Tôm Việt cũng gặp khó ở thị trường Mỹ

	Đưa ngành tôm trở thành ngành công nghiệp sản xuất lớn, bền vững
	VASEP: Mỹ tính nhầm thuế chống bán phá giá đối với tôm Việt Nam

Chỉ trong vòng một tuần giữa tháng 3.2018, Mỹ liên tiếp đưa ra mức thuế chống bán phá giá cao ngất dành cho cả tôm và cá tra VN. Cụ thể, ngày 8.3, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) áp thuế 25,39% với sản phẩm tôm VN. Đây là kết quả sơ bộ trong đợt xem xét hành chính lần thứ 12 (POR12) giai đoạn từ 1.2.2016 tới 31.1.2017. Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản VN (VASEP) cho rằng: “Đã có sự nhầm lẫn trong kết quả này”.

Sự nhầm lẫn đó là việc áp các hệ số chuyển đổi từ tôm nguyên con sang tôm bóc vỏ bỏ đầu trong chương trình tính toán biên độ. Nó khiến kết quả sơ bộ bị sai lệch đáng kể. Nếu hệ số chuyển đổi được áp dụng chính xác, biên độ phá giá của Công ty FIMEX - bị đơn bắt buộc duy nhất được xem xét hồ sơ, sẽ chỉ là 1,19% thay vì mức 25,39% như đã công bố. DOC chỉ xem xét một hồ sơ này rồi áp dụng mức thuế chung cho tất cả các doanh nghiệp VN.

Con tôm VN đang gặp khó ở thị trường Mỹ (ảnh: Chí Nhân)

Một điểm đáng chú ý khác là trong suốt 13 năm theo đuổi vụ kiện này, chưa có doanh nghiệp VN nào bị áp thuế theo tỷ lệ quá một chữ số. Chưa hết choáng váng với cú sốc thứ nhất, khoảng một tuần sau VASEP nhận tiếp cú sốc thứ hai với sản phẩm cá tra với mức thuế chống bán phá giá 3,87 USD/kg. Mức thuế được cho là tương đương với giá bán sản phẩm và cao gấp 5,61 lần so với đợt rà soát hành chính ngay trước đó.

Những mức thuế cao bất thường như vậy khiến kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Mỹ sụt giảm trong năm 2017. EU đã vượt qua Mỹ trở thành khách hàng lớn nhất của VN với mức tăng trưởng 22%, đạt giá trị 1,46 tỉ USD. Xếp thứ 3 là Nhật Bản đạt 1,3 tỉ USD, tăng trưởng gần 19%, Trung Quốc tăng mạnh nhất 60% và đạt giá trị gần 1,1 tỉ USD, Hàn Quốc gần 780 triệu USD, tăng 28%. Chỉ có thị trường Mỹ giảm 2%, đạt giá trị 1,41 tỉ USD. Theo đó, kim ngạch tôm đạt 660 triệu USD, giảm 7% trong khi cá tra giảm đến 11% và chỉ đạt kim ngạch 387 triệu USD.

Thuế cao không chỉ bất lợi cho các doanh nghiệp xuất khẩu tôm, cá VN mà còn khiến người tiêu dùng Mỹ phải mua các mặt hàng này với giá đắt hơn.