'Sàn bán lẻ online tăng phí tạo áp lực không nhỏ tới người bán'
Vừa qua, Shopee, TikTok Shop thông báo áp dụng tăng phí sàn với các nhà bán hàng kể từ 1/4. TikTok Shop gọi là "phí hoa hồng", tăng từ 1-3% lên 1-4% với gian hàng thông thường (shop thường) và 1-5,78% lên 1,21-7,7% với gian hàng chính hãng (shop mall).
Trong khi đó, các điều chỉnh của Shopee áp dụng với shop thường, có phí sàn tối đa - gọi là phí cố định - từ 4% lên mức cao nhất 10%. Ngoài ra, Shopee còn ngừng cung cấp miễn phí một số gói hỗ trợ nhà bán khác liên quan, thu phí cố định vận chuyển trả hàng.
Nói với VnExpress ngày 21/3, ông Hoàng Ninh, Phó cục trưởng Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), đánh giá việc tăng phí từ các sàn sẽ tạo áp lực không nhỏ đến người bán trên các nền tảng, đặc biệt với các đơn vị nhỏ lẻ, hộ, cá nhân kinh doanh.
"Khi phí hoa hồng tăng có thể dẫn đến giá hàng hóa tăng cao, người mua tốn kém hơn và nhu cầu mua sắm giảm sút", ông nhìn nhận.
Tuy nhiên, lãnh đạo Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cũng cho rằng những ảnh hưởng tiêu cực này có thể không đáng kể trong trường hợp phí tăng đi kèm với dịch vụ tốt hơn, trải nghiệm mua sắm thuận lợi hơn. Nghĩa là, việc tăng phí sẽ giúp các sàn có thêm nguồn thu, từ đó đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng, cải thiện chất lượng dịch vụ, tăng các chương trình khuyến mãi và hỗ trợ nhà bán hàng.
* So sánh các loại phí dành cho shop thường trên các sàn
Phí/đơn hàng | Shopee | TikTok Shop | Lazada |
Phí cố định (phí sàn) | 1,5-10% | 1-5% | 0,99-3,993% |
Phí thanh toán | 5% | 5% | Không có |
Phí xử lý đơn hàng | Không có | Không có | 4,994% |
Phí vận chuyển | Theo khối lượng và kích thước | Theo khối lượng và kích thước | Theo khối lượng |
Ông Hoàng Ninh nhấn mạnh việc nâng phí phải minh bạch thông tin, áp dụng đồng bộ với người bán và được thông báo trước. Trường hợp vi phạm, sàn có thể bị phạt từ 20-40 triệu đồng, theo Nghị định 98.
"Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số sẽ theo dõi để đảm bảo các sàn đang thực hiện đúng, nếu không sẽ yêu cầu giải trình và xử phạt hoặc chuyển cơ quan có thẩm quyền xử phạt", ông Ninh cho biết.
Các sàn cũng được khuyến nghị phải công khai đầy đủ thông tin về việc tăng phí, tham vấn cộng đồng doanh nghiệp khi cần thiết và tuyệt đối tuân thủ các quy định về thương mại điện tử, cạnh tranh và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
"Việc này để đảm bảo môi trường thương mại điện tử công bằng, minh bạch và bền vững", lãnh đạo Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số nói.
Hiện, hạ tầng pháp luật chưa đề cập nhiều đến trách nhiệm của chủ quản nền tảng thương mại điện tử với người bán.
Theo ông Ninh, cơ quan này đang sửa Luật thương mại điện tử. Dự kiến nhà điều hành sẽ bổ sung trách nhiệm của chủ sàn trong việc thông báo trước cho người bán trên nền tảng các chính sách thay đổi. Các sàn cũng không được tự ý tạm ngừng, chấm dứt, hoặc áp đặt bất kỳ hạn chế nào với tài khoản người bán mà không thông báo trước lý do hợp lý.
Đồng thời, các nền tảng phải cung cấp công cụ, tính năng hoặc quy trình, để người bán có thể tiếp cận, tải về dữ liệu hàng hóa sản phẩm và thông tin người mua hàng của người bán đó.