Tranh luận về khoản nợ 4.069 tỉ cao tốc Hà Nội – Hải Phòng

Sáng 3-6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về việc phân bổ, sử dụng nguồn dự phòng kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020.

ĐB Nguyễn Trường Giang (Đắk Nông) cho rằng việc bổ sung trả nợ vào vốn dự phòng là chưa hợp lý.

Bàn về việc trích 4.069/10.000 tỉ đồng vốn dự phòng cho dự án cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, ĐB Bùi Thanh Tùng (Hải Phòng), cho rằng đây dự án trọng điểm khu vực phía Bắc, được khởi công vào tháng 9-2008 và hoàn thành tháng 12-2015. Từ khi dự án triển khai đến nay đã 10 năm nhưng khoản vay Nhà nước cam kết hoàn trả cho nhà đầu tư đến nay vẫn chưa thực hiện.

Khoản vay từ ngân hàng phát sinh lãi 800 tỉ đồng, nếu không được giải quyết sớm sẽ phát sinh lãi cao, phá vỡ phương án tài chính của nhà đầu tư. Bên cạnh đó, đây là khoản vay được Chính phủ bảo lãnh, việc chậm thực hiện cam kết ảnh hưởng đến uy tín của Chính phủ đối với các nhà đầu tư nước ngoài…

Dẫn các nghị quyết của Quốc hội, ĐB băn khoăn giữa tờ trình Chính phủ và báo cáo Thẩm tra của Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội. Ông mong muốn Quốc hội cân đối ngân sách từ 10.000 tỉ đồng trả nợ cho dự án để tháo gỡ cho khăn cho chủ đầu tư, địa phương nơi đường cao tốc đi qua…

Trái lại, ĐB Nguyễn Trường Giang (Đắk Nông) cho rằng cần thực hiện đúng Nghị quyết 71 của Quốc hội. “Nợ phải trả, nhưng đề nghị không sử dụng nguồn vốn 10.000 tỉ để trả nợ cho dự án đường cao tốc Hà Nội – Hải Phòng...”, ĐB Giang nhấn mạnh.

Đồng tình, một số đại biểu cũng đề nghị hiện nay ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, miền Trung đang có nhiều dự án sạt lở cần được Nhà nước cấp vốn. Nếu dành 40% vốn dự phòng cho dự án này là quá lớn và cần phải xem xét để không ảnh hưởng đến các công trình cấp bách khác.

Trước đó, ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về việc phân bổ dự phòng chung vốn ngân sách Trung ương trong nước còn lại và 10.000 tỉ đồng từ nguồn điều chỉnh giảm nguồn vốn dự kiến bố trí cho các dự án quan trọng quốc gia của kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020.

Theo đó, việc dành một phần vốn ngân sách Trung ương từ nguồn 10.000 tỉ đồng để thanh toán nợ hỗ trợ chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng (GPMB) cho dự án đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng theo cam kết trước đây của Chính phủ là khả thi, thuộc nghĩa vụ của ngân sách Trung ương, phù hợp với Nghị quyết của Quốc hội và nhằm triển khai thực hiện kết luận của Bộ Chính trị về đề án Tái cơ cấu Ngân hàng Phát triển Việt Nam.

“Do vậy, Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định, cho phép bố trí 4.069 tỉ đồng từ khoản 10.000 tỉ đồng để bố trí cho dự án nêu trên của Bộ GTVT”, ông Dũng nói.

Giải trình thêm về vấn đề trên, ông Nguyễn Chí Dũng cho rằng khoản vay trên được Chính phủ cam kết trả và đã có ý kiến của Bộ Chính trị, chậm ngày nào sẽ ảnh hưởng đến doanh nghiệp ngày đó.

“Nếu Quốc hội thấy tỉ lệ để trả nợ cao quá thì chúng tôi hoàn toàn chấp hành ý kiến của Quốc hội. Đồng thời, xem xét, rà soát để giảm bớt tỉ trọng đó dành ưu tiên cho một số công trình cấp bách hay xử lý một số công việc khác, một phần trả cho cao tốc Hà Nội - Hải Phòng chứ không sử dụng hết 4.000 tỉ đồng”, Bộ trưởng nói.

Kết luận, ông Phùng Quốc Hiển, Phó Chủ tịch Quốc hội, cho rằng Chính phủ chưa làm rõ vì sao thay đổi phương án tài chính. Đây là mấu chốt Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng cần để lại làm rõ thêm, hiện Ủy ban Thường vụ không bác bỏ.

“Cuối cùng, nguồn có thể nhiều nguồn, Bộ Chính trị đã nêu là tìm nguồn chứ không phải chỉ lấy từ nguồn 10.000 tỉ này…”, Phó chủ tịch kết luận.