Tương lai của Trung Quốc bên trong trụ sở Huawei

Việc Giám đốc tài chính kiêm Phó chủ tịch Huawei Technologies - Mạnh Vãn Chu đột ngột bị bắt tại Canada đã đẩy công ty này vào một cơn bão chính trị, đồng thời khiến họ phải đối mặt với một rủi ro nghiêm trọng - ngày càng nhiều nước có thể liệt sản phẩm Huawei vào danh sách đen, do lo ngại bị đột nhập để do thám thông tin.

Tuy vậy, bên trong trụ sở Huawei ở Thâm Quyến, một nhóm kỹ sư bí mật dường như không mấy bận tâm đến chuyện này. Họ đang nghiên cứu trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây và công nghệ sản xuất chip - những thứ tối quan trọng với tương lai của Huawei và của cả Trung Quốc. Khi cuộc chiến thương mại với Mỹ kéo dài, chính phủ Trung Quốc đang đẩy nhanh việc tạo ra một ngành công nghiệp ít phụ thuộc vào phần mềm và công nghệ bán dẫn từ Mỹ.

Bên trong trụ sở của Huawei tại Trung Quốc. Ảnh: Bloomberg

Việc bắt giữ bà Mạnh không thể làm chậm lại tham vọng đó. Nó thậm chí còn đẩy nhanh hơn quá trình hướng tới thời điểm mà cả Mỹ và Trung Quốc sẽ không còn bán chip cho nhau nữa, Gus Richard - nhà phân tích tại Northland Capital Markets cho biết trong một báo cáo gần đây, "Huawei là biểu tượng cho quyền lực công nghiệp đang trỗi dậy của Trung Quốc".

Huawei đã đầu tư rất mạnh tay cho công nghệ thế hệ mới, nhằm tái hiện các thành công họ đạt được trong các lĩnh vực khác. Trong thập kỷ qua, công ty này đã lặng lẽ trở thành đại gia trong mảng thiết bị mạng - viễn thông, hiện chỉ đứng thứ hai sau Cisco System.

Tiếp đó, Huawei gia nhập thị trường smartphone, và gây bất ngờ đầu năm nay khi vượt qua Apple về thị phần. Theo IDC, hồi quý III, công ty này nắm 15% thị phần toàn cầu, chỉ sau Samsung Electronics. Chỉ mới 2 năm trước, con số này còn là 9%.

Khả năng chuyên môn của Huawei, cùng các mối quan hệ với Chính phủ và các công ty hàng đầu Trung Quốc, có thể giúp họ tạo ra một sự bất ngờ nữa, mà nhiều người coi là xương sống cho ngành công nghệ trong tương lai. Những tham vọng này hoàn toàn khớp với mục tiêu của chính phủ Trung Quốc.

Chủ tịch Trung Quốc - Tập Cận Bình muốn nước này trở thành cái tên dẫn đầu trong mảng sản phẩm bán dẫn. Huawei đang chứng tỏ là họ có thể. Ông Tập muốn Trung Quốc có hiện diện toàn cầu. Huawei đã làm được. Ông muốn Trung Quốc chuyển từ sản xuất cơ bản sang các ngành công nghiệp hấp dẫn hơn, Huawei cũng làm được.

Bên trong một căn phòng ở trụ sở Huawei là hàng loạt mô hình kỹ thuật số về cách các ngân hàng, cửa hàng bán lẻ và các đường phố hoạt động khi có công nghệ của Huawei. Các công nghệ này được tạo ra trong một phòng thí nghiệm gần đó, có tên "Nhà Trắng".

Huawei Enterprise Business Group (HEBG) - một trong các công ty con của Huawei - chịu trách nhiệm bán linh kiện và dịch vụ cho các thiết bị có kết nối Internet, thành phố thông minh và các sản phẩm điện toán đám mây. Năm nay, doanh thu dự kiến của công ty này là hơn 10 tỷ USD, khoảng một phần mười của tập đoàn Huawei, Qiu Heng - Giám đốc Marketing của HEBG cho biết.

HEBG dự kiến doanh thu tăng gấp đôi sau mỗi 2 năm. Điều này cũng có nghĩa đến năm 2025, họ có thể thu về 100 tỷ USD. 2025 cũng là năm chính phủ Trung Quốc đặt mục tiêu độc lập về công nghệ. Những dự báo này không tính đến mảng kinh doanh tại Mỹ.

