Thuận lợi, khó khăn nào chờ ngành nông nghiệp

Vượt khó khăn, duy trì đà tăng trưởng

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Nguyễn Xuân Cường nhìn nhận, với sự cố gắng vượt bậc của của hệ thống chính trị, sự đồng sức, đồng lòng của các thành phần kinh tế, từ doanh nghiệp (DN), hợp tác xã đến bà con nông dân, năm 2019 ngành Nông nghiệp vẫn có kết quả tổng quan, dù không trọn vẹn nhưng rất tích cực.

Trong hoàn cảnh tác động của dịch tả lợn châu Phi, nông nghiệp đạt tỷ lệ tăng trưởng 2,2% (giảm 1,1%); Xuất khẩu (XK) nông sản thu về 41,3 tỷ USD, kết quả cao nhất từ trước tới nay trong một bức tranh toàn cầu cạnh tranh ngày càng lớn…

Cũng trong năm 2019, ngành Nông nghiệp ghi nhận sự đầu tư của DN vào nông nghiệp tăng cao cả về chất và lượng. Năm 2019 thành lập mới 2.756 DN, tăng 25,3% so với năm 2018, nâng tổng số DN trực tiếp đầu tư vào nông nghiệp lên 12.581 DN.

Bên cạnh sự đầu tư, phát triển của các DN nhỏ và vừa, một số tập đoàn, DN lớn đã mở rộng đầu tư vào nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao như TH, Vinamilk, Đồng Giao, Nafoods, Dabaco, Masan…

Một trong những nét mới trong quá trình tái cơ cấu nông nghiệp ở các địa phương là việc xây dựng các mô hình liên kết theo chuỗi giá trị ngày càng phát triển.

Ông Lò Minh Hùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La cho biết, tỉnh đã chủ động chuyển đổi diện tích trồng cây lương thực kém hiệu quả sang trồng cây ăn quả, hiện đạt 70.000ha; đồng thời đẩy mạnh thâm canh các loại cây công nghiệp như cà phê, chè, cao su... với tổng diện tích 70.000ha. 

Bên cạnh đó, tỉnh đẩy mạnh phát triển nuôi trồng thủy sản ở vùng lòng hồ, hiện đã có 9.600 lồng cá với sản lượng 6.500 tấn.

Ông Dương Văn Thái, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang cho biết, phát triển nông nghiệp theo chuỗi giá trị cũng là hướng đi của tỉnh Bắc Giang. 

Năm 2019, tuy sản lượng vải thiều giảm, dịch tả lợn châu Phi bùng phát, tốc độ tăng trưởng ngành Nông nghiệp có giảm nhưng giá trị tăng thêm của ngành lên tới 520 tỷ đồng. 

Thời gian tới, Bắc Giang tiếp tục phát huy các sản phẩm thế mạnh của địa phương như vải thiều, gà đồi...

Còn nhiều thách thức

Bên cạnh những nỗ lực vượt khó trong năm 2019, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cũng thẳng thắn nhìn nhận những hạn chế và nhiều thách thức cần tập trung khắc phục trong thời gian tới.

Đó là cơ cấu lại nông nghiệp triển khai chưa đồng đều ở các địa phương; Việc đổi mới và phát triển các hình thức tổ chức sản xuất chưa đáp ứng được yêu cầu; Sản xuất, liên kết theo chuỗi giá trị chưa trở thành phổ biến, chủ đạo; Công nghiệp chế biến sâu chưa phát triển, năng suất lao động và hiệu quả kinh tế còn thấp, tổn thất sau thu hoạch còn cao.

Bên cạnh đó, tốc độ tăng kim ngạch XK có dấu hiệu chững lại do giá XK của nhiều nông sản chủ lực giảm, nhất là XK sang thị trường Trung Quốc giảm. 

Tiến độ để giải quyết “thẻ vàng” của EC với đánh bắt hải sản chậm. Sạt lở bờ sông, bờ biển, hạn hán, cháy rừng tiếp tục diễn ra; trong khi nguồn lực còn rất hạn chế, giải ngân vốn đầu tư công chưa cao…

Ngoài ra, dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi luôn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát, đặc biệt dịch tả lợn châu Phi đã lan rộng và diễn biến phức tạp, ảnh hưởng lớn đến tốc độ tăng trưởng của ngành; quản lý an toàn thực phẩm vẫn rất khó khăn, phức tạp.

Năm 2020, Bộ NN&PTNT xác định toàn ngành “Xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, hội nhập quốc tế, thích ứng với biển đổi khí hậu, nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, gắn với xây dựng nông thôn mới phồn vinh và văn minh”.

Theo đó, Bộ NN&PTNT đặt ra một số chỉ tiêu cơ bản: Tốc độ tăng trưởng GDP ngành đạt từ 2,8-3%; Tốc độ tăng giá trị sản xuất nông, lâm, thủy sản khoảng 2,9-3,05%; Kim ngạch XK nông, lâm, thủy sản trên 42 tỷ USD; Tỷ lệ che phủ rừng 42%; Tỷ lệ xã đạt chuẩn nông thôn mới 59%.