điện khỏi danh mục bí mật Nhà nước ngành Công Thương
Mới đây, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã góp ý vào Dự thảo danh mục bí mật Nhà nước ngành Công Thương.
Theo đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo đánh giá lại các hiệu ứng tiêu cực và tích cực, cân nhắc loại bỏ việc giá xăng, giá điện khi chưa công bố thuộc Danh mục bí mật nhà nước ngành Công Thương.
Phía VCCI cho rằng, giá xăng và giá điện đều là những thông số đầu vào rất quan trọng để các doanh nghiệp hoạch định kế hoạch sản xuất kinh doanh. Vì thế, không ít doanh nghiệp có nhu cầu biết sớm các quyết định điều chỉnh giá xăng, giá điện từ phía Nhà nước.
Giá xăng và giá điện là những thông số đầu vào rất quan trọng
Đối với mặt hàng điện, theo đánh giá của VCCI, do đặc tính sản xuất và tiêu dùng đồng thời. Do đó, nguy cơ đầu cơ mặt hàng này rất khó có thể xảy ra. Có chăng chỉ là hiện tượng gia tăng sử dụng điện trước mỗi dịp tăng giá có thể gây ảnh hưởng đến khả năng truyền tải của hệ thống đường dây.
Tuy nhiên, nguy cơ này không cao và dễ dàng được xử lý thông qua các biện pháp kỹ thuật và điều hành (ví dụ chọn thời điểm điều chỉnh giá khi công suất phụ tải thấp).
Còn với giá xăng, việc bí mật phương án giá xăng có thể được suy đoán là nhằm tránh tình trạng đầu cơ như đã diễn ra cách đây nhiều năm. Đã từng có hiện tượng trước mỗi thời điểm tăng giá thì các cây xăng lấy lý do kỹ thuật để dừng bán xăng, gây ảnh hưởng đến nhu cầu xăng dầu của người dân và doanh nghiệp.
Tuy nhiên, nhờ việc kiểm tra, xử lý của cơ quan nhà nước và các doanh nghiệp đầu mối nên hiện này đã giảm rất nhiều và gần như không còn tái diễn trong vài năm trở lại đây.
Hơn nữa, theo VCCI, hiện nay cơ chế điều chỉnh giá xăng dầu và phương pháp tính giá đã được quy định khá chi tiết tại Nghị định 83/2014/NĐ-CP. Dựa vào các quy định này, việc tiên đoán thời điểm điều chỉnh giá và mức giá tương đối dễ dàng.
Trước mỗi đợt điều chỉnh giá, một số tờ báo đã đưa thông tin dự báo rất chính xác phương án giá xăng dựa trên các thông số đầu vào công khai trên thị trường quốc tế. Thực tiễn cũng cho thấy, các dự báo này không gây tác động gì lớn đến hoạt động mua bán xăng dầu bình thường trên thị trường.
Với những lý do trên, VCCI đã đề nghị cơ quan soạn thảo đánh giá lại các hiệu ứng tiêu cực, tích cực và cân nhắc loại bỏ việc giá xăng, giá điện khi chưa công bố thuộc Danh mục bí mật nhà nước ngành Công Thương.
Ngoài ra, VCCI cũng khẳng định, nếu biện pháp điều hành thị trường chỉ dừng lại ở việc mua bán hàng hoá thuộc sở hữu của Nhà nước (nghiệp vụ thị trường mở) thì việc giữ bí mật các kế hoạch và biện pháp điều hành thị trường là phù hợp.
Tuy nhiên, nếu biện pháp điều hành thị trường liên quan đến hàng hoá, dịch vụ thuộc sở hữu của cá nhân, tổ chức khác cần được hạn chế và phải được công khai.