Huawei đã có lợi thế trong một lĩnh vực. Hai năm qua, các công ty Internet lớn nhất thế giới đã lập ra bộ phận sản phẩm bán dẫn để cải thiện dịch vụ điện toán đám mây và ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Tuy nhiên, Huawei đã lập ra mảng thiết kế chip HiSilicon từ năm 2004. Họ đã bắt đầu sản xuất chip theo yêu cầu riêng để giải quyết các thuật toán phức tạp trên phần cứng trước cả khi các công ty điện toán đám mây làm điều này.

Hãng nghiên cứu Alliance Bernstein ước tính HiSilicon đang trên đà đạt doanh thu 7,6 tỷ USD năm nay, hơn gấp đôi năm 2015. "Huawei đã đi trước khá xa", Richard nhận xét.

Dù vậy, về doanh thu và hoạt động, mảng điện toán đám mây của họ lại khá nhỏ so với các đối thủ. Năm ngoái, họ chi khoảng 13 tỷ USD cho nghiên cứu và phát triển, tăng hơn 17% so với năm trước đó. "Huawei đã nhận ra nếu họ không đưa ra các giải pháp cho tương lai, thông qua điện toán đám mây mà khách hàng đang ưa chuộng, người khác sẽ làm mất việc này", Siow Meng Soh - Giám đốc Nghiên cứu tại GlobalData cho biết.

Huawei cũng đi sau về phần mềm. Trong lĩnh vực AI, họ đang "ráo riết tìm cách bắt kịp" các gã khổng lồ Mỹ, Oren Etzioni - Giám đốc Viện nghiên cứu Trí tuệ nhân tạo Allen nhận xét, "Huawei có dữ liệu, có sự hậu thuẫn của chính phủ, nhưng lại đang bất lợi về AI".

Dù vậy, Huawei là kiểu công ty có thể san bằng cách biệt đó nhanh chóng. Gần đây, một nhóm nhà khoa học tại Zurich (Thụy Sĩ) đã nghiên cứu các chip xử lý trên điện thoại Android, và xếp chip của HiSilicon đứng đầu.

Rất ít hãng sản xuất chip có thể dễ dàng tiếp cận các khách hàng sẵn sàng chi mạnh tay cho AI. Trong trường hợp của Huawei, khách hàng này chính là chính phủ Trung Quốc. Trung Quốc có tham vọng đưa mọi con phố, camera và cơ sở hạ tầng vào một hệ thống kỹ thuật số. Tham vọng của Huawei, theo Soh, là trở thành "hệ thần kinh trung ương" cho các thành phố thông minh. Cảnh sát tại Thâm Quyến đang dùng chip của Huawei cho một số camera giao thông. Qiu cho biết một con chip có thể xử lý video cho 16 camera.

Mảng điện toán đám mây cũng cho phép Huawei dựa vào thị trường nội địa. Dù doanh thu của Huawei phân chia khá đều, gần 60% vẫn đến từ Trung Quốc.

Qiu cho biết các sản phẩm của công ty vẫn tuân thủ quy định về bảo vệ dữ liệu của châu Âu (GDPR). Huawei đang phải rất thận trọng tại châu Âu, do họ đang hợp tác trong mảng điện toán đám mây cũng các nhà mạng như Deutsche Telekom (Đức). Vài tháng trước, quan chức Mỹ đã liên tục yêu cầu Đức và nhiều nước châu Âu bỏ thiết bị của Huawei vì lý do an ninh.

Soh thì cho rằng Huawei nên chuyển hướng sang các thị trường chào đón công ty này hơn, ở Mỹ Latin và châu Phi, đặc biệt sau vụ bắt giữ bà Mạnh. "Miễn là kiên trì với cuộc chơi, họ sẽ có nhiều cơ hội phát triển. Trừ khi Mỹ buộc được các đồng minh ngừng mua hàng của Huawei", ông kết luận.

Xem thêm Trung Quốc dự kiến sửa đổi 'Made in China 2025' để làm dịu căng thẳng với Mỹ Trung Quốc dự kiến sửa đổi 'Made in China 2025' để làm dịu căng thẳng với Mỹ Làm sóng 'tẩy chay' các thiết bị công nghệ từ Trung Quốc lan sang Nhật Bản Làm sóng 'tẩy chay' các thiết bị công nghệ từ Trung Quốc lan sang Nhật Bản CFO Huawei Mạnh Vãn Chu nói gì sau khi được bảo lãnh tại ngoại CFO Huawei Mạnh Vãn Chu nói gì sau khi được bảo lãnh tại ngoại Chiến tranh công nghệ Mỹ-Trung: Đằng sau một cái chết Chiến tranh công nghệ Mỹ-Trung: Đằng sau một cái chết