Phó Thủ tướng: Rà soát, sửa đổi, bổ sung phù hợp hệ thống chính sách thuế

Tại Hội nghị trực tuyến với các địa phương về công tác khóa sổ thu, chi ngân sách Nhà nước năm 2019 diễn ra ngày 31/12, tại Hà Nội, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ nhấn mạnh, đây là năm thứ 2 liên tiếp ngân sách Trung ương tăng thu, vượt khoảng 32.000 tỷ đồng và 63/63 tỉnh, thành phố hoàn thành định mức thu; trong đó Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh đảm bảo số thu, tạo điều kiện cho cả nước hoàn thành nhiệm vụ.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ khẳng định: Trong thời gian tới, Bộ Tài chính cần tiếp tục triển khai luật liên quan đến quản lý, xóa nợ, nợ đọng thuế đã được Quốc hội ban hành; tiếp tục có kế hoạch mở rộng cơ sở thuế và chống xói mòn cơ sở thuế; áp dụng công nghệ thông tin trong thu, chi ngân sách như: Kho bạc số, kế toán số, kết nối đồng bộ hạ tầng các ngân hàng, áp dụng hóa đơn điện tử…

Bên cạnh đó, các Bộ, ngành, địa phương phải xử lý những khó khăn, vướng mắc của các doanh nghiệp, tạo cơ chế hoạt động thông thoáng, có những giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp phát triển để mang lại nguồn thu; tiếp tục kiểm tra sau thông quan; nghiên cứu cải tiến khâu lập thời gian dự toán.

“Nếu đã làm tốt thì cần làm tốt hơn nữa vấn đề tinh giản bộ máy, đội ngũ cán bộ; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp phát triển kinh tế”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Đồng thời, Phó Thủ tướng cũng yêu cầu phải tập trung rà soát, sắp xếp, sửa đổi, bổ sung phù hợp hệ thống chính sách thuế như: thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt… 

Đồng thời tăng cường công tác quản lý thuế, chống gian lận thương mại, nghiên cứu xây dựng ngân sách trung hạn 5 năm tới để đảm bảo hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian tới.

Theo Bộ Tài chính, tính đến 12h00 ngày 31/12/2019, tổng thu ngân sách Nhà nước đạt 1.539,4 nghìn tỷ đồng, vượt 9,1% (128,1 nghìn tỷ đồng) so với dự toán, tăng 82,1 nghìn tỷ đồng so với báo cáo Quốc hội.

Trong số đó, thu nội địa đạt 1.260,5 nghìn tỷ đồng, vượt 7,4% (87 nghìn tỷ đồng); thu từ dầu thô 55,9 nghìn tỷ đồng, vượt 25,3% (11,3 nghìn tỷ đồng); thu từ hoạt động xuất nhập khẩu sau khi trừ số hoàn thuế giá trị gia tăng đã tăng thêm 18,8 nghìn tỷ đồng so với dự toán. Số thu cân đối ngân sách đạt xấp xỉ 217,9 nghìn tỷ đồng, vượt 15,2% (28,8 nghìn tỷ đồng) so với dự toán; tỷ lệ động viên thu ngân sách Nhà nước đạt 25% GDP, riêng động viên thuế và phí đạt 21% GDP.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, với kết quả này thì đánh giá cả giai đoạn 2016 - 2020, tỷ lệ huy động thu vào ngân sách Nhà nước bình quân đạt 24,7%GDP (vượt kế hoạch là 23,5%GDP); cơ cấu thu ngân sách Trung ương chiếm 55%, thu ngân sách địa phương chiếm 45% tổng thu ngân sách Nhà nước; tỷ trọng thu nội địa trong tổng thu ngân sách tăng dần: năm 2016 là 68,9%, năm 2019 là 81,9%, đến năm 2020 dự kiến gần 84% (tỷ trọng thu dầu thô và thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu năm 2016 tương ứng là 3,6% và 15,5%, năm 2019 tương ứng là 3,6% và 14,2%, năm 2020 tương ứng là 2,3% và 13,8%).

Năm 2019, kết quả thu ấn tượng, toàn diện thể hiện ở cả thu ngân sách Trung ương và thu ngân sách địa phương đều vượt dự toán; trong đó, thu ngân sách Trung ương vượt xấp xỉ 4% (32,2 nghìn tỷ đồng), thu ngân sách địa phương vượt 16% (96 nghìn tỷ đồng) so với dự toán.

”Hầu hết các địa phương hoàn thành vượt dự toán thu nội địa với 30 địa phương vượt trên 20% dự toán, 14 địa phương vượt từ 10 - 20% dự toán và 17 địa phương vượt dưới 10% dự toán; những địa phương có kết quả thu đạt cao là Ninh Bình, Bắc Giang, Bình Định, Phú Yên...”, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết thêm.

