Trung Quốc chưa thể vượt qua Nhật Bản trong xuất khẩu ô tô

Dựa trên dữ liệu hải quan của Nhật Bản, nước này đã xuất khẩu 5,97 triệu xe trong năm ngoái, cao hơn con số 5,22 triệu xe mà hải quan Trung Quốc báo cáo, theo CNBC.

Tuy nhiên, dữ liệu của hiệp hội sản xuất từ cả hai quốc gia cho thấy Trung Quốc đã vượt qua Nhật Bản về phân khúc xe chở khách: 4,14 triệu xe xuất khẩu so với 3,978 triệu xe trong năm 2023, theo số liệu trực tuyến từ Wind Information.

Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết hơn 70% xe xuất khẩu của nước này trong năm 2023 là xe chạy bằng xăng, đồng thời cũng nói thêm rằng xe điện đang được đẩy mạnh xuất khẩu.

Nhiều trong số những chiếc xe chạy bằng xăng này được xuất sang Nga, theo Sarah Tan - nhà kinh tế học tại Moody's Analytics.

"Sau khi xung đột Nga - Ukraine xảy ra, nhiều nhà sản xuất ô tô đã rời khỏi nước này và khoảng trống đó được các nhà sản xuất Trung Quốc lấp đầy," bà Tan nói. "Trong 11 tháng đầu năm 2023, giá trị xuất khẩu ô tô Trung Quốc sang Nga đã tăng gấp khoảng 6 lần so với năm 2022".

Theo bà, Mexico cũng là một điểm đến chính cho xe chạy bằng xăng xuất khẩu của Trung Quốc, trong khi xe xuất khẩu sang Bỉ và Vương quốc Anh chủ yếu là xe năng lượng mới. Thực tế, Mexico là thị trường lớn thứ hai cho xe Trung Quốc sau Nga, theo ông Jorge Guajardo - cựu đại sứ Mexico tại Trung Quốc.

Xe Trung Quốc sản xuất đã nhanh chóng tăng thị phần tại thị trường và trở thành một "hiện tượng mới" ở quốc gia Trung Mỹ này. Dù vẫn chưa rõ lý do chính xác tại sao xe Trung Quốc đang phát triển nhanh chóng ở Mexico, nhưng một phần nguyên nhân đến từ các nhà sản xuất ô tô quốc tế, ông Guajardo nhận định.

"Các nhà máy đặt tại Trung Quốc vốn sản xuất ô tô cho thị trường đại lục nhưng họ đã đánh mất thị phần vào tay các dòng xe xe năng lượng mới. Do đó xuất khẩu xe xăng ra nước ngoài trở thành một lựa chọn", ông nói và nhấn mạnh Trung Quốc dư thừa năng lực sản xuất.

Tỷ lệ thâm nhập của xe năng lượng mới tại Trung Quốc đã đạt 40% doanh số xe chở khách mới vào cuối năm 2023, cao hơn nhiều so với khoảng 7% ở Mỹ.

Theo phân tích của CNBC vào cuối năm ngoái, quá trình chuyển đổi sang xe điện nhanh chóng đang làm xói mòn thị phần của các ông lớn ô tô quốc tế, những hãng này chậm hơn trong việc tung ra các mẫu xe mới.

olkswagen của Đức là một trong những hãng xe nước ngoài đang trên đà có doanh số bán hàng tệ nhất tại Trung Quốc trong nhiều năm.

Nhà sản xuất BYD cũng đã vượt qua Tesla về tổng sản lượng xe trong năm 2023 với hơn 3 triệu xe. Quý IV vừa rồi, BYD bán được nhiều xe chạy điện hơn ông lớn Tesla.

Theo tính toán của CNBC, doanh số bán hàng xe chở khách năng lượng mới của BYD ở nước ngoài trong năm 2023 đã vượt quá 242.000 chiếc.

Bà Francoise Huang, nhà kinh tế cao cấp tại Allianz Trade nhận định các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc có thể sẽ tăng thị phần nội địa lên 75% vào năm 2030. Và bà cho rằng điều đó sẽ dẫn đến sự sụt giảm gần 40% doanh số bán xe của các doanh nghiệp ô tô châu Âu tại Trung Quốc.

Khi xe điện do Trung Quốc sản xuất mở rộng thị trường sang châu Âu, Liên minh châu Âu đã tiến hành điều tra về vai trò của trợ cấp chính phủ cho sản xuất các loại xe điện này.

"Tôi nghĩ họ sẽ sớm nhận ra rằng họ đang sai lầm", ông Guajardo nói. Ông nói rằng xe điện do Trung Quốc sản xuất vượt trội hơn bất kỳ loại xe nào mà doanh nghiệp châu Âu đang vận hành. Xét cho cùng, những chiếc xe điện đó cũng là phần nhỏ trong tỷ trọng xuất khẩu ô tô của Trung Quốc.