Từng là gà đẻ trứng vàng, một thành viên Vinaconex thay máu cổ đông và lãnh đạo cấp cao, thương vụ thâu tóm hoàn tất?

Thay máu cổ đông

Tháng 11/2019, cổ phiếu VCP của CTCP Đầu tư xây dựng và phát triển năng lượng Vinaconex (Vinaconex Power - Mã: VCP) bất ngờ chứng kiến nhịp tăng giá mạnh trong bối cảnh hàng loạt cổ phiếu "họ Vinaconex" vẫn loay hoay tại vùng đáy lịch sử.

Từ vùng giá quanh 37.000 đồng/cp, cổ phiếu VCP liên tục ghi nhận những phiên giao dịch thăng hoa, đạt đỉnh 65.500 đồng/cp phiên 14/11/2019, tương đương mức tăng gần 76% trong vòng chưa đầy một tháng, đồng thời là một trong những cổ phiếu tăng mạnh nhất thị trường thời điểm đó.

Sau nhịp tăng này, tại Vinaconex Power diễn ra hàng loạt những thay đổi trong cơ cấu cổ đông, đặc biệt là sự rút lui của cổ đông lớn là Tổng Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (Vinaconex, Mã: VCG).

Cụ thể, Vinaconex đã hoàn tất bán ra toàn bộ gần 16 triệu cổ phiếu VCP (tương đương 28,02% vốn điều lệ) trong ngày 19/2 và không còn là cổ đông của Vinaconex Power. Cùng thời gian này,  CTCP Tập đoàn Đầu tư và Thương mại Mundus Stones bán toàn bộ gần 2,9 triệu cổ phiếu VCP đang nắm giữ (tỉ lệ 5,03%).

Hai phiên giao dịch trước đó (17 - 18/2), CTCP Đầu tư VSD, cổ đông lớn cũng là tổ chức có liên quan đến các lãnh đạo Vinaconex Power cũng thoái hết 10,91% cổ phần tại doanh nghiệp này, sau khi bán ra hơn 6,2 triệu cổ phiếu.

Phía ngược lại, Quỹ đầu tư cơ hội PVI (PVIAM) công bố nâng tỉ lệ sở hữu từ 35,23% lên 40,88% sau khi mua vào hơn 3,2 triệu cổ phiếu VCP vào ngày 18/2. PVIAM hiện là cổ đông lớn nhất của Vinaconex Power với 23,2 triệu cổ phiếu.

Cổ đông lớn thứ hai là CTCP Đầu tư Châu Á Thống Nhất với 8 triệu cổ phiếu VCP được mua trong ngày 19/2 (tỉ lệ 14,04%). CTCP Đầu tư Châu Á Thống Nhất đã từng là cổ đông lớn của Vinaconex Power với 5,7 triệu cổ phần (tỉ lệ 10%) nhưng đã bán ra toàn bộ trước đó ít ngày, trong đó 3,9 triệu cp được bán cho PVIAM.

Đáng chú ý, sau phiên giao dịch 19/2, cơ cấu sở hữu của Vinaconex Power xuất hiện thêm một cổ đông lớn duy nhất là một nhà đầu tư cá nhân. Cụ thể, ông Nguyễn Anh Tuấn đã mua vào 11,5 triệu cp VCP (tỉ lệ 20,16%) và trở thành cổ đông lớn. Trước đó, ông Tuấn không nắm giữ cổ phần VCP, thông tin về cổ đông này cũng không được nêu chi tiết.

Dữ liệu giao dịch trên HNX cho thấy, trong thời gian 10 - 19/2, thị trường ghi nhận giao dịch thỏa thuận gần 32,5 triệu cổ phiếu VCP, đúng bằng tổng khối lượng giao dịch của các cổ đông trên. Giá trị thực hiện lên tới gần 1.800 tỉ đồng, giá thực hiện trung bình 55.400 đồng/cp.

Mới đây, Tổng công ty Sông Đà cũng đăng kí bán toàn bộ hơn 3,9 triệu cổ phiếu (tỉ lệ 7,08%) theo phương thức đấu giá, dự kiến thực hiện vào ngày 25/3 tới đây. Sau khi giao dịch hoàn tất, cơ cấu cổ đông của Vinaconex Power sẽ được thay đổi toàn bộ.

Thay đổi Chủ tịch HĐQT, dự kiến chuyển sàn

Cùng với việc thay máu toàn bộ cổ đông lớn, Vinaconex Power cũng trải qua biến động lớn về mặt nhân sự. Cụ thể, ông Dương Văn Mậu thôi giữ chức vụ Chủ tịch HĐQT công ty kể từ ngày 20/2 và trở về công tác tại Vinaconex cùng các đơn vị thành viên khác.

Hiện, ông Dương Văn Mậu đang là Thành viên HĐQT kiêm Phó Tổng giám đốc tại Vinaconex, đồng thời là Chủ tịch HĐQT tại một số công ty thành viên như CTCP Tư vấn Xây dựng Vinaconex, CTCP Viwaco, CTCP Tư vấn Xây dựng số 1.