Trong năm 2019, Bộ Tài chính đã tập trung thanh tra, kiểm tra các lĩnh vực quản lý thu, chi ngân sách, quản lý, sử dụng vốn đầu tư; quản lý tài chính doanh nghiệp, quản lý giá, chứng khoán, bảo hiểm; điều tra chống buôn lậu và bắt giữ 17,3 nghìn vụ vi phạm trong lĩnh vực hải quan. Qua đó, kiến nghị xử lý tài chính 71,7 nghìn tỷ đồng; trong đó kiến nghị thu nộp ngân sách Nhà nước 25,1 nghìn tỷ đồng (đã thu nộp 17,2 nghìn tỷ đồng).

Cơ quan Thuế đã thực hiện thu hồi 35.200 tỷ đồng thuế nợ đọng từ năm trước chuyển sang. Tổng số nợ thuế nội địa cuối tháng 12/2019 là 80.830 tỷ đồng, tăng 5,9% so với thời điểm 31/12/2018; trong đó nợ có khả năng thu là 40.602 tỷ đồng, chiếm 50,2% tổng số tiền thuế nợ, tăng 4,8% so với thời điểm 31/12/2018; nợ không có khả năng thu hồi là 40.228 tỷ đồng, chiếm 49,8%, tăng 7,1% so với thời điểm 31/12/2018. Cơ quan Hải quan đã thu hồi và xử lý 992 tỷ đồng nợ đọng thuế.

Đối với việc triển khai sắp xếp lại tổ chức bộ máy theo tinh thần Nghị quyết số 18/NQ-TW, đến nay đã thực hiện cắt giảm được 2.901 đầu mối (riêng năm 2019 giảm 2.172 đầu mối) các đơn vị từ Trung ương đến địa phương. Thông qua việc thực hiện tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý tài chính nên lũy kế năm 2019 và dự toán năm 2020 đã tiết kiệm được khoảng 3.000 tỷ đồng.

Về chi ngân sách Nhà nước, ông Tạ Anh Tuấn, Tổng Gíam đốc Kho bạc Nhà nước cho biết, theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước, một số nhiệm vụ chi đang thực hiện dở dang sẽ tiếp tục được thanh toán đến hết ngày 31/1/2020 (hết thời gian chỉnh lý quyết toán) và có những nhiệm vụ được xem xét chuyển nguồn tiếp tục thực hiện trong năm 2020.

Tổng Giám đốc Kho bạc Nhà nước nhận định, chi ngân sách Nhà nước năm 2019 được quản lý chặt chẽ theo đúng dự toán và tiến độ thực hiện; tiếp tục cơ cấu lại chi ngân sách Nhà nước, tăng tỷ trọng chi đầu tư phát triển, giảm tỷ trọng chi thường xuyên; đồng thời cơ cấu lại chi trong từng lĩnh vực gắn với đổi mới, sắp xếp lại bộ máy, tinh giản biên chế và đổi mới khu vực sự nghiệp công.

Với kết quả thu, chi ngân sách Nhà nước như trên, bội chi ngân sách Nhà nước năm 2019 giảm từ mức 3,7% dự toán xuống mức dưới 3,4% GDP thực hiện; nợ công đến nay giảm còn 56,1% so với mức 63,7% cuối năm 2016.

Năm 2019, tiếp tục cơ cấu một bước nợ công, kéo dài kỳ hạn phát hành trái phiếu Chính phủ (kỳ hạn bình quân là 13,47 năm, tăng 0,78 năm so với cuối năm 2018); giảm chi phí nợ công (lãi suất phát hành bình quân 11 tháng năm 2019 là 4,68%/năm, giảm từ 1,2 - 1,6%/năm so với thời điểm đầu năm 2019); tăng tỷ trọng vay trong nước và dự kiến cuối năm 2019 đạt 62,3% tổng dư nợ Chính phủ (so với mức 60,1% năm 2016)...

Là một trong những địa phương thu ngân sách vượt dự toán, ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội cho biết, năm nay số thu của Hà Nội đạt 268,391 tỷ đồng, đạt 102% dự toán. Tuy nhiên, một số khu vực thu không hoàn thành dự toán như khu vực doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân, thu tiền sử dụng đất... làm ảnh hưởng đến cân đối ngân sách.

Do đó, năm 2020, ông Nguyễn Đức Chung đề nghị Bộ Tài chính hỗ trợ đối với một số khoản thu các năm qua thành phố không hoàn thành dự toán được giao. Đồng thời, thành phố cũng đề ra 5 nhóm giải pháp tập trung triển khai để hoàn thành nhiệm vụ phát triển kinh tế -  xã hội và tài chính ngân sách.

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng khẳng định, kết quả thực hiện nhiệm vụ ngân sách Nhà nước năm 2019 là điều kiện thuận lợi, bước tạo đà quan trọng để triển khai và hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ ngân sách Nhà nước năm 2020 cũng như hoàn thành các mục tiêu tài chính - ngân sách giai đoạn 5 năm 2016 - 2020, góp phần tích cực ổn định vĩ mô và thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội nhiệm kỳ 2016-2020.