Thống đốc Nguyễn Thị Hồng: Lãi suất cho vay đã giảm 0,3% so với thời kỳ trước COVID-19

Phát biểu tại phiên thảo luận ở hội trường về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024...Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho biết, mặc dù lãi suất thế giới tăng cao nhưng Ngân hàng Nhà nước cũng mạnh dạn điều chỉnh bốn lần giảm lãi suất điều hành.

Mục đích là để định hướng đưa mặt bằng lãi suất của các khoản cho vay mới giảm khoảng 2% so với cuối năm 2022.

"Nếu tính cả những khoản dư nợ của các khoản cho vay cũ và vay mới giảm khoảng 1% so với năm 2022 và so với trước đại dịch COVID-19 đã bằng thậm chí giảm thấp hơn khoảng 0,3%", Thống đốc nói.

Bà khẳng định, năm 2023 tiếp tục là một năm đầy khó khăn thách thức vì kinh tế thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp và khó lường, hết khó khăn này lại đến khó khăn khác. Ở trong nước, những khó khăn nội tại của nền kinh tế chưa thể xử lý trong một thời gian ngắn, tạo áp lực đối với điều hành chính sách tiền tệ của NHNN.

Đặc biệt khi chính sách tiền tệ phải thực hiện rất nhiều nhiệm vụ như kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, giảm mặt bằng lãi suất, ổn định thị trường tiền tệ và ngoại hối, đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng trong mọi tình huống.

Ngân hàng Nhà nước đã bám sát diễn biến tình hình để chủ động tâm thế ứng phó linh hoạt, thực hiện đồng bộ các giải pháp và công cụ chính sách tiền tệ với liều lượng và thời điểm hợp lý để đóng góp chung vào thành công công chung của nền kinh tế là kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng, đảm bảo các cân đối lớn.

Khi thiết kế các chính sách điều hành tiền tệ, NHNN luôn tập trung vào việc đưa ra các chính sách ứng phó với các diễn biến trước mắt nhưng cũng phải thực hiện các giải pháp căn cơ về trung và dài hạn. Có như vậy, mới đảm bảo cân đối vĩ mô bền vững.

Về điều hành tín dụng, tiếp cận tín dụng là vấn đề được các đại biểu quan tâm. Hiện dư nợ tín dụng trên GDP của Việt Nam thuộc mức cao trong các nước cao nhất thế giới, Ngân hàng Thế giới (WB) cũng đã có cảnh báo vấn đề này.

Ngay từ đầu năm 2023, Ngân hàng Nhà nước đã đưa ra chỉ tiêu, định hướng tăng trưởng tín dụng cả năm là 14% và đến gần giữa năm đã phân bổ và thông báo cho tất cả các tổ chức tín dụng trong toàn hệ thống với chỉ tiêu khoảng 14%. 

Ngân hàng Nhà nước cũng đã điều hành linh hoạt hỗ trợ thanh quản của hệ thống để tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng thúc đẩy tăng nguồn cung tín dụng cho nền kinh tế.

Ngân hàng nhà nước cũng đã ban hành thông tư về cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ; cũng như chủ động đề xuất các cái gói tín dụng 120 nghìn tỷ đồng cho vay đối với nhà ở cho người có thu nhập thấp và công nhân; gói tín dụng cho thủy sản 15.000 tỷ đồng… góp phần thúc đẩy cầu tín dụng.

Tổ chức nhiều hội nghị kết nối giữa ngân hàng và doanh nghiệp để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về tín dụng tại các địa phương. Tuy nhiên, tín dụng vẫn tăng chậm cập nhật đến ngày 27/10 đã tăng 7,1% so với cuối năm ngoái.

Hiện nay, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ các ngành cùng Ngân hàng nhà nước đang thực hiện đồng bộ các giải pháp như xúc tiến thương mại để tăng đơn hàng xuất khẩu và tăng cường khai thác cầu nội địa để doanh nghiệp có đầu ra và có dự án khả thi sẽ tiếp cận được tín dụng. 

Thủ tướng Chính phủ cũng đã thành lập tổ công tác tháo gỡ khó khăn cho bất động sản và đã nhận diện được khoảng 70% cái nguyên nhân dẫn đến những khó khăn đó là về pháp lý. Sau khi khó khăn về pháp lý được tháo gỡ, chắc chắn tăng trưởng tín dụng cũng sẽ tăng theo…

Tăng trưởng tín dụng đạt thấp

Trước đó, Đại biểu Trần Chí Cường, Đoàn Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) TP Đà Nẵng cũng nêu vấn đề về việc tăng trưởng tín dụng đạt thấp trong bối cảnh nền kinh tế đang khát vốn nhưng khó hấp thụ vốn, dù ngân hàng nhà nước đã 4 lần điều chỉnh lãi suất điều hành.

Theo đại biểu, điều này cho thấy tình hình sản xuất, kinh doanh đang đối mặt với nhiều khó khăn, đồng thời, khả năng hấp thụ vốn của các doanh nghiệp cũng gặp nhiều trở ngại và nhận định cơ chế cho vay phức tạp, làm giảm sức hấp dẫn của việc vay vốn, thị trường vốn, thị trường cổ phiếu có dấu hiệu không ổn định. 

Đại biểu cũng cho rằng, chính sách hỗ trợ lãi suất 2% một năm không khả thi, chỉ giải ngân được rất ít. Hoạt động của các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, khó tiếp cận nguồn vốn, nhất là các doanh nghiệp bất động sản.

"Đề nghị Chính phủ cần xem xét, đánh giá lại cơ chế, thủ tục cho vay cũng như việc quản lý định hướng tín dụng đối với các hoạt động sản xuất, kinh doanh đóng góp cho phát triển kinh tế, thúc đẩy sự phục hồi nhanh chóng và phát triển bền vững trong tương lai", đại biểu Cường nói.

Đại biểu Thạch Phước Bình, Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh cũng có khiến nghị cần khẩn trương thực hiện hiệu quả các giải pháp kích cầu đồng bộ chính sách tài khoá tiền tệ, từ đó sẽ tạo hiệu ứng tâm lý tích cực, tạo thêm niềm tin cho doanh nghiệp các nhà đầu tư trong nước và quốc tế.

Cụ thể, đại biểu đưa ra giải pháp kích cầu thực hiện giải pháp kích cầu tiêu dùng bằng cách hỗ trợ trực tiếp cho người dân trong tiêu dùng để tăng sức mua, giảm giá hàng hóa tiêu dùng, giảm lãi suất, giảm thuế thu nhập cá nhân và thuế nhập doanh nghiệp tăng cho vay tiêu dùng đồng thời giãn khoanh nợ, tăng hỗ trợ sinh xã hội, đơn giản hóa các thủ tục trợ cấp cho người nghèo. 

Đại biểu cũng kiến nghị cần xác định các ngành, lĩnh vực sản xuất và xuất khẩu chủ lực của nền kinh tế, các doanh nghiệp đã khẳng định được thương hiệu để có gói ứng tín dụng ưu đãi. Tiếp tục thực hiện các giải pháp giảm chi phí, hạn chế kiểm tra, thanh tra gây khó, nhũng nhiễu doanh nghiệp không ban hành thêm văn bản gây nặng nề về Thủ tục hành chính cho các doanh nghiệp.