Tái cơ cấu VNR: Đang xác định giá trị tài sản hai công ty vận tải đường sắt

Hiện nay, VNR đang tiến hành sắp xếp sáp nhập 3 ban quản lý dự án khu vực, 5 đơn vị đầu máy, sức kéo. Các công việc này phấn đấu hoàn thành trong năm 2022.

Đối với nội dung hợp nhất các công ty vận tải đường sắt Hà Nội và Sài Gòn, lãnh đạo VNR thông tin, hiện các đơn vị này thông qua đấu thầu đã chọn và ký hợp đồng với đơn vị tư vấn trong việc đánh giá tài sản của từng doanh nghiệp.

Đánh giá về tiến độ hợp nhất hai công ty vận tải đường sắt, lãnh đạo Tổng công ty Đường sắt Việt Nam chia sẻ, chưa thể xác điểm thời điểm chính xác việc hoàn thành tiến độ hợp nhất hai đơn vị trên, tuy nhiên VNR đang yêu cầu phải hoàn thành việc này trong năm 2023.

Đại diện Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội (Haraco) cho hay, thực hiện văn bản số 303/TTg-ĐMDN về tái cơ cấu Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đã có văn bản chỉ đạo về vấn đề này.

Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cũng đã thành lập Ban chỉ đạo tái cơ cấu, các tổ giúp và cũng có văn bản chỉ đạo Công ty cổ phần Vận tải Đường sắt Hà Nội và Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Sài Gòn thực hiện các phần việc của từng đơn vị.

Đến nay, Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội cũng đã thành lập Ban chỉ đạo của đơn vị, các tổ giúp việc và đã ký với hợp đồng với đơn vị tư vấn trong việc đánh giá xác định tài sản của doanh  nghiệp.

Đại diện Haraco nhấn mạnh, liên quan việc xác định phần vốn nhà nước cần phải đánh giá thận trọng theo đúng các quy định pháp luật. Đảm bảo không để thất thoát tài sản nhà nước theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ

Cũng theo đại diện Haraco, lãnh đạo Tổng công ty Đường sắt Việt Nam đã xác định và chỉ đạo công việc hợp nhất hai đơn vị vận tải sẽ có nhiều việc phải làm và rất phức tạp. Công việc thứ nhất đòi hỏi các đơn vị tư vấn chỉ ra là các thủ tục để thực hiện việc hợp nhất hai đơn vị vận tải. Công việc thứ hai rất quan trọng là đơn vị tư vấn xác định giá trị tài sản của từng doanh nghiệp. Tuy nhiên, đại diện Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội thừa nhận, cái khó khăn nhất mà đơn vị vận tải nhận thức được trong quá trình tái cơ cấu hợp nhất đó chính là 2 năm ảnh hưởng của dịch COVID-19 tình hình sản xuất của hai đơn vị vận tải là rất khó khăn và đều có kết quả kinh doanh lỗ, do đó việc tính toán giá trị cổ phiếu, chuyển đổi cổ phiếu giữa hai đơn vị này như thế nào cũng cần phải xem xét hợp lý.

Mặt khác, Đề án tái cơ cấu Tổng công ty Đường sắt Việt Nam lại được xây dựng trước thời điểm dịch COVID-19 diễn ra, trong khi đó quá trình thực hiện đề án này lại thực hiện trong thời gian hoạt động kinh tế đã trở lại bình thường. Đây cũng là vấn đề không kém phần khó khăn.

Theo Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, hiện VNR đang nắm 91,6% cổ phần của Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội - Haraco và nắm 78% cổ phần của Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Sài Gòn - Saratrans.

Về tình hình sản xuất kinh doanh của hai đơn vị vận  tải đường sắt, theo báo cáo tài chính, kết quả sản xuất kinh doanh 9 tháng năm 2022 của Haraco cho thấy, tổng doanh thu 9 tháng năm 2022 đạt hơn 1.760 tỷ đồng, vượt 37% so với cùng kỳ 2021; trong đó, doanh thu vận tải hàng hóa gần 930 tỷ đồng, vận tải hành khách hơn 599 tỷ đồng, vận chuyển hành lý hơn 12 tỷ đồng và từ hoạt động dịch vụ khác hơn 204 tỷ đồng.

Lợi nhuận sau thuế dương gần 35,2 tỷ đồng;  trong đó lợi nhuận từ vận tải hàng hóa khoảng 60%, từ vận tải hành khách khoảng 40%. Trong khi 9 tháng năm 2021 lợi nhuận sau thuế âm hơn 88 tỷ đồng.

Đại diện doanh nghiệp này cho biết, sau hai năm bị ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, tình hình dịch bệnh đã được kiểm soát, nhu cầu đi lại của người dân dần phục hồi nên sản lượng, doanh thu cung cấp hàng hóa dịch vụ tăng lên với giá trị tăng tương ứng gần 665 tỷ đồng; trong đó, vận chuyển hàng hóa tăng hơn 196 tỷ đồng, vận chuyển hành khách tăng hơn 440 tỷ đồng, dịch vụ khác tăng hơn 23 tỷ đồng.

Tương tự, Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Sài Gòn cho biết, 9 tháng năm 2022, doanh thu sản xất kinh doanh đạt khoảng 1.219 tỷ đồng; lợi nhuận sau thuế dương hơn 38,3 tỷ đồng. Trong khi 9 tháng năm 2021, doanh thu chỉ được hơn 648,6 tỷ đồng; lợi nhuận sau thuế âm hơn 61,3 tỷ đồng.

Đại diện Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội cho hay, đây là kết quả đáng mừng sau 2 năm 2020, 2021 ảnh hưởng nặng nề bởi dịch COVID-19, vận tải hành khách sụt giảm nghiêm trọng, dẫn đến doanh thu chung sụt giảm, lỗ hơn 300 tỷ đồng.

Tuy nhiên, tính cả năm 2022, dự kiến vẫn chưa thoát lỗ. Do quý IV/2022 là mùa thấp điểm vận tải hành khách, sản lượng vận tải hàng hóa cũng giảm do hàng dịch chuyển một phần sang các phương tiện khác sau khi giao thông hậu COVID-19 thuận lợi hơn. Trong khi doanh thu từ bán vé tàu Tết Quý Mão tuy đạt kết quả khả quan nhưng lại tính vào kết quả sản  xuất kinh doanh năm 2023.

“Dự kiến riêng chi phí quý IV đã khoảng 50 - 60 tỷ đồng, trong khi lãi 9 tháng 35 tỷ đồng, như vậy tính sơ sơ cả năm vẫn lỗ 15 - 25 tỷ đồng. Tuy nhiên, kết quả này đã rất khả quan so với số lỗ dự kiến hơn 110 tỷ đồng đã được thông qua tại Đại hội cổ đông công ty đầu năm", đại diện Haraco cho hay.

Tương tự, với Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Sài Gòn, dự kiến cả năm 2022 vẫn lỗ khoảng 20 tỷ đồng. Mặc dù vận tải hành khách đã phục hồi nhưng so với năm 2019, thời điểm chưa có dịch chỉ đạt khoảng 70%. Ngay cả năm 2019, đường sắt đã gặp nhiều khó khăn do phải cạnh tranh với các phương thức vận tải khác như hàng không giá rẻ, ô tô cao tốc..., nên kết quả vận tải hành khách không tốt. Như với công ty liên tiếp 3 năm lỗ, tổng cộng khoảng 400 tỷ đồng.

“Nghị quyết đại hội cổ đông đầu năm 2022 dự kiến cả năm lỗ khoảng 77 tỷ đồng, đến nay dự kiến lỗ khoảng 20 tỷ đồng. Giảm được lỗ nhiều như vậy đã rất mừng rồi. Hy vọng sang năm 2023 sẽ cân bằng được thu - chi, thoát lỗ”, vị đại diện doanh nghiệp cho hay.

Trước đó, tại văn bản 303/TTg-ĐMDN ngày 7/4/2022, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã có ý kiến về phương án cơ cấu lại doanh nghiệp, đơn vị trực thuộc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR).

Theo đó, TTXVN đã đưa tin, Phó Thủ tướng đồng ý về chủ trương phương án cơ cấu lại doanh nghiệp, đơn vị trực thuộc VNR. Cụ thể, thực hiện thu gọn đầu mối Chi nhánh Xí nghiệp Đầu máy từ 5 Chi nhánh Xí nghiệp Đầu máy thành 3 Chi nhánh Xí nghiệp Đầu máy.

Cùng với đó, chuyển nguyên trạng toàn bộ hoạt động, tài sản, con người đang có tại ba Ban Quản lý dự án đường sắt khu vực 1, 2, 3 về một Ban Quản lý dự án đường sắt có các điều kiện tốt nhất về quy mô, kinh nghiệm, thực tế... để thực hiện chức năng đại diện chủ đầu tư quản lý các dự án đường sắt do VNR làm chủ đầu tư. Đồng thời, chấm dứt hoạt động của hai Ban quản lý dự án đường sắt còn lại.

Đặc biệt, công văn nêu rõ việc hợp nhất Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội và Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Sài Gòn thành một công ty cổ phần vận tải đường sắt.

Phó Thủ tướng giao Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạo VNR khẩn trương thực hiện việc cơ cấu lại các doanh nghiệp, đơn vị nêu trên bảo đảm đúng theo quy định của pháp luật, phát huy hiệu quả, tuyệt đối không để thất thoát vốn và tài sản của nhà nước; hoàn thiện Đề án cơ cấu lại Tổng công ty Đường sắt Việt Nam giai đoạn 2021 - 2025 bảo đảm phù hợp với Quyết định số 360/QĐ-TTg ngày 17/3/2022; trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.