Công thức đơn giản giúp xác định thời gian đồng tiền mất một nửa giá trị

Theo CNBC, tại Mỹ, lạm phát đang ở vùng đỉnh trong vòng 40 năm. Trong tháng 4, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tại Mỹ đã tăng 8,3% so với một năm trước, giảm so với mức tăng 8,5% của tháng 3 nhưng vẫn ở khoảng cao nhất kể từ 1982.

Mức lạm phát kỷ lục khiến người tiêu dùng mất đi sức mua bởi giá hàng hóa và dịch vụ đang ngày càng tăng lên. Giờ đây, với cùng một số tiền, người tiêu dùng sẽ mua được ít sản phẩm hơn. 

“Quy tắc 72”

 “Quy tắc 72” có thể giúp trả lời câu hỏi lạm phát đang làm tiền mất giá của tốc độ bao nhiêu.

Quy tắc này thường được áp dụng để tính toán lợi nhuận của một khoản đầu tư. Chỉ cần một phép tính đơn giản sẽ cho nhà đầu tư biết biết cần bao nhiêu năm để tăng gấp đôi tài sản với một mức lãi suất cố định.

Công thức của "quy tắc 72" vô cùng đơn giản: Bằng cách lấy 72 chia cho tỷ suất lợi nhuận hàng năm,  có thể xác định khoảng thời gian cần thiết để khoản đầu tư tăng gấp đôi.

Thời gian khoản đầu tư nhân đôi (hoặc tiền mất đi nửa giá trị) = 72/tỷ suất lợi nhuận (tỷ lệ lạm phát)

Ví dụ, một quỹ tương hỗ có tỷ suất lợi nhuận 2% một năm sẽ nhân đôi trong vòng 36 năm, trong khi với tỷ suất 6% thì thời gian cần thiết chỉ còn là 12 năm.

Với lạm phát, quy tắc này hoạt động theo cách ngược lại: Người tiêu dùng có thể xác định tốc độ mà giá cả cao sẽ khiến đồng tiền mất đi một nửa giá trị.

Theo công thức này, với tỷ lệ lạm phát tháng 4 tại Mỹ là 8,3%, giá trị của đồng USD sẽ giảm một nửa trong gần 9 năm. Trong trường hợp của Việt Nam, với tốc độ tăng lạm phát rơi vào khoảng 2,64% trong tháng 4, sẽ mất khoảng 27 năm để giá trị VND còn lại 1/2 giá trị.

Ông Charlie Fitzgerald III, một nhà kế hoạch tài chính nói với CNBC: “Quy tắc này hoạt động như nhau trong việc tính toán lạm phát hay ước tính thời gian đầu tư”.

Những điều cần lưu ý

"Quy tắc 72" cho rằng tỷ lệ lạm phát hoặc lãi suất sẽ không thay đổi trong một khoảng thời gian dài. Tuy nhiên, các chính sách của chính phủ cũng như môi trường kinh tế ảnh hưởng tới tỷ lệ lạm phát.

Một nền kinh tế mạnh mẽ sẽ luôn có lạm phát ở mức thấp. Với Fed, con số này ở mức khoảng 2%/năm. Tỷ lệ lạm phát này tương đương với việc trị giá của đồng tiền sẽ giảm còn một nửa sau 36 năm.

Hơn nữa, giá cả tăng không ảnh hưởng đến các hộ gia đình một cách giống nhau. Một số gia đình sẽ có mức lạm phát riêng thấp hoặc cao hơn so với bình quân toàn quốc, tùy thuộc vào hàng hóa họ tiêu thụ.

Tiền lương tăng và thu nhập từ việc tiết kiệm cũng có thể bù đắp cho lạm phát. Lao động Mỹ đang được tăng lương theo giờ với tốc độ cao nhất trong hàng thập kỷ, trong một số trường hợp đã vượt qua lạm phát, tức là sức mua không bị xói mòn.

Tuy nhiên, theo Bộ Lao động Mỹ, lương trung bình hàng giờ tháng 4 đã giảm 2,6% sau khi đã tính đến lạm phát.