Người đảm nhiệm thay vị trí của ông Mậu tại Vinaconex Power là ông Vũ Ngọc Tú, hiện đang giữ chức Phó Chủ tịch HĐQT công ty.

Song song với đó, tại cuộc họp bất thường vào ngày 14/2, ĐHĐCĐ công ty đã thông qua việc niêm yết cổ phiếu VCP trên sàn chứng khoán. Thời gian niêm yết chính thức tại sàn giao dịch chứng khoán dự kiến trong quí II hoặc quí III năm nay.

ĐHĐCĐ ủy quyền cho HĐQT lựa chọn niêm yết tại Sàn giao dịch chứng khoán TP HCM  (HOSE) hoặc Sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội (HOSE), giá chào sàn, thời điểm đăng kí niêm yết để có lợi nhất cho cổ đông.

Kết quả kinh doanh bắt đầu chững lại

Với hoạt động kinh doanh cốt lõi là kinh doanh điện năng, Vinaconex Power hiện đang vận hành 3 nhà máy thủy điện tại Thanh Hóa gồm Thủy điện Cửa Đạt, Thủy điện Bái Thượng và Thủy điện Xuân Minh. Tỉ lệ sở hữu tại các đơn vị này là 51%.

Sau năm 2016 sụt giảm, giai đoạn mới lên sàn chứng khoán 2016 - 2018, doanh thu và lợi nhuận của Vinaconex P&C liên tục tăng trưởng. Cụ thể, doanh thu tăng 124,4% từ 228,4 tỉ đồng lên 512,5 tỉ đồng; lợi nhuận sau thuế cũng tăng từ 69,7 tỉ đồng lên 234,9 tỉ đồng, tương đương gần 3,4 lần.

Kết quả kinh doanh đột biến năm 2018 nhờ công ty thu 106,6 tỉ đồng chênh lệch trên thị trường điện từ việc chào giá khi tham gia thị trường cạnh tranh, giá bán điện bình quân năm 2018 cao nhất kể từ khi phát điện, đạt 968 đồng/Kwh (năm 2017: 789 đồng/Kwh và năm 2016 là 786 đồng/Kwh).

Bên cạnh đó, lượng nước về hồ Hủa Na và Cửa Đạt tăng đột biến trong quí III/2018, gấp 3 lần trung bình nhiều năm trước đó.

Sang năm 2019, hoạt động kinh doanh của công ty gặp nhiều khó khăn do điều kiện thủy văn không thuận lợi, lưu lượng nước về hồ chưa thấp khiến sản lượng phát điện không đạt như kế hoạch.

Theo đó, doanh thu năm 2019 giảm 4% so với năm trước xuống 491,6 tỉ đồng; lợi nhuận sau thuế đạt 232,2 tỉ đồng, giảm nhẹ so với kết quả 237,4 tỉ đồng năm 2018.

Tháng 11/2019, ĐHĐCĐ công ty đã thông qua điều chỉnh kế hoạch kinh doanh năm 2019 với doanh thu giảm từ 610 tỉ đồng xuống 411,3 tỉ đồng, lợi nhuận sau thuế giảm từ 248 tỉ đồng xuống 218,9 tỉ đồng. 

Nhờ đó,Vinaconex Power hoàn thành vượt mức 20% chỉ tiêu doanh thu và 6% kế hoạch lợi nhuận được giao. Nếu so với chỉ tiêu ban đầu, công ty chỉ thực hiện được 80,6% kế hoạch doanh thu và 93,6% kế hoạch lợi nhuận.

Vinaconex Power được biết đến là doanh nghiệp trả cổ tức bằng tiền mặt đều đặn hàng năm, đây cũng là một trong những "gà đẻ trứng vàng" của Vinaconex trước khi thoái vốn.

Năm 2017, tỉ lệ cổ tức tiền mặt của công ty là 15% (cổ đông sở hữu một cổ phiếu nhận 1.500 đồng). Tuy nhiên, năm 2018, nhờ kết quả kinh doanh khởi sắc, Vinaconex Power nâng tỉ lệ cổ tức tiền mặt lên 35%.

Năm 2019, dù kinh doanh gặp khó khăn, công ty vẫn đặt mục tiêu trả cổ tức 30 - 35%, đồng thời có kế hoạch duy trì tỉ lệ này trên cả giai đoạn 2019 - 2024.

Trong bối cảnh nhiều ông lớn mắc kẹt tại các dự án đầu tư ngoài ngành, những kết quả tích cực của Vinaconex P&C vẫn là một tia sáng trong bối cảnh kết quả kinh doanh của Vinaconex không mấy khả quan.

Có thể thấy, diễn biến khởi sắc của cổ phiếu VCP đã thế hiện sự kì vọng của giới đầu tư sau hàng loạt những biến động tại Vinaconex Power, đặc biệt sau khi Vinaconex thoái vốn. Tuy nhiên, với những khó khăn phải đối mặt từ điều kiện tự nhiên cũng như bộ máy lãnh đạo mới, câu hỏi về triển vọng của doanh nghiệp vẫn cần thêm thời gian để trả lời.