Thị trường chứng khoán chờ 'bóc tem' nhiều sản phẩm
“Sau khi đã báo cáo Bộ Tài chính, đến thời điểm này, mọi công việc chuẩn bị cho triển khai sản phẩm phái sinh thứ hai là Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ, đã cơ bản được Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) phối hợp với các bên liên quan hoàn tất”, ông Nguyễn Thành Long, Chủ tịch HĐQT HNX trao đổi với Đầu tư Chứng khoán. Bởi vậy dự kiến quý II hoặc quý III/2018, HNX sẽ đưa vào vận hành sản phẩm này.
Một nghiệp vụ mới nằm trong kế hoạch được HNX đưa vào triển khai trong năm nay là cho vay trái phiếu chính phủ để bán, ông Long cho hay, do đến nay mọi công việc chuẩn bị đã hoàn tất, nên dự kiến trong quý I/2018, Sở sẽ triển khai nghiệp vụ này.
Cũng liên quan đến thị trường trái phiếu, đến nay HNX đã hoàn tất Đề án phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp và đang chờ Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) xem xét, phê duyệt để triển khai. Khi hướng phát triển mới này được thông qua, sẽ góp phần quan trọng trong tổ chức và thúc đẩy thị trường trái phiếu doanh nghiệp phát triển theo hướng chuyên nghiệp, minh bạch, đáp ứng nhu cầu của các nhà phát hành lẫn công chúng đầu tư.
Liên quan đến thời điểm triển khai một sản phẩm mới khác đang thu hút sự quan tâm của thị trường là Chứng quyền có đảm bảo (Covered Warrant), chia sẻ với Đầu tư Chứng khoán, bà Nguyễn Thị Việt Hà, Ủy viên chuyên trách HĐQT của Sở giao dịch chứng khoán TP. HCM (HOSE) cho biết, trong năm 2017, HOSE đã 2 lần thử nghiệm hệ thống với 6 - 7 công ty chứng khoán đầu tiên có mong muốn tham gia triển khai sản phẩm này.
 |
Ngay trong năm trước, ngoài họp với tổng giám đốc các công ty chứng khoán, HOSE còn thường xuyên họp bàn với cấp chuyên viên của các công ty này để hoàn tất các bước chuẩn bị cho triển khai Covered Warrant. Bên cạnh việc đã chuẩn bị hệ thống quy trình, hiện có 6 - 7 công ty chứng khoán đã đầu tư hệ thống để sẵn sàng tham gia triển khai Covered Warrant ở vai trò là nhà tạo lập thị trường.
Các công ty chứng khoán còn tích cực chuẩn bị về nhân sự hành nghề, đào tạo cho nhà đầu tư, thậm chí có công ty đã nộp hồ sơ đăng ký chào bán Covered Warrant lên HOSE nhằm tham vấn ý kiến của Sở, trên cơ sở đó hoàn thiện hồ sơ để ngay khi Bộ Tài chính, UBCK cho phép triển khai sản phẩm này thì nhanh chóng nộp hồ sơ lên UBCK.
“Hiện cả phía công ty chứng khoán và HOSE đã sẵn sàng cho triển khai Covered Warrant. Đến nay HOSE đã có báo cáo lên Bộ Tài chính, UBCK đề xuất triển khai sản phẩm Covered Warrant vào tháng 3 tới. Quyết định cuối cùng đang đợi cơ quan quản lý chốt”, bà Hà cho biết.
Là tổ chức kết nối hệ thống với cả HNX và HOSE trong triển khai các sản phẩm mới trên, trao đổi với Đầu tư Chứng khoán, ông Nguyễn Sơn, Chủ tịch HĐQT của Trung tâm Lưu ký (VSD) cho biết, sản phẩm mới đầu tiên VSD triển khai trong năm nay là hệ thống hạ tầng phục vụ cho thanh toán giao dịch Covered Warrant. Hệ thống này đang trong giai đoạn hoàn tất nốt những công đoạn cuối cùng để sẵn sàng đưa vào vận hành khi cơ quan quản lý phát lệnh triển khai.
“VSD cũng đang khẩn trương triển khai hệ thống thanh toán giao dịch sản phẩm phái sinh thứ hai là Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ, để đảm bảo cho sẵn sàng triển khai sản phẩm này vào khoảng quý III/2018”, ông Sơn cho hay.
Lãnh đạo VSD cũng cho biết, tuy Hệ thống bỏ phiếu điện tử (E-Voting) đã được đưa vào khai thác, nhưng để phổ biến hệ thống này rộng hơn tới thị trường, VSD đang tiến hành các bước tối ưu hóa sản phẩm này để trước hết là sử dụng cho các quỹ đầu tư, trên cơ sở đó phổ cập rộng rãi ra thị trường. Qua đó hỗ trợ doanh nghiệp thuận lợi trong thu thập ý kiến của cổ đông trong quá trình thông qua các quyết định tại doanh nghiệp.
Nếu việc “bóc tem” những sản phẩm trên đúng hẹn trong năm 2018 như kế hoạch, thì đây là sẽ là năm triển khai nhiều sản phẩm mới so với nhiều năm gần đây. Từ sự thành công ngoài mong đợi của sản phẩm phái sinh đầu tiên là Hợp đồng tương lai chỉ số được triển khai trong năm 2017, cả nhà tổ chức thị trường lẫn các bên tham gia thị trường đang kỳ vọng việc triển khai các sản phẩm mới sẽ được thị trường “hấp thụ” tốt, qua đó mang lại sinh lực phát triển mới cho thị trường vốn đang “khát” sản phẩm.
BSC đã nộp hồ sơ xin cấp phép phát hành Covered Warrant lên UBCK
 |
|
Ông Lê Quang Huy, Phó Tổng giám đốc Công ty Chứng khoán Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BSC) |
Ngoài việc đã hoàn tất hệ thống công nghệ, quy trình giao dịch cũng như kiểm soát rủi ro, đến thời điểm này, BSC đã nộp hồ sơ xin cấp phép phát hành Covered Warrant lên UBCK, để đợi ngay khi sản phẩm được chính thức triển khai và được UBCK cấp phép, BSC sẽ tham gia triển khai ngay. BSC cũng đang tiến hành hoàn tất chuẩn bị sản phẩm để ngay khi Covered Warrant được phép triển khai, Công ty sẽ giới thiệu đến rộng rãi nhà đầu tư.
Với Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ, do BSC đã có kinh nghiệm trong triển khai Hợp đồng tương lai chỉ số, nên quá trình chuẩn bị về hệ thống, nhân sự… cho triển khai sản phẩm phái sinh thứ hai không mất nhiều thời gian. BSC đang bám sát lộ trình chuẩn bị với các bên có liên quan, để ngay khi Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ được triển khai, cũng tương tự như Hợp đồng tương lai chỉ số, BSC sẽ nhập cuộc ngay từ đầu.
HSC đã sẵn sàng triển khai nhiều sản phẩm mới
 |
|
Ông Trịnh Hoài Giang, Phó Tổng giám đốc Công ty Chứng khoán TP.HCM (HSC) |
Với sản phẩm Covered Warrant, đến thời điểm này, HSC đang hoàn tất những công đoạn chuẩn bị cuối cùng về hệ thống, quy trình…, để sẵn sàng tham gia triển khai sản phẩm ngay khi cơ quan quản lý cho phép. Tuy nhiên, do bối cảnh hiện tại không phải là tốt nhất cho phát hành Covered Warrant ở quy mô lớn, nên trước mắt, khi được cơ quan quản lý cấp phép, HSC sẽ phát hành ở mức độ vừa phải để một mặt thăm dò thị trường, mặt khác đảm bảo giảm thiểu rủi ro.
Hiện tại, đang có một số điểm tác động bất lợi đến hoạt động phát hành Covered Warrant là giá nhiều chứng khoán cơ sở của chứng quyền là các cổ phiếu thuộc chỉ số VN30 hiện khá đắt. Hơn nữa thị trường chứng khoán thế giới đang có tín hiệu điều chỉnh, nên có khả năng tác động bất lợi đến thị trường Việt Nam.
Với sản phẩm Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ, đây là sản phẩm thị trường mong đợi, nên HSC đang tích cực hoàn tất các bước chuẩn bị để đủ điều kiện tham gia vận hành sản phẩm này khi nhà quản lý dự kiến cho phép triển khai trong quý II hoặc quý III/2018. Do hệ thống hạ tầng công nghệ, cũng như quy trình, quy chế đã được HNX, VSD cũng như các công ty chứng khoán hoàn tất theo lộ trình, nên vấn đề chính còn lại quyết định đến thời điểm triển khai, cũng như mức độ thành công cho Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ nằm ở phía thành viên tham gia, nhất là các ngân hàng thương mại.
Lý do là bởi họ là nhà đầu tư chính, có nhu cầu sử dụng Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ để phòng vệ rủi ro cho danh mục trái phiếu chính phủ có giá trị lớn mà họ đang nắm giữ. Để tháo gỡ vướng mắc hiện tại, việc xúc tiến các bước xin phép Ngân hàng Nhà nước mở đường cho các ngân hàng thương mại tham gia thị trường chứng khoán phái sinh nói chung, triển khai Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ nói riêng đang được thúc đẩy. Một khi có khoảng 20 - 30 ngân hàng lớn được phép tham gia thị trường chứng khoán phái sinh, thì mối lo lớn nhất là đảm bảo thanh khoản cho Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ sẽ được giải quyết.
Khác với sản phẩm Hợp đồng tương lai chỉ số, nhiều khả năng nhà đầu tư cá nhân sẽ chưa tham gia Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ, nên việc khẩn trương tháo gỡ các vướng mắc để mở đường cho các ngân hàng thương mại tham gia thị trường chứng khoán phái sinh, cùng với khích lệ các công ty bảo hiểm, các quỹ đầu tư vốn đang có nhu cầu giao dịch Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ tham gia triển khai sản phẩm mới này, sẽ đảm bảo thành công cho triển khai sản phẩm thứ hai trên thị trường chứng khoán phái sinh.
