Thanh tra Chính phủ nói gì khi 70% số vụ khiếu nại, khiếu kiện liên quan đến đất đai?

Tại phiên chất vấn Thanh tra Chính phủ ngày 5/11, ông Lê Minh Nam (đoàn Hậu Giang) nêu thực tế thời gian qua có nhiều hành vi vi phạm quy định trong công tác quản lý, sử dụng đất đai dẫn đến thiệt hại cho ngân sách Nhà nước hoặc làm ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của các nhà đầu tư hoặc của người dân.

Số lượng các vụ khiếu nại, khiếu kiện liên quan đến lĩnh vực đất đai chiếm tỷ trọng lên đến 70% và một số cán bộ phụ trách lĩnh vực quản lý đất đai bị xem xét xử lý kỷ luật hoặc xử lý hình sự. Đại biểu đề nghị Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết trách nhiệm của Thanh tra Chính phủ và giải pháp để khắc phục tình trạng này?

Trả lời vấn đề này, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết đúng như đại biểu đã phản ánh, thực tế vẫn còn có những vụ việc tiêu cực xảy ra, nhất là xoay quanh lĩnh vực đất đai như đầu tư xây dựng dự án có sử dụng đất, giao đất, cho thuê đất, cấp phép xây dựng, giấy phép khai thác khoáng sản...

Đưa ra giải pháp cho vấn đề này, Tổng Thanh tra cho rằng cần thực hiện cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính đảm bảo công khai, minh bạch, ứng dụng công nghệ thông tin trong thực thi công vụ. Đồng thời tăng cường kiểm tra giám sát phát hiện xử lý nghiêm cán bộ nếu có sai phạm..

Còn liên quan đến vấn đề khiếu kiện trong lĩnh vực đất đai, Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết qua thanh tra thấy một số sai sót như một số địa phương buông lỏng quản lý để tổ chức cá nhân có nhiều sai phạm.

Cụ thể là phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chưa sát thực tế; điều chỉnh quy hoạch không đúng thẩm quyền; xác định giá đất để giao đất thấp hơn nhiều so với thị trường; cho thuê, chuyển đổi quyền sử dụng đất không theo quy hoạch, không đấu thầu đấu giá dẫn đến thất thoát ngân sách nhà nước...

Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ cũng phát hiện cơ chế chính sách pháp luật có nhiều bất cập, sơ hở dễ phát sinh sai phạm trong công tác quản lý đất đai. 

Đại diện Thanh tra Chính phủ đề nghị nghiên cứu rà soát bất cập trong quy định để sửa đổi, chấn chỉnh công tác quy hoạch; Đẩy mạnh cải cách hành chính, hoàn thiện hệ thống quản lý, cơ sở dữ liệu về đất đai; Đồng thời tăng cường thanh tra, kiểm tra trong quản lý đất đai để xử lý nghiêm các vi phạm.

Trong phiên chất vấn sáng 5/11, đại biểu Nguyễn Thị Thanh Mai (đoàn Hà Nội) cũng yêu cầu Thanh tra Chính phủ làm rõ hướng xử lý về tiền đất ở các dự án không thông qua hoạt động đấu thầu, đấu giá.

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết trong thời gian qua, việc xác định lại và thu hồi đất theo kết quả thanh tra, kiểm tra bản án gặp nhiều khó khăn, vướng mắc.

Để giải quyết vấn đề này, theo Quyết định 153 của Thủ tướng, các địa phương có khó khăn vướng mắc cần báo với Chính phủ để giao các bộ ngành liên quan rà soát và báo cáo với Ban cán sự Đảng chính phủ, rồi trình với Bộ Chính trị để cho ý kiến chỉ đạo. Sau đó, trình với Quốc hội để đưa ban hành nghị quyết đặc thù để giải quyết vướng mắc.