Thị trường cà phê vẫn còn rủi ro giảm giá trong năm 2018

	Giá cà phê hôm nay (25/1) bật tăng 200 - 400 đồng/kg, giá tiêu hôm nay đi ngang
	[Infographic] Liệu giá cà phê thế giới có thể phục hồi trong năm 2018?

Mặc dù có một chút cải thiện đối với triển vọng nguồn cung cân bằng, giá hợp đồng cà phê Arabica tương lai đang được giao dịch ở mức tương đối thấp. Tuy nhiên, đây cũng có thể là một cơ hội, chỉ được củng cố bởi thực tế là các vị thế bán phi thương mại mới đây rớt khỏi mức cao kỷ lục.

Có hai lý do chính lý giải sự suy giảm sản lượng cà phê Arabica của Brazil trong năm nay. Một là các hạt cà phê nhỏ hơn tại khu vực thuộc Minas Gerais và Sao Paulo. Hai là tình trạng mất mùa từ mùa vụ trước. Điều này dẫn đến sản lượng cà phê Arabica của quốc gia này hiện được dự báo sẽ giảm xuống còn 38,8 triệu bao, giảm 14,9% từ mức kỷ lục 45,6 triệu trong năm mùa 2016 - 2017.

Trải qua một năm 2017 với xu hướng giảm là chủ đạo, giá cà phê tiếp tục dao động gần mức thấp nhất của năm ngoái khi báo cáo cà phê mới nhất của Bộ Nông nghiệp Mỹ được công bố hôm 15/12/2017. Điểm nổi bật nhất trong báo cáo là việc sản lượng cà phê Arabica của Brazil giảm do mất mùa.

Xu hướng chung đã được đưa vào các dự báo từ hồi tháng 6/2017, dù Bộ Nông nghiệp Mỹ phải điều chỉnh ước tính của mình thấp hơn so với dự đoán trước đó là 11,2%. Trong khi đó, dù không phải là quốc gia sản xuất cà phê Robusta hàng đầu thế giới, nhưng Brazil được dự báo sẽ tăng sản xuất loại cà phê này thêm 18,1% trong năm nay, nâng tổng lượng cà phê Robusta lên 12,4 triệu bao.

Sau khi điều chỉnh cho sự gia tăng trong hoạt động sản xuất cà phê Robusta, tổng sản lượng cà phê của Brazil hiện được dự báo sẽ giảm 8,7% xuống 4,9 triệu bao so với năm ngoái.

Là một quốc gia sản xuất cà phê hàng đầu thế giới, Brazil tiếp tục có ảnh hưởng lớn tới số liệu sản xuất toàn cầu. Ngoại trừ sự gia tăng đáng kể của sản lượng cà phê Robusta từ Việt Nam, đang được dự báo sẽ tăng 11,7% lên 28,6 triệu bao, sản lượng của cả hai loại cà phê được dự đoán không có thay đổi lớn trong năm nay.

Khi đánh giá tình trạng nguồn cung thắt chặt trên thị trường cà phê, một số người có thể thấy rất hữu ích khi theo dõi mối tương quan giữa các kho dự trữ và lượng cà phê tiêu thụ, cùng với tỷ lệ sản xuất cà phê Arabica so với cà phê Robusta. Mặc dù không có quy tắc chung nào tồn tại, sự biến động trong quá khứ cho thấy thị trường cà phê thắt chặt thường xảy ra khi kho dự trữ đang tiếp cận (hoặc giảm dưới) mức 20%.

Cho đến khi có những hạn chế đối với khả năng thay thế loại cà phê thông thường Arabica của cà phê vị đắng Robusta, tỷ lệ sản xuất cà phê Arabica so với cà phê Robusta giảm xuống, cùng với lượng dự trữ trong kho ở mức thấp, có thể được coi là một sự phát triển khá tích cực đối với giá cà phê Arabica giao tương lai.

Nguồn: USDA, chart by Aquarium Investments.

Kể từ năm 2009, 2 trong số 3 thị trường cà phê giá lên lớn bị ảnh hưởng nhiều hơn từ sự suy giảm của tỷ lệ kho dự trữ/tiêu dùng. Trong giai đoạn giá tăng, từ tháng 12/2008 - tháng 5/2011 và từ tháng 11/2015 - tháng 10/2016, tỷ lệ này dao động trong khoảng 20,9 - 22,4%. Theo bản cập nhật trong tháng 12 của Bộ Nông nghiệp Mỹ, tỷ lệ này được ước tính trong khoảng 18,5% trong năm mùa vụ 2017 – 2018, mức giảm hàng năm liên tiếp lần thứ 3 gần mức 20%.

Hợp đồng cà phê "C" là tiêu chuẩn thế giới của cà phê Arabica và được tình theo USD/pound. Nguồn: USDA and Bloomberg, chart by Aquarium Investments

Bên cạnh đó, triển vọng sản xuất biến động thường dẫn đến tình trạng cả bên bán và mua trên thị trường cà phê kỳ hạn đều được đặt nhiều. 2 trong số 3 thị trường giá lên lớn kể từ năm 2009 đã ở chịu tác động lớn hơn do sự đảo chiều từ vị thế bán ròng quá mức.

Mặc dù không phải là một chỉ số rõ ràng, sự gia tăng của vị thế bán rõ ràng nâng cơ hội giá đi lên khi tình hình thời tiết và số liệu mùa màng bắt đầu thay đổi. Dữ liệu mới nhất từ Hiệp hội giao dịch thị trường tương lai (COT) tiếp tục cho thấy cảm nhận tiêu cực của thị trường. Bất chấp sự phục hồi đáng kể từ các mức giá giữa tháng 12, vị thế bán ròng phi thương mại vẫn ở gần mức kỷ lục.

Nguồn: USDA and Bloomberg, chart by Aquarium Investments.

Mặc dù thực tế là rủi ro/lợi nhuận của thương mại cà phê dài hạn chắc chắn được cải thiện trong thời gian gần đây, vẫn còn quá sớm để loại trừ hoàn toàn rủi ro giảm giá.

Ngoài ra, dù đồng real Brazil chủ yếu đi ngang trong năm ngoái, sự mất giá của nó, vì các lý do chính trị hoặc kinh tế vĩ mô, có thể tạo thêm áp lực lên giá cà phê. Trong thời gian chờ đợi, thông tin về tình hình thời tiết tại các quốc gia sản xuất chính sẽ vẫn giữ vai trò quyết định đối với sự biến động giá cà phê trong ngắn hạn